श्री गुरुदेव दत्त आणि त्यांच्या दार्शनिक शिकवणींवर मराठी कविता-🧘‍♂️🙏🌌📚🐕🐕🐕

Started by Atul Kaviraje, July 18, 2025, 09:57:58 AM

Previous topic - Next topic

Atul Kaviraje

श्री गुरुदेव दत्त आणि त्यांच्या दार्शनिक शिकवणींवर मराठी कविता-

दत्त गुरुदेव, त्रिदेवावतार,
ज्ञान आणि भक्तीचा, पसरविला सार.
अवधूत रूपी, जगाला शिकविले,
प्रत्येक कणात प्रभू आहे, हेच दाखविले.
अर्थ: गुरुदेव दत्त, तिन्ही देवांचे अवतार, त्यांनी ज्ञान आणि भक्तीचा सार पसरवला. अवधूत रूपात त्यांनी जगाला शिकवले की, प्रत्येक कणात देव आहे, हेच त्यांनी दाखवले.

चोवीस गुरुंकडून, शिकला प्रत्येक धडा,
निसर्गातून ज्ञान घेतले, बनवला थाट-माट.
पृथ्वीकडून धैर्य घेतले, पाण्याकडून निर्मळता,
वायूतून निर्लिप्तता, हीच खरी सरळता.
अर्थ: त्यांनी चोवीस गुरुंकडून प्रत्येक धडा शिकला, निसर्गातून ज्ञान घेऊन त्याला भव्य बनवले. पृथ्वीकडून धैर्य घेतले, पाण्याकडून निर्मळता, वायूतून निर्लिप्तता, हीच खरी साधेपणा आहे.

गुरुविना ज्ञान नाही, हा उपदेश दिला,
गुरुकृपेनेच, अज्ञान मिटवून टाकला.
शिष्याला त्यांनी, वाट दाखविली,
सत्याच्या शोधात, ज्योत पेटविली.
अर्थ: त्यांनी उपदेश दिला की गुरुविना ज्ञान नाही, गुरुच्या कृपेनेच अज्ञान दूर होते. त्यांनी शिष्याला मार्ग दाखवला, सत्याच्या शोधात ज्योत पेटवली.

कर्म, भक्ती, ज्ञानाचा, अद्भुत समन्वय,
मोक्षाच्या वाटेवर, मिळतोच निश्चय.
योग आणि साधनेने, निर्मळ होई मन,
जीवनाचे ध्येय गाठी, प्रत्येक जन.
अर्थ: कर्म, भक्ती आणि ज्ञानाचा अद्भुत समन्वय आहे, याने मोक्षाच्या मार्गावर निश्चितता मिळते. योग आणि साधनेने मन शुद्ध होते, प्रत्येक माणूस जीवनाचे ध्येय गाठतो.

साधे जीवन त्यांचे, निर्लिप्त होते सदा,
जगाच्या बंधनांपासून, होते ते मुक्त सदा.
अहंकार सोडून, विनम्र राहू आपण,
ज्ञानाच्या तहान मध्ये, पुढे जाऊ आपण.
अर्थ: त्यांचे जीवन साधे होते, ते नेहमीच निर्लिप्त होते, जगाच्या बंधनांपासून ते नेहमी मुक्त होते. अहंकार सोडून आपण विनम्र राहूया, ज्ञानाच्या ओढीने आपण पुढे जाऊया.

वेदांचे ज्ञाते, कुत्र्यांसोबत फिरले,
प्रत्येक जीवामध्ये ईश्वर, त्यांनीच दाखविले.
गृहस्थ असो वा संन्यासी, सर्वांना ज्ञान दिले,
प्रत्येक कर्तव्य पार पाडत, प्रभूचे ध्यान केले.
अर्थ: वेदांचे ज्ञाते, कुत्र्यांसोबत फिरत होते, प्रत्येक जीवामध्ये ईश्वर त्यांनीच दाखवला. गृहस्थ असो किंवा संन्यासी, सर्वांना ज्ञान दिले, प्रत्येक कर्तव्य पार पाडत असताना त्यांनी देवाचे ध्यान केले.

दत्त जयंतीला आम्ही, करतो वंदन,
त्यांच्या चरणी करतो, शतशः नमन.
हेच त्यांचे तत्त्वज्ञान, हीच त्यांची शिकवण,
जी आम्हाला शिकवते, जीवनाचा आरसा.
अर्थ: दत्त जयंतीला आम्ही वंदन करतो, त्यांच्या चरणांवर शतशः नमन करतो. हेच त्यांचे तत्त्वज्ञान आहे, हीच त्यांची शिकवण आहे, जी आपल्याला जीवनाचा आरसा शिकवते.

कवितेचा संक्षिप्त अर्थ
ही कविता श्री गुरुदेव दत्त यांच्या तत्त्वज्ञान आणि शिक्षण पद्धतीला भक्तिभावाने सादर करते. यात त्यांना त्रिदेव्यांचा अवतार, 24 गुरुंकडून शिकणारे आणि गुरु-शिष्य परंपरेच्या महत्त्वावर भर देणारे म्हणून दर्शवले आहे. कविता त्यांच्याद्वारे कर्म, भक्ती आणि ज्ञानाचा समन्वय, योग साधना, साधेपणा, निर्लिप्तता आणि सामाजिक समरसतेचा संदेश देखील अधोरेखित करते. हे सांगते की त्यांचे उपदेश आजही आपल्याला जीवनाचा खरा अर्थ आणि आध्यात्मिक प्रगतीचा मार्ग दाखवतात.

कवितेसाठी प्रतीक आणि इमोजी
गुरुची आकृती: 🧘�♂️ आध्यात्मिक मार्गदर्शक.

हात जोडलेले: 🙏 भक्ती आणि श्रद्धा.

सूर्य आणि तारे: 🌌 ब्रह्मांडीय ज्ञान.

पुस्तक: 📚 वेद आणि शिकवणींचे प्रतीक.

चार कुत्रे: 🐕🐕🐕🐕 वेदांचे प्रतीक.

कमळाचे फूल: 🌸 पवित्रता आणि आध्यात्मिक विकास.

हृदय: ❤️ प्रेम आणि करुणा.

कवितेचा इमोजी सारांश
🧘�♂️🙏🌌📚🐕🐕🐕🐕🌸❤️

--अतुल परब
--दिनांक-17.07.2025-गुरुवार.
===========================================