स्त्रीवाद काय आहे? - राजू परुळेकर-💖⚖️🕊️🤝🌍✨

[Atul Kaviraje]

स्त्रीवाद काय आहे? - राजू परुळेकर यांच्या 'मनातलं'वर आधारित कविता-

ही कविता राजू परुळेकर यांच्या 'मनातलं'मध्ये व्यक्त केलेल्या विचारांनी आणि स्त्रीवादाच्या भावनेने प्रेरित आहे, जी सोप्या आणि अर्थपूर्ण यमकबंधात गुंफलेली आहे.

१. पहिला चरण
स्त्रीवादाचा अर्थ, समजून घ्या तुम्ही,
न पुरुषाहुनी उंच, न स्वतःहून कमी.
समानतेची आस, सन्मानाचे गीत,
समाजाच्या बदला, जी रूढी विपरीत.
अर्थ: स्त्रीवादाचा अर्थ समजून घ्या, तो पुरुषापेक्षा वरचढ नाही आणि स्वतःहून कमीही नाही. तो समानतेची इच्छा आणि सन्मानाचे गीत आहे, जो समाजातील चुकीच्या रूढींना बदलू इच्छितो.

२. दुसरा चरण
म्हणतात दोन्ही, एकाच नाण्याची धार,
पण भेदभाव का, प्रत्येक भिंतीवर?
लिंगाच्या नावावर, जो करतात भेद,
मानवतेच्या हृदयात, भरतात छेद.
अर्थ: स्त्री आणि पुरुष एकाच नाण्याच्या दोन बाजू आहेत असे म्हणतात, मग प्रत्येक ठिकाणी भेदभावाच्या भिंती का आहेत? जे लिंगाच्या नावावर भेदभाव करतात, ते मानवतेच्या हृदयात घाव घालतात.

३. तिसरा चरण
लैंगिकतेला का, बनवतात शस्त्र?
शिव्या देतात का, वचन आहेत अपवित्र?
स्त्रीचे शरीर, का बनते लक्ष्य?
असंस्काराचे हे, आहे कसे साक्ष्य?
अर्थ: लैंगिकतेला का शस्त्र बनवतात? अपवित्र शब्दांनी शिव्या का देतात? स्त्रीचे शरीर का लक्ष्य बनते? हे कोणत्या प्रकारच्या असभ्य समाजाचे प्रमाण आहे?

४. चौथा चरण
प्रत्येक वाद-विवादात, प्रत्येक भांडणात,
स्त्रीलाच का, आणतात पुढे?
हे कोणत्या सभ्यतेचे, आहे लक्षण सांग,
जिथे स्त्रीला फक्त, सत्ता समजले जाते.
अर्थ: प्रत्येक वाद-विवादात, प्रत्येक भांडणात, स्त्रीलाच का पुढे आणतात? हे कोणत्या सभ्यतेचे लक्षण आहे, सांग, जिथे स्त्रीला फक्त सत्ता (म्हणजे नियंत्रित करण्याचे माध्यम) समजले जाते.

५. पाचवा चरण
आहे स्त्री स्वतंत्र, आहे तिचा अधिकार,
निज जीवनाचा, करो ती शृंगार.
न कोणाची दासी, न कोणाची ओळख,
ती स्वतःमध्ये पूर्ण आहे, ती गौरव आहे महान.
अर्थ: स्त्री स्वतंत्र आहे, तिचा अधिकार आहे की ती स्वतःच्या जीवनाचा शृंगार स्वतःच करो. ती कोणाची दासी नाही, कोणाची ओळख नाही, ती स्वतःमध्ये पूर्ण आहे, ती महान गौरव आहे.

६. सहावा चरण
पुरुषही समजो, या सत्याची बात,
समानतेनेच, बनते सौगात.
कदम से कदम मिळवून, जेव्हा दोन्ही चालतील,
तेव्हाच समाजात, सुख-शांती मिळेल.
अर्थ: पुरुषांनीही हे सत्य समजून घ्यावे की समानतेनेच आनंद मिळतो. जेव्हा दोन्ही (स्त्री-पुरुष) खांद्याला खांदा लावून चालतील, तेव्हाच समाजात सुख-शांती मिळेल.

७. सातवा चरण
राजू परुळेकर यांचे, हे 'मनातलं' गहन,
उठवतो सवाल, मिटो अज्ञानाचा वेढा.
जिथे असेल सन्मान, प्रेम आणि न्याय,
तोच खरा स्त्रीवाद, तेच जीवन सुखदायी.
अर्थ: राजू परुळेकर यांचे हे 'मनातलं' गहन आहे, जे अज्ञानाचा वेढा दूर करण्यासाठी प्रश्न विचारते. जिथे सन्मान, प्रेम आणि न्याय असेल, तोच खरा स्त्रीवाद आहे, तेच जीवन सुखदायक आहे.

कवितेचा सारांश इमोजी: 💖⚖️🕊�🤝🌍✨

--अतुल परब
--दिनांक-18.07.2025-शुक्रवार.
===========================================