घाजियाबाद सार्वजनिक ग्रंथालयाचे उद्घाटन – १८ जुलै १९७१-📚🏛️📅📖👩‍🏫🧠🇮🇳

[Atul Kaviraje]

OPENING OF GHAZIABAD PUBLIC LIBRARY – 18TH JULY 1971-

घाजियाबाद सार्वजनिक ग्रंथालयाचे उद्घाटन – १८ जुलै १९७१-

📝 प्रदीर्घ निबंध:
घाजियाबाद सार्वजनिक ग्रंथालयाचे उद्घाटन – १८ जुलै १९७१
(१० मुद्द्यांमध्ये सविस्तर माहिती – मराठी उदाहरणांसह, संदर्भ, चित्र, चिन्ह, व इमोजींसह)
📚🏛�📅📖👩�🏫🧠🇮🇳

१. परिचय – ज्ञानाचा दीपस्तंभ
१८ जुलै १९७१ या दिवशी उत्तर प्रदेशातील घाजियाबाद शहरात सार्वजनिक ग्रंथालयाची स्थापना झाली.
हे ग्रंथालय शहरातील शिक्षण, संशोधन, वाचकसंस्कृती आणि सामाजिक संवादाचा केंद्रबिंदू ठरले.

📅 तारीख: १८ जुलै १९७१
📍 ठिकाण: घाजियाबाद, उत्तर प्रदेश
🎯 उद्देश: नागरिकांसाठी वाचन व ज्ञानसंपन्नता खुली करणे

📷 प्रतीक: 📚🏛�💡👥

२. ऐतिहासिक पार्श्वभूमी – भारतातील ग्रंथालय चळवळ
स्वातंत्र्योत्तर भारतात शिक्षणाचा प्रसार करण्यासाठी ग्रंथालय चळवळीला चालना देण्यात आली.
१९६०-७० च्या दशकात अनेक राज्यांनी सार्वजनिक ग्रंथालये उभारण्यास सुरुवात केली.

📌 संदर्भ:

"Public Libraries Act" (1954 पासून विविध राज्यांमध्ये अमलात)

राष्ट्रीय शिक्षण धोरणातील ग्रंथालयांचा महत्त्वपूर्ण उल्लेख

📷 प्रतीक: 🧾📖📜🇮🇳

३. उद्घाटन सोहळा – सांस्कृतिक प्रसंग
१८ जुलै १९७१ रोजी आयोजित उद्घाटन सोहळ्यात शिक्षणतज्ज्ञ, लेखक, साहित्यिक आणि स्थानिक नागरिक सहभागी झाले होते.
फित कापून ग्रंथालयाचे दरवाजे सर्वांसाठी खुले करण्यात आले.

📌 कार्यक्रम घटक:

प्रमुख पाहुण्यांचे भाषण

साहित्यिक वाचन

पुस्तके दान समारंभ

📷 प्रतीक: ✂️🎙�📚🎉

४. ग्रंथालयातील सुविधा व विभाग
या ग्रंथालयात सर्व वयोगटांकरिता वाचनसाहित्याची व्यवस्था होती:
📖 बालविभाग
📖 इतिहास, विज्ञान, तंत्रज्ञान
📖 स्थानिक साहित्य व दस्तऐवज
📖 वृत्तपत्रे, मासिके व संदर्भग्रंथ

📌 विशेषता:

निशुल्क सदस्यता

वाचन कक्ष

अभ्यासासाठी स्वतंत्र जागा

📷 प्रतीक: 🪑📑🧑�🎓📚

५. घाजियाबादसाठी ग्रंथालयाचे महत्त्व
या ग्रंथालयामुळे –
✅ विद्यार्थ्यांना मार्गदर्शन मिळाले
✅ स्पर्धा परीक्षा तयारी करणाऱ्यांसाठी मदत
✅ वाचनसंस्कृतीचा प्रसार झाला
✅ सामाजिक एकोप्याला चालना मिळाली

📌 मराठी उदाहरण:
पुण्यातील "नगर वाचन मंदिरा"प्रमाणेच घाजियाबादचे हे ग्रंथालय लोकाभिमुख ठरले.

📷 प्रतीक: 🧠📈👨�🏫📖

६. शैक्षणिक व सामाजिक परिणाम
ग्रंथालयाच्या स्थापनेमुळे –
📚 ग्रंथसंपत्तीचे खुलेकरण
🎓 शैक्षणिक दर्जा वाढविणे
👨�👩�👧�👦 कौटुंबिक वाचन संस्कृती
📝 भाषाशैली व विचारक्षमता वृद्धिंगत

📷 प्रतीक: 🏫👪📝🧑�💼

७. वाचन चळवळीशी जोडलेले उपक्रम
ग्रंथालयाने अनेक उपक्रम राबवले:
📖 ग्रंथप्रदर्शने
📖 कथा-कविता स्पर्धा
📖 लेखकांसोबत संवाद
📖 लहान मुलांसाठी वाचन शिबिरे

📌 हे उपक्रम लोकांना ग्रंथालयाशी जोडतात.

📷 प्रतीक: 🎤🎨👦👧📔

८. आव्हाने – सुरुवातीच्या टप्प्यातील अडथळे
📉 पुस्तकांचा अभाव
📉 जागेची मर्यादा
📉 कमी निधी
📉 वाचनाविषयी जनजागृतीची गरज

📌 उपाय:

पुस्तक दान मोहीम

स्वयंसेवक वाचक गट

स्थानिक शाळांशी समन्वय

📷 प्रतीक: 🧾📦📊🔧

९. आजचे रूप – आधुनिक ग्रंथालय
कालांतराने हे ग्रंथालय डिजिटल युगाशी सुसंगत झाले:
💻 संगणकीकरण
🌐 ऑनलाइन कॅटलॉग
📱 मोबाईल ऍपद्वारे पुस्तक माहिती
🔍 डिजिटल वाचन कोपरा

📌 ज्ञान व तंत्रज्ञान यांचे संगमस्थळ.

📷 प्रतीक: 💾💡📶🔎

🔟 निष्कर्ष आणि समारोप – ज्ञानाचा मुक्तस्रोत
घाजियाबाद सार्वजनिक ग्रंथालय हे केवळ पुस्तके ठेवण्याचे ठिकाण नसून, ते एक बौद्धिक केंद्र ठरले आहे.
यातून विचारांची देवाणघेवाण, सांस्कृतिक अभिव्यक्ती आणि आत्मविकासास चालना मिळते.

🌟 समारोप वाक्य:
"ग्रंथालय हे शहराच्या मनाचे दालन असते – जेथे विचार, कल्पना आणि ज्ञान अखंड वाहते."
📖🌟👥🙏

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-18.07.2025-शुक्रवार.
===========================================