राष्ट्रीय उष्णकटिबंधीय फळ दिन-शुक्रवार - १८ जुलै २०२५-1

[Atul Kaviraje]

राष्ट्रीय उष्णकटिबंधीय फळ दिन-शुक्रवार - १८ जुलै २०२५-

राष्ट्रीय उष्णकटिबंधीय फळ दिवस - शुक्रवार - 18 जुलै, 2025

राष्ट्रीय उष्णकटिबंधीय फळ दिवस: एक विस्तृत विवेचन

आज, 18 जुलै 2025, शुक्रवार रोजी, आपण राष्ट्रीय उष्णकटिबंधीय फळ दिवस (National Tropical Fruit Day) साजरा करत आहोत! उष्णकटिबंधीय प्रदेशांमधील उष्णता आणि चैतन्याचे प्रतीक असलेल्या या सर्व स्वादिष्ट, रंगीबेरंगी आणि सुवासिक फळांचा उत्सव साजरा करण्याची ही एक संधी आहे. ही फळे केवळ चवीला उत्कृष्ट नाहीत, तर पोषक तत्वांनीही परिपूर्ण आहेत. 🥭🍍🥥

1. राष्ट्रीय उष्णकटिबंधीय फळ दिवस काय आहे? 🥳🌴
राष्ट्रीय उष्णकटिबंधीय फळ दिवस दरवर्षी 18 जुलै रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस जगातील उष्णकटिबंधीय (Tropical) आणि उपोष्णकटिबंधीय (Subtropical) प्रदेशात पिकणाऱ्या सर्व अद्भुत फळांना समर्पित आहे. फळांमधील विविधता, त्यांचे पौष्टिक मूल्य आणि विविध संस्कृतींमधील त्यांचे महत्त्व अधोरेखित करण्याची ही एक संधी आहे.

2. उष्णकटिबंधीय फळे काय असतात? 🗺�🌡�
उष्णकटिबंधीय फळे ती आहेत जी प्रामुख्याने विषुववृत्ताजवळच्या उष्ण आणि दमट हवामान असलेल्या प्रदेशात उगवतात. या प्रदेशात वर्षभर उच्च तापमान आणि पुरेसा पाऊस असतो, जो या फळांच्या वाढीसाठी आदर्श परिस्थिती प्रदान करतो. ही फळे थंड तापमानात सहजपणे पिकवता येत नाहीत.

3. प्रमुख उष्णकटिबंधीय फळे आणि त्यांची वैशिष्ट्ये 🥭🍍🍌
आंबा (Mango): याला "फळांचा राजा" म्हटले जाते. तो त्याच्या गोडीसाठी, रसाळपणासाठी आणि विविध प्रकारांसाठी प्रसिद्ध आहे. व्हिटॅमिन ए आणि सीने परिपूर्ण. 🥭

अननस (Pineapple): आंबट-गोड आणि रसाळ फळ. यात ब्रोमेलिन (bromelain) नावाचे एन्झाइम असते जे पचनास मदत करते. 🍍

केळ (Banana): जगातील सर्वात लोकप्रिय फळांपैकी एक, जो पोटॅशियम आणि ऊर्जेचा उत्कृष्ट स्रोत आहे. 🍌

नारळ (Coconut): बहुउपयोगी फळ, ज्याचे पाणी, गर आणि तेल तिन्ही वापरले जातात. इलेक्ट्रोलाइट्सने परिपूर्ण. 🥥

पपई (Papaya): गोड आणि मऊ फळ, ज्यात पपेन (papain) नावाचे पाचक एन्झाइम असते. 🍈

पेरू (Guava): व्हिटॅमिन सीने परिपूर्ण आणि त्याच्या विशिष्ट चवीसाठी ओळखला जातो. 🍈

लिची (Lychee): गोड आणि रसाळ, तो त्याच्या सुवासिक गरासाठी प्रसिद्ध आहे. 🔴

फणस (Jackfruit): जगातील सर्वात मोठे झाडावर वाढणारे फळ, ज्याचा उपयोग भाजी आणि फळ दोन्ही म्हणून होतो. 🌳

पॅशन फ्रूट (Passion Fruit): त्याच्या तीव्र, सुवासिक चवीसाठी ओळखला जातो, अनेकदा रस आणि मिष्टान्नांमध्ये वापरला जातो. 💜

ड्रॅगन फ्रूट (Dragon Fruit): आकर्षक गुलाबी रंग आणि हलक्या गोड चवीचा, तो अँटीऑक्सिडंट्सने परिपूर्ण आहे. 🐉

किवी (Kiwi): व्हिटॅमिन सी आणि फायबरने परिपूर्ण, तो त्याच्या हिरव्या गरासाठी आणि लहान काळ्या बियांसाठी ओळखला जातो. 🥝

4. पोषण संबंधी लाभ 🍎💪
उष्णकटिबंधीय फळे केवळ स्वादिष्टच नाहीत तर पोषक तत्वांनीही परिपूर्ण आहेत. ते जीवनसत्त्वे (विशेषतः व्हिटॅमिन सी), खनिजे, फायबर आणि अँटीऑक्सिडंट्सचा उत्कृष्ट स्रोत आहेत. ही पोषक तत्वे रोगप्रतिकारशक्ती मजबूत करण्यास, पचन सुधारण्यास आणि विविध रोगांपासून संरक्षण करण्यास मदत करतात. त्यांना आपल्या आहारात समाविष्ट करणे आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर आहे.

5. पाककलेतील उपयोग 👩�🍳🍹
उष्णकटिबंधीय फळांचा उपयोग जगभरातील पाककृतींमध्ये मोठ्या प्रमाणावर होतो. त्यांना थेट खाण्याव्यतिरिक्त, त्यांचा उपयोग रस, स्मूदी, मिष्टान्ने, जॅम, चटणी आणि सॅलड बनवण्यासाठी केला जातो. काही फळे तर सूप आणि मुख्य पदार्थांमध्येही वापरली जातात, ज्यामुळे एक अद्वितीय चव येते. त्यांचा सुगंध आणि रंग कोणत्याही पदार्थाला आकर्षक बनवतात.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-18.07.2025-शुक्रवार.
===========================================