श्रावण महिन्याचा आरंभ: भक्ती, निसर्ग आणि पवित्रतेचा संगम 🕉️

[Atul Kaviraje]

श्रावण मासारंभ-

श्रावण महिन्याचा आरंभ: भक्ती, निसर्ग आणि पवित्रतेचा संगम 🕉�

आज, २५ जुलै २०२५, शुक्रवार रोजी श्रावण महिन्याचा पवित्र आरंभ होत आहे. हिंदू पंचांगानुसार, हा महिना भगवान शंकरांना समर्पित आहे आणि तो अत्यंत पवित्र मानला जातो. श्रावण महिना पावसाळ्याच्या आगमनासोबत येतो, जेव्हा निसर्ग चारही बाजूंनी हिरवळ आणि नवजीवनाने भरलेला असतो. हा महिना केवळ आध्यात्मिक दृष्ट्याच महत्त्वाचा नाही, तर नैसर्गिक सौंदर्य आणि जीवनाच्या संतुलनाचे प्रतीक देखील आहे.

या दिवसाचे महत्त्व आणि भक्तिभावपूर्ण विवेचन (१० प्रमुख मुद्दे)

भगवान शंकरांना समर्पित महिना: श्रावण महिना विशेषतः भगवान शंकरांच्या पूजा-अर्चनासाठी समर्पित आहे. असे मानले जाते की या महिन्यात शिवजी अत्यंत प्रसन्न असतात आणि आपल्या भक्तांच्या मनोकामना पूर्ण करतात. भक्त शिवलिंगावर पाणी, दूध, बेलपत्र, धतुरा आणि इतर पवित्र वस्तू अर्पण करून त्यांना प्रसन्न करतात. 🔱

उदाहरण: सोमवारी 'श्रावण सोमवार' म्हणून विशेष शिवपूजन, व्रत आणि जलाभिषेक केला जातो.

समुद्रमंथनाची कथा: पौराणिक कथेनुसार, श्रावण महिन्यातच समुद्रमंथन झाले होते, ज्यातून हलाहल विष बाहेर पडले होते. भगवान शंकरांनी जगाला वाचवण्यासाठी हे विष प्राशन केले आणि ते आपल्या कंठात धारण केले, ज्यामुळे त्यांचा कंठ निळा पडला आणि ते 'नीलकंठ' म्हणून ओळखले जाऊ लागले. त्यामुळे या महिन्यात शंकरांच्या पूजेने विषाचा प्रभाव कमी होतो आणि नकारात्मकता दूर होते. 🐍💧

मंगलमय महिना: श्रावण महिना अत्यंत शुभ आणि मंगलमय मानला जातो. या काळात केलेले व्रत, पूजा आणि दान यांचे फळ अनेक पटींनी अधिक मिळते. हा महिना आत्मशुद्धी, तपस्या आणि साधनेसाठी योग्य आहे. ✨

कन्यांसाठी महत्त्व: अविवाहित कन्या चांगल्या वराच्या प्राप्तीसाठी श्रावण महिन्यात सोळा सोमवारचे व्रत करतात. असे मानले जाते की शिव-पार्वतीची जोडी आदर्श आहे आणि त्यांच्या पूजेने विवाहासंबंधी अडथळे दूर होतात. 💍

निसर्गाचा शृंगार: हा महिना निसर्गाच्या अद्भुत सौंदर्याचे दर्शन घडवतो. पावसाच्या थेंबांनी पृथ्वी धुतली जाते, चारही बाजूंनी हिरवळ पसरते, आणि वातावरणात एक नवीन ऊर्जा संचारते. हे निसर्ग आणि परमात्म्याच्या एकीकरणाचे प्रतीक आहे. 🌳🌧�

कावड यात्रा: श्रावण महिन्यात 'कावड यात्रे'ला विशेष महत्त्व आहे, जिथे भक्त हरिद्वार, गोमुख यांसारख्या पवित्र ठिकाणांहून गंगाजल भरून पायी प्रवास करत आपल्या-आपल्या भागातील शिव मंदिरांमध्ये जलाभिषेक करतात. ही यात्रा श्रद्धा आणि कठोर तपस्येचे प्रतीक आहे. 🚶�♂️💦

नागपंचमीचा सण: श्रावण महिन्यात नागपंचमीचा सणही साजरा केला जातो, जो नाग देवतांच्या पूजेसाठी समर्पित आहे. हे निसर्गासोबत संतुलन आणि जीवांप्रति आदराचे प्रतीक आहे. 🐍

आरोग्य आणि सात्विकता: या महिन्यात अनेक लोक सात्विक भोजन करतात आणि मांस, दारू इत्यादींचे सेवन सोडून देतात. हे केवळ धार्मिक महत्त्वच ठेवत नाही तर शरीर शुद्ध करण्यास आणि आरोग्य राखण्यासही मदत करते. 🧘�♀️🥕

ध्यान आणि साधना: श्रावणाचे वातावरण ध्यान आणि आध्यात्मिक साधनेसाठी खूप अनुकूल असते. शांत आणि हिरव्यागार परिसरात मनाची एकाग्रता वाढते. आत्मचिंतन आणि आंतरिक शांती प्राप्त करण्यासाठी हा उत्तम काळ आहे. 🧘�♂️

सणांची सुरुवात: श्रावण महिन्यासोबतच अनेक प्रमुख सणांची सुरुवात होते, जसे की हरियाली तीज, रक्षाबंधन, नागपंचमी इत्यादी. हा महिना आनंद, उत्सव आणि कौटुंबिक मिलनाचाही प्रतीक आहे. 🎊👨�👩�👧�👦

श्रावण महिना आपल्याला शिकवतो की निसर्गासोबत सलोख्याने राहून आणि भक्तिमार्ग अवलंबून आपण आपले जीवन अधिक अर्थपूर्ण आणि आनंदमय बनवू शकतो. हा महिना आपल्याला आपल्या परंपरा आणि मूल्यांशी जोडून ठेवतो.

चिन्हे, चित्रे आणि इमोजी
भगवान शिव: 🕉� 🔱 🙏

निसर्ग/पाऊस: 🌳🌧�💧

पवित्रता/शुद्धी: ✨🧘�♀️

सण/आनंद: 🎉🎊

एकूण भावना: ❤️

इमोजी सारांश (Emoji Summary)
श्रावण मास आरंभ! 🕉�✨ भगवान शंकरांची भक्ती 🙏, निसर्गाचे सौंदर्य 🌳🌧�, आणि सणांची धूम 🎉. हा महिना आत्मशुद्धी आणि आनंदाने भरलेला असो! ❤️

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-25.07.2025-शुक्रवार.
===========================================