भारतातील मुलांसाठी सशक्त शिक्षण धोरण-2🤝🧑‍🤝‍🧑👶🏡🧠🧪🎮🧑‍🏫💡💻🌐✅📈🛠️🧑‍🔧

[Atul Kaviraje]

भारतातील मुलांसाठी सशक्त शिक्षण धोरण-

6. मूल्यांकन प्रणालीत सुधारणा
मूल्यांकन प्रणाली केवळ परीक्षा-आधारित नसावी तर सर्वांगीण आणि रचनात्मक असावी. ही मुलांच्या विविध कौशल्ये आणि क्षमतांचे मूल्यांकन करेल, केवळ स्मरणशक्तीचे नाही. बोर्ड परीक्षांचा ताण कमी करणे आणि क्रेडिट-आधारित प्रणालीला प्रोत्साहन देणे आवश्यक आहे.

उदाहरण: नियमित फॉर्मेटिव्ह असेसमेंट, पोर्टफोलिओ-आधारित मूल्यांकन.

प्रतीक: ✅ प्रगती, 📈 विकास.

7. व्यावसायिक शिक्षण आणि कौशल्य विकास
मुलांना केवळ शैक्षणिक ज्ञानच नाही, तर व्यावसायिक कौशल्ये देखील प्रदान केली पाहिजेत जी त्यांना भविष्यात रोजगारासाठी तयार करतील. शालेय शिक्षणादरम्यानच व्यावसायिक विषय समाविष्ट करणे आणि उद्योगाशी संबंध प्रस्थापित करणे महत्त्वाचे आहे.

उदाहरण: PM कौशल्य विकास योजनेअंतर्गत शालेय स्तरावर कौशल्य प्रशिक्षण.

प्रतीक: 🛠� उपकरणे, 🧑�🔧 कुशल कामगार.

8. शारीरिक शिक्षण आणि मानसिक आरोग्य
एका मुलाच्या सर्वांगीण विकासासाठी शारीरिक शिक्षण आणि मानसिक आरोग्य शैक्षणिक ज्ञानाइतकेच महत्त्वाचे आहे. शाळांमध्ये खेळ, योग आणि ध्यानाला प्रोत्साहन दिले पाहिजे. मुलांच्या मानसिक आरोग्यासाठी समुपदेशन सेवा आणि जागरूकता कार्यक्रम देखील समाविष्ट असावे.

उदाहरण: खेलो इंडिया कार्यक्रम, शाळांमध्ये समुपदेशकांची नियुक्ती.

प्रतीक: ⛹️ खेळ, 🧘 ध्यान, 🧠 मानसिक आरोग्य.

9. सामुदायिक सहभाग आणि पालकांची भूमिका
शिक्षण धोरणाच्या यशासाठी समुदाय आणि पालकांचा सक्रिय सहभाग अत्यंत महत्त्वाचा आहे. पालकांना मुलांच्या शिक्षण प्रक्रियेत समाविष्ट केले पाहिजे आणि त्यांना मुलांच्या प्रगतीमध्ये सहकार्य करण्यास प्रोत्साहित केले पाहिजे.

उदाहरण: शाळा व्यवस्थापन समित्या (SMCs), पालक-शिक्षक बैठका (PTMs).

प्रतीक: 👨�👩�👧�👦 कुटुंब, 🏘� समुदाय.

10. वित्तपुरवठा आणि प्रशासनात सुधारणा
एक सशक्त शिक्षण धोरणासाठी पुरेसा वित्तपुरवठा आणि सुदृढ प्रशासन आवश्यक आहे. शिक्षणावर जीडीपीचा मोठा भाग खर्च करणे आणि निधीचा कार्यक्षम वापर सुनिश्चित करणे महत्त्वाचे आहे. पारदर्शकता आणि जबाबदारी प्रशासनाचे महत्त्वाचे पैलू आहेत.

उदाहरण: शिक्षण बजेटमध्ये वाढ, डिजिटल ट्रॅकिंग सिस्टम.

प्रतीक: 💰 धन, 📊 पारदर्शकता.

निष्कर्ष
भारतातील मुलांसाठी एक सशक्त शिक्षण धोरण केवळ एक स्वप्न नाही, तर एक गरज आहे. हे धोरण सर्व भागधारकांच्या – सरकार, शिक्षक, पालक आणि समुदाय – सामूहिक प्रयत्नांनीच यशस्वी होऊ शकते. जेव्हा आपण आपल्या मुलांना योग्य शिक्षण देऊ, तेव्हाच ते एक उज्ज्वल आणि समृद्ध भारताचे निर्माण करू शकतील. 🇮🇳📚🌟

इमोजी सारांश:
🤝🧑�🤝�🧑👶🏡🧠🧪🎮🧑�🏫💡💻🌐✅📈🛠�🧑�🔧⛹️🧘🧠👨�👩�👧�👦🏘�💰📊🇮🇳📚🌟

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-26.07.2025-शनिवार.
===========================================