श्रावणी सोमवार शिवपूजन: 28 जुलै 2025 (सोमवार) - शिवमूठ (तांदूळ)-

[Atul Kaviraje]

श्रावणी सोमवार शिवपूजन-शिवमुठ-तांदूळ-

श्रावणी सोमवार शिवपूजन: 28 जुलै 2025 (सोमवार) - शिवमूठ (तांदूळ)-

28 जुलै 2025, सोमवार हा दिवस खास आहे कारण हा श्रावण महिन्यातील पहिला सोमवार आहे. श्रावण महिना भगवान शंकराला समर्पित असतो आणि या पूर्ण महिन्यात शिवभक्त विशेष पूजा-अर्चा करतात. सोमवार हा स्वतः भगवान शिवाचा दिवस मानला जातो, त्यामुळे श्रावण महिन्यात येणाऱ्या सोमवारचे महत्त्व अनेक पटींनी वाढते. या दिवशी शिवपूजन आणि शिवमूठ वाहण्याच्या परंपरेला विशेष महत्त्व आहे, विशेषतः तांदळाच्या शिवमुठीला. 🙏🔱

1. श्रावण महिन्याचे महत्त्व: शिवभक्तीचा महिना
श्रावण महिना हिंदू पंचांगानुसार पाचवा महिना असतो आणि तो भगवान शंकराला समर्पित आहे. अशी मान्यता आहे की या महिन्यात भगवान शंकर आपली पत्नी पार्वतीसह पृथ्वीवर निवास करतात आणि आपल्या भक्तांच्या मनोकामना पूर्ण करतात. हा महिना निसर्गाच्या हिरवळ आणि भक्तीमय वातावरणाने भरलेला असतो. 🌿💧

2. सोमवारचे विशेष महत्त्व: शंकराचा आवडता दिवस
आठवड्यातील दिवसांमध्ये सोमवार भगवान शंकराला समर्पित आहे. श्रावण महिन्यात सोमवारचे व्रत आणि पूजन केल्याने भक्तांना भगवान शंकराचा विशेष आशीर्वाद मिळतो. अविवाहित कन्या उत्तम वर मिळवण्यासाठी, आणि विवाहित स्त्रिया आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी व सुख-समृद्धीसाठी हे व्रत करतात. 🌙

3. शिवमुठीची परंपरा: श्रद्धेचे प्रतीक
श्रावणी सोमवारी शिवमूठ वाहण्याची एक विशेष परंपरा आहे. यामध्ये प्रत्येक सोमवारी एका विशिष्ट धान्याची मूठभर भगवान शंकराला अर्पण केली जाते. हे धान्य महिन्याच्या चार किंवा पाच सोमवारी वेगवेगळे असू शकते, जसे पहिल्या सोमवारी तांदूळ, दुसऱ्याला तीळ, तिसऱ्याला मूग आणि चौथ्याला जव. ही परंपरा शंकराप्रती अटूट श्रद्धा आणि निसर्गाप्रती कृतज्ञता व्यक्त करते. 🌾

4. तांदळाची शिवमूठ (28 जुलै 2025): अन्नाचे दान
28 जुलै 2025 रोजी श्रावण महिन्यातील पहिला सोमवार आहे, त्यामुळे या दिवशी तांदळाची शिवमूठ वाहिली जाईल. तांदूळ हे अन्नाचे प्रतीक मानले जाते आणि ते पवित्रता व समृद्धीचे सूचक देखील आहे. शंकराला तांदूळ वाहणे म्हणजे अन्नाची कधीही कमतरता न येणे आणि जीवनात स्थिरता व समृद्धी येणे. हे दारिद्र्य दूर करण्यास सहायक मानले जाते. 🍚

5. शिवपूजनाची पद्धत: भक्ती आणि समर्पण
श्रावणी सोमवारी शिव मंदिरात जाऊन किंवा घरीच शंकराच्या प्रतिमेवर किंवा शिवलिंगावर पाणी 💧, दूध 🥛, दही, तूप, मध 🍯 आणि बेलपत्र 🍃 अर्पण केले जाते. यानंतर चंदनाचा लेप, धूप 🕯� आणि दिवा लावून पूजा केली जाते. 'ॐ नमः शिवाय' मंत्राचा जप करत शिवमूठ (तांदूळ) अर्पण केली जाते.

6. व्रताचे विधान: आत्मिक शुद्धीचा मार्ग
जे भक्त श्रावणी सोमवारचे व्रत करतात, ते दिवसभर उपवास करतात. काही लोक निराहार व्रत करतात, तर काही फलाहार करतात. व्रताचे पालन केल्याने मन शुद्ध होते आणि इंद्रियांवर नियंत्रण येते. यामुळे आध्यात्मिक प्रगतीचा मार्ग मोकळा होतो. 🧘�♀️

7. पौराणिक कथा: शिवमहिमेचे वर्णन
श्रावण महिना आणि सोमवार व्रताशी संबंधित अनेक पौराणिक कथा आहेत. उदाहरणार्थ, समुद्रमंथनादरम्यान जेव्हा विष निघाले, तेव्हा भगवान शंकराने ते पिऊन संपूर्ण जगाला वाचवले होते. या घटनेमुळे श्रावण महिन्यात त्यांची पूजा विशेष महत्त्वाची आहे. दुसऱ्या एका कथेनुसार, देवी पार्वतीने भगवान शंकराला पती म्हणून प्राप्त करण्यासाठी या महिन्यात कठोर तपस्या केली होती. 📖

8. मनोकामना पूर्ण होणे: आशीर्वादाचे साधन
असे मानले जाते की श्रावणी सोमवारचे व्रत आणि शिवमूठ वाहिल्याने भगवान शंकर लवकर प्रसन्न होतात आणि भक्तांच्या सर्व मनोकामना पूर्ण करतात. मग ते संततीप्राप्ती असो, विवाहातील विलंब दूर करणे असो, किंवा आर्थिक समस्यांपासून मुक्ती असो, शिव भक्तांवर आपली कृपा करतात. ✨

9. पर्यावरण आणि निसर्गाशी संबंध: शंकराचा संदेश
बेलपत्र, धोतरा, भांग इत्यादी नैसर्गिक वस्तू शिवपूजनात वापरल्या जातात, ज्यामुळे निसर्गाशी आपले नाते दर्शवले जाते. हे आपल्याला पर्यावरणाप्रति संवेदनशील असण्याचा संदेश देखील देते. 🌳

10. सामूहिक भक्तीचा सण: एकता आणि सलोखा
श्रावणी सोमवार केवळ वैयक्तिक पूजेचा नाही, तर सामूहिक भक्तीचा देखील सण आहे. मंदिरांमध्ये भक्तांची गर्दी होते, भजन-कीर्तन होतात, आणि एकत्र पूजा-अर्चा केल्याने सामाजिक सलोखा वाढतो. हा सण आपल्याला आध्यात्मिक आणि सामाजिक दृष्ट्या जोडतो. 🚶�♀️🚶�♂️

इमोजी सारांश:
🙏: श्रद्धा, प्रार्थना, आशीर्वाद

🔱: त्रिशूळ, भगवान शंकराचे प्रतीक

🌿: हिरवळ, निसर्ग, श्रावण महिना

💧: पाणी, अभिषेक

🌙: चंद्र, सोमवारचे प्रतीक

🌾: धान्य, अन्न, शिवमूठ

🍚: तांदूळ, पहिल्या सोमवारची शिवमूठ

🥛: दूध, अभिषेक

🍯: मध, अभिषेक

🍃: बेलपत्र, शंकराला प्रिय

🕯�: दिवा/धूप, प्रकाश, पूजा

🧘�♀️: व्रत, ध्यान, आत्मिक शुद्धी

📖: पौराणिक कथा, ज्ञान

✨: आशीर्वाद, सकारात्मकता, दैवी शक्ती

🌳: झाड, पर्यावरण

🚶�♀️🚶�♂️: सामूहिक भक्ती, समुदाय

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-28.07.2025-सोमवार.
===========================================