31 जुलै, 2025: शीतला सप्तमी आणि बृहस्पती पूजनाचे महत्त्व-

[Atul Kaviraje]

1-शीतला सप्तमी-

2-बृहस्पती पूजन-

31 जुलै, 2025: शीतला सप्तमी आणि बृहस्पती पूजनाचे महत्त्व-

आज, 31 जुलै 2025, गुरुवारचा दिवस धार्मिक आणि आध्यात्मिक दृष्ट्या अत्यंत महत्त्वाचा आहे, कारण आज शीतला सप्तमी आणि बृहस्पती पूजनाचा विशेष योग जुळून येत आहे. हे दोन्ही पर्व स्वतःमध्ये खोल महत्त्व ठेवतात आणि भक्तांना सुख-शांती तसेच आरोग्य प्रदान करतात. चला, या दोघांच्या महत्त्व आणि भक्तिभावावर सविस्तर चर्चा करूया.

शीतला सप्तमीचे महत्त्व 🙏
शीतला सप्तमीचा उत्सव देवी शीतलेला समर्पित आहे, ज्यांना रोगांपासून मुक्ती देणारी देवी म्हणून पूजले जाते. हा उत्सव मुख्यतः चैत्र महिन्यात साजरा केला जातो, परंतु काही प्रदेशांमध्ये श्रावण महिन्यातही शीतला सप्तमी साजरी केली जाते, ज्याला श्रावण शीतला सप्तमी म्हणतात. 31 जुलै रोजी येणारी ही सप्तमी देखील याच श्रेणीत येऊ शकते, जर स्थानिक पंचांगामध्ये तिचा उल्लेख असेल.

1. आरोग्य आणि आरोग्याची देवी: देवी शीतलेला देवी, गोवर आणि त्वचेशी संबंधित इतर रोगांपासून संरक्षण देणारी देवी मानले जाते. या दिवशी त्यांची पूजा केल्याने भक्त निरोगी राहतात आणि त्यांना रोगांपासून मुक्ती मिळते.

2. शिळ्या अन्नाचा नैवेद्य: या दिवशी विशेषतः शिळ्या अन्नाचा नैवेद्य दाखवला जातो. ही परंपरा स्वच्छता आणि निसर्गाशी ताळमेळ साधण्याचा संदेश देते. एक दिवस आधी अन्न बनवून ते दुसऱ्या दिवशी खाल्ले जाते, जे शीतला मातेला प्रसन्न करण्याचा एक मार्ग आहे.

3. कुटुंबाची सुख-शांती: भक्त देवी शीतलाकडून आपल्या कुटुंबातील सदस्यांच्या चांगल्या आरोग्यासाठी आणि सुख-शांतीसाठी प्रार्थना करतात. हा उत्सव कुटुंबातील सदस्यांमध्ये स्नेह आणि एकतेला प्रोत्साहन देतो.

4. निसर्गाचा आदर: शीतला मातेचे वाहन गाढव आहे आणि त्यांच्या हातात झाडू आणि कडुलिंबाची पाने असतात. ही सर्व प्रतीके निसर्ग आणि स्वच्छतेचे महत्त्व दर्शवतात. हा उत्सव आपल्याला पर्यावरणाची स्वच्छता राखण्याची आणि नैसर्गिक संसाधनांचा आदर करण्याची प्रेरणा देतो.

5. मुलांसाठी विशेष: हा उत्सव विशेषतः मुलांच्या आरोग्यासाठी साजरा केला जातो. माता आपल्या मुलांना रोगांपासून वाचवण्यासाठी शीतला मातेची पूजा करतात.

बृहस्पती पूजनाचे महत्त्व ✨
गुरुवारचा दिवस भगवान बृहस्पती (गुरु) यांना समर्पित आहे, जे देवांचे गुरु आणि ज्ञान, धन, संतती आणि वैवाहिक सुखाचे कारक मानले जातात. 31 जुलै रोजी गुरुवार असल्याने आज बृहस्पती पूजनाला देखील विशेष महत्त्व आहे.

6. ज्ञान आणि बुद्धीचे प्रदाता: भगवान बृहस्पतींना ज्ञान, बुद्धी आणि शिक्षणाचे देवता मानले जाते. त्यांची पूजा केल्याने व्यक्तीला विद्या, ज्ञान आणि सद्बुद्धी प्राप्त होते. विद्यार्थी आणि शिक्षकांसाठी हा दिवस विशेषतः महत्त्वाचा आहे.

7. वैवाहिक सुख आणि संतती प्राप्ती: विवाहातील अडथळे दूर करण्यासाठी आणि सुखी वैवाहिक जीवनासाठी बृहस्पती देवांची पूजा अत्यंत फलदायी मानली जाते. संतती प्राप्तीची इच्छा असणारे जोडपे देखील या दिवशी विशेष पूजा करतात.

8. धन आणि समृद्धी: देवगुरु बृहस्पतींना धन आणि समृद्धीचे कारक देखील मानले जाते. त्यांच्या कृपेने व्यक्तीला आर्थिक लाभ होतो आणि दरिद्रता दूर होते.

9. पिवळ्या वस्तूंचे महत्त्व: या दिवशी पिवळ्या रंगाला विशेष महत्त्व असते. भक्त पिवळी वस्त्रे परिधान करतात, पिवळ्या वस्तूंचे दान करतात आणि देवाला पिवळी मिठाई किंवा हरभऱ्याची डाळ अर्पण करतात. हा रंग शुभता आणि सकारात्मकतेचे प्रतीक आहे.

10. नैतिक मूल्यांचा विकास: बृहस्पती पूजनाने व्यक्तीमध्ये धैर्य, प्रामाणिकपणा, दया आणि न्याय यांसारख्या नैतिक गुणांचा विकास होतो. ही पूजा आत्म-शिस्त आणि सकारात्मक जीवनशैली स्वीकारण्याची प्रेरणा देते.

आजचा दिवस या दोन्ही पवित्र प्रसंगांच्या अद्भुत संगमामुळे आणखीनच पवित्र झाला आहे. भक्त या दिवशी देवी शीतला आणि देवगुरु बृहस्पती यांची कृपा प्राप्त करून आपले जीवन सुखमय आणि आरोग्यपूर्ण बनवू शकतात.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-31.07.2025-गुरुवार.
===========================================