विजया राजे सिंधिया (१९१९) - ग्वालियरच्या राजघराण्यातील एक प्रमुख राजकारणी-1-👑

[Atul Kaviraje]

विजया राजे सिंधिया (१९१९) - ग्वालियरच्या राजघराण्यातील एक प्रमुख राजकारणी आणि जनसंघ (भाजपचा पूर्वीचा अवतार) च्या संस्थापिका सदस्यांपैकी एक.

दिनांक: ७ ऑगस्ट

विजया राजे सिंधिया, ज्यांना 'राजमाता' या नावानेही ओळखले जाते, हे भारतीय राजकारणातील एक असाधारण आणि प्रभावशाली व्यक्तिमत्व होते. ७ ऑगस्ट १९१९ रोजी सागर, मध्य प्रदेश येथे त्यांचा जन्म झाला. ग्वालियरच्या शाही घराण्याशी संबंधित असूनही, त्यांनी आपले जीवन लोकसेवा आणि राजकारणासाठी समर्पित केले. भारतीय जनसंघ (आणि नंतर भाजप) च्या संस्थापक सदस्यांपैकी एक म्हणून, त्यांनी भारतीय राजकारणात एक वेगळे स्थान निर्माण केले. त्यांचे जीवन, संघर्ष आणि योगदान हे भारताच्या लोकशाहीच्या इतिहासातील एक महत्त्वाचा अध्याय आहे.

1. परिचय: राजघराण्यातील एक कणखर राजकीय व्यक्तिमत्व 👑🇮🇳
विजया राजे सिंधिया यांचा जन्म एका मराठा कुटुंबात झाला. त्यांचे मूळ नाव लेखा दिव्येश्वरी देवी होते. १९४१ मध्ये त्यांचा विवाह ग्वालियरचे महाराजा जीवाजीराव सिंधिया यांच्याशी झाला, आणि त्या विजया राजे सिंधिया म्हणून ओळखल्या जाऊ लागल्या. राजघराण्यातून आल्यामुळे त्यांना सामाजिक प्रतिष्ठा आणि प्रभाव नैसर्गिकरित्या मिळाला होता. मात्र, त्यांनी केवळ राजघराण्यातील सदस्य म्हणूनच न राहता, सक्रिय राजकारणात प्रवेश करून लोककल्याणासाठी काम करण्याचे ठरवले.

2. राजकारणातील प्रवेश आणि सुरुवातीची वाटचाल 🗳�🗣�
विजया राजे सिंधिया यांनी १९५७ मध्ये काँग्रेस पक्षातून राजकारणात प्रवेश केला आणि गुना लोकसभा मतदारसंघातून निवडून आल्या. सुरुवातीला काँग्रेसमध्ये असल्या तरी, त्यांचे विचार आणि भूमिका कालांतराने बदलू लागल्या. १९६७ मध्ये त्यांनी काँग्रेस सोडून जनसंघात प्रवेश केला. हा निर्णय त्यांच्या राजकीय जीवनातील एक महत्त्वाचा टप्पा ठरला, कारण यानंतर त्यांनी भारतीय राजकारणात हिंदुत्ववादी विचारांचा प्रसार करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली.

3. भारतीय जनसंघ (आणि भाजप) च्या संस्थापक सदस्य 🚩🏛�
विजया राजे सिंधिया या भारतीय जनसंघाच्या (ज्याचा नंतर भारतीय जनता पक्ष म्हणजेच भाजपमध्ये समावेश झाला) संस्थापक सदस्यांपैकी एक होत्या. त्यांनी जनसंघाच्या विचारसरणीला मजबूत करण्यासाठी अथक परिश्रम घेतले. त्यांनी अखिल भारतीय जनसंघाच्या उपाध्यक्षपदाचीही धुरा सांभाळली. भाजपच्या स्थापनेनंतरही त्यांनी पक्षाला मजबूत करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आणि पक्षाच्या प्रमुख नेत्यांपैकी एक बनल्या.

4. आणीबाणीतील संघर्ष 🚨⛓️
१९७५ मध्ये इंदिरा गांधींनी लावलेल्या आणीबाणीचा विजया राजे सिंधिया यांनी जोरदार विरोध केला. लोकशाही मूल्यांचे रक्षण करण्यासाठी त्यांनी सक्रियपणे आंदोलन केले आणि त्यांना तुरुंगवासही भोगावा लागला. त्यांच्यासह अनेक विरोधी नेत्यांना तुरुंगात टाकण्यात आले. आणीबाणीविरोधी त्यांच्या लढ्याने त्यांची कणखर प्रतिमा आणखी मजबूत झाली आणि त्या जनमानसात 'राजमाता' म्हणून अधिक लोकप्रिय झाल्या.

5. सामाजिक कार्य आणि लोककल्याण 🧑�🤝�🧑❤️
राजकारणासोबतच, विजया राजे सिंधिया यांनी अनेक सामाजिक कार्यांमध्येही सक्रिय सहभाग घेतला. त्यांनी शिक्षण, आरोग्य आणि महिला सक्षमीकरणासाठी काम केले. विशेषतः, त्यांनी ग्रामीण भागातील लोकांसाठी अनेक शाळा, महाविद्यालये आणि रुग्णालये स्थापन केली. त्यांचे हे कार्य केवळ राजकीय नव्हतं, तर ते सामाजिक बांधिलकीचं प्रतीक होतं.

इमोजी सारांश: 👑🇮🇳🗳�🗣�🚩🏛�🚨⛓️🧑�🤝�🧑❤️🕉�👨�👩�👧�👦💼⛈️💪💖🌟

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-07.08.2025-गुरुवार.
===========================================