जसवंत सिंग (१९३८) - भारताचे माजी संरक्षण मंत्री-1-👨‍💼🇮🇳🏛️📜🛡️⚔️🌍🤝✍️📚💔

[Atul Kaviraje]

जसवंत सिंग (१९३८) - भारताचे माजी संरक्षण मंत्री, अर्थमंत्री आणि परराष्ट्र मंत्री असलेले एक प्रमुख राजकारणी.

दिनांक: ७ ऑगस्ट

जसवंत सिंग, ज्यांना भारतीय राजकारणातील एक 'अजातशत्रू' म्हणून ओळखले जाते, हे एक असाधारण व्यक्तिमत्व होते. ७ ऑगस्ट १९३८ रोजी त्यांचा जन्म झाला. भारताचे माजी संरक्षण मंत्री, अर्थमंत्री आणि परराष्ट्र मंत्री म्हणून त्यांनी देशाच्या धोरणात्मक निर्णय प्रक्रियेत महत्त्वाची भूमिका बजावली. भारतीय जनता पक्षाचे (भाजप) एक ज्येष्ठ नेते म्हणून, त्यांनी आपल्या प्रामाणिकपणा, अभ्यासू वृत्ती आणि शिस्तबद्ध कार्यपद्धतीने राजकारणात एक वेगळा ठसा उमटवला. त्यांचे जीवन, विविध क्षेत्रांतील योगदान आणि दूरदृष्टी हे भारतीय राजकारणाच्या इतिहासातील एक प्रेरणादायी अध्याय आहे.

1. परिचय: एक बहुआयामी व्यक्तिमत्व 👨�💼🇮🇳
जसवंत सिंग यांचा जन्म राजस्थानमधील बाडमेर जिल्ह्यातील जसोल गावात झाला. ते सुरुवातीला भारतीय सैन्यात अधिकारी होते आणि त्यांनी कॅप्टन पदापर्यंत सेवा दिली. लष्करी सेवेतून निवृत्त झाल्यानंतर त्यांनी राजकारणात प्रवेश केला. त्यांची अभ्यासू वृत्ती, उत्कृष्ट वक्तृत्वकला आणि आंतरराष्ट्रीय संबंधांबद्दलचे सखोल ज्ञान यामुळे ते अल्पावधीतच भाजपच्या प्रमुख नेत्यांपैकी एक बनले. त्यांचे व्यक्तिमत्व हे लष्करी शिस्त, राजकीय मुत्सद्देगिरी आणि बौद्धिक खोली यांचा संगम होते.

2. भाजपमधील प्रारंभिक वाटचाल आणि राज्यसभा सदस्यत्व 🏛�📜
जसवंत सिंग यांनी १९८० च्या दशकात भारतीय जनता पक्षात प्रवेश केला आणि लवकरच ते पक्षाच्या महत्त्वाच्या नेत्यांमध्ये गणले जाऊ लागले. ते अनेकवेळा राज्यसभेचे सदस्य म्हणून निवडून आले. संसदेत त्यांनी अनेक महत्त्वाच्या चर्चांमध्ये भाग घेतला आणि देशाच्या धोरणांवर आपला ठसा उमटवला. त्यांची तार्किक मांडणी आणि अभ्यासू भाषणे ही नेहमीच चर्चेचा विषय असत.

3. संरक्षण मंत्री (१९९६, १९९८-१९९९) 🛡�⚔️
अटलबिहारी वाजपेयी यांच्या नेतृत्वाखालील सरकारमध्ये जसवंत सिंग यांनी दोन वेळा संरक्षण मंत्रिपद भूषवले. १९९८ च्या अणुबॉम्ब चाचण्या (पोखरन-२) दरम्यान त्यांची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची होती. या काळात भारताला आंतरराष्ट्रीय निर्बंधांचा सामना करावा लागला, परंतु जसवंत सिंग यांनी भारताची बाजू प्रभावीपणे मांडली आणि देशाच्या संरक्षणाला मजबूत केले. कारगिल युद्ध (१९९९) काळातही त्यांनी संरक्षणाची धुरा सांभाळली आणि भारतीय लष्कराला योग्य पाठिंबा दिला.

4. परराष्ट्र मंत्री (१९९८-२००२) 🌍 diplomacy
संरक्षण मंत्रिपदानंतर जसवंत सिंग यांनी परराष्ट्र मंत्री म्हणून कार्यभार स्वीकारला. या काळात भारताच्या परराष्ट्र धोरणात त्यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली. त्यांनी अमेरिकेसारख्या देशांशी संबंध सुधारण्यासाठी अथक प्रयत्न केले, विशेषतः अणुचाचण्यांनंतर लागू झालेल्या निर्बंधांच्या पार्श्वभूमीवर. त्यांनी भारताला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर एक मजबूत आणि जबाबदार राष्ट्र म्हणून प्रस्थापित केले. त्यांची मुत्सद्देगिरी आणि संयम हे परराष्ट्र धोरणाचे वैशिष्ट्य होते.

5. अर्थमंत्री (२००२-२००४) 💰📈
वाजपेयी सरकारच्या शेवटच्या काळात जसवंत सिंग यांनी अर्थमंत्री म्हणूनही काम केले. या काळात त्यांनी देशाच्या आर्थिक विकासाला गती देण्यासाठी अनेक सुधारणा केल्या. त्यांनी आर्थिक शिस्त राखण्यावर आणि गुंतवणुकीला प्रोत्साहन देण्यावर भर दिला. त्यांच्या आर्थिक धोरणांमुळे देशाची अर्थव्यवस्था स्थिर राहिली आणि विकासाला चालना मिळाली.

इमोजी सारांश: 👨�💼🇮🇳🏛�📜🛡�⚔️🌍 diplomacy 💰📈💥⚛️✈️🤝✍️📚💔🌟

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-07.08.2025-गुरुवार.
===========================================