खुदीराम बोस: भारताचा सर्वात तरुण हुतात्मा-1-

[Atul Kaviraje]

खुदीराम बोस (१८८९) - भारतीय स्वातंत्र्य संग्रामातील एक धाडसी क्रांतिकारक, जे सर्वात तरुण क्रांतिकारकांपैकी एक होते आणि ज्यांनी देशासाठी हौतात्म्य पत्करले.

खुदीराम बोस: भारताचा सर्वात तरुण हुतात्मा-

आज 9 ऑगस्ट रोजी आपण भारतीय स्वातंत्र्य संग्रामातील एक धगधगते स्फुल्लिंग, सर्वात तरुण क्रांतिकारक आणि देशासाठी हौतात्म्य पत्करणारे खुदीराम बोस (१८८९-१९०८) यांना आदराने स्मरण करत आहोत. 🇮🇳🔥 त्यांचे अल्पायुषी जीवन आणि त्यांनी देशासाठी दिलेले सर्वोच्च बलिदान हे आजही प्रत्येक भारतीयासाठी प्रेरणास्रोत आहे. या लेखात आपण त्यांच्या जीवनपटाचे, कार्याचे आणि बलिदानाचे सविस्तर विवेचन करणार आहोत.

1. प्रस्तावना 🇮🇳
खुदीराम बोस हे नाव ऐकताच डोळ्यासमोर येते ते 18-19 वर्षांचे असे एक तेजस्वी व्यक्तिमत्व, ज्याने आपल्या भारतमातेला पारतंत्र्यातून मुक्त करण्यासाठी आपले प्राण अर्पण केले. 1908 साली, वयाच्या अवघ्या 18 व्या वर्षी त्यांना फाशी देण्यात आली, ज्यामुळे ते भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील सर्वात तरुण हुतात्म्यांपैकी एक बनले. त्यांचे बलिदान हे केवळ एक घटना नसून, ते ब्रिटिशांविरुद्धच्या संघर्षाला एक नवी दिशा देणारे ऐतिहासिक पर्व होते.

2. प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण 📚
खुदीराम बोस यांचा जन्म 3 डिसेंबर 1889 रोजी पश्चिम बंगालमधील मिदनापूर जिल्ह्यातील हबीबपूर गावात झाला. त्यांचे बालपण दुर्दैवी होते, कारण त्यांच्या जन्मानंतर लगेचच त्यांच्या आई-वडिलांचे निधन झाले. 💔 त्यांच्या मोठ्या बहिणीने त्यांना वाढवले. खुदीराम लहानपणापासूनच धाडसी आणि देशभक्त स्वभावाचे होते. त्यांना औपचारिक शिक्षणापेक्षा देशाच्या स्वातंत्र्याची अधिक तळमळ होती.

3. क्रांतिकारक चळवळीत प्रवेश 🔥
लहानपणापासूनच खुदीराम बोस यांच्यावर ब्रिटिश राजवटीतील अन्याय आणि अत्याचारांचा प्रभाव पडला होता. 1905 च्या बंगालच्या फाळणीमुळे त्यांच्या मनात ब्रिटिशांविरुद्ध तीव्र संताप निर्माण झाला. अनुशीलन समिती (Anushilan Samiti) या क्रांतिकारी संघटनेच्या संपर्कात आल्यानंतर त्यांनी आपले जीवन स्वातंत्र्यलढ्यासाठी समर्पित करण्याचा निर्णय घेतला. 💥 ते गुप्त बैठकांना उपस्थित राहत, देशभक्तीपर पत्रके वाटत आणि सशस्त्र क्रांतीची स्वप्ने पाहत असत.

4. मुजफ्फरपूरची घटना (किंग्सफोर्डला मारण्याचा प्रयत्न) 💣
ब्रिटिश न्यायाधीश डग्लस किंग्सफोर्ड हा त्याच्या क्रूर निर्णयांसाठी आणि भारतीय क्रांतिकारकांना कठोर शिक्षा देण्यासाठी कुप्रसिद्ध होता. अनुशीलन समितीने त्याला संपवण्याचा निर्णय घेतला. या कामासाठी खुदीराम बोस आणि प्रफुल्ल चाकी या दोन तरुण क्रांतिकारकांची निवड करण्यात आली. ⚔️

30 एप्रिल 1908 रोजी, खुदीराम आणि प्रफुल्ल यांनी बिहारमधील मुजफ्फरपूर येथे किंग्सफोर्डच्या गाडीवर बॉम्ब फेकला. मात्र, दुर्दैवाने किंग्सफोर्ड त्या गाडीत नव्हता. त्या गाडीत दोन ब्रिटिश महिला (कॅनेडी कुटुंबातील सदस्य) होत्या आणि त्यांचा या हल्ल्यात मृत्यू झाला. 😔

5. खुदीराम यांची अटक आणि प्रफुल्ल चाकी यांचे आत्मबलिदान 🚓
बॉम्ब हल्ल्यानंतर खुदीराम बोस आणि प्रफुल्ल चाकी यांनी घटनास्थळावरून पळ काढला. मात्र, ब्रिटिश पोलिसांनी त्यांचा पाठलाग सुरू केला. प्रफुल्ल चाकी यांनी पोलिसांच्या हाती लागण्याऐवजी स्वतःला गोळी घालून हौतात्म्य पत्करले. 🔫 दुसरीकडे, खुदीराम बोस यांना काही किलोमीटर दूर असलेल्या पूसा रोड रेल्वे स्टेशनजवळ अटक करण्यात आली. ⛓️

6. खटला आणि फाशीची शिक्षा ⚖️
खुदीराम बोस यांच्यावर मुजफ्फरपूर येथे खटला चालवण्यात आला. या खटल्याने संपूर्ण देशाला हादरवून टाकले. त्यांनी न्यायालयात आपले गुन्हे कबूल केले आणि कोणतीही भीती न बाळगता आपले धैर्य दाखवले. 🧑�⚖️ वयाच्या अवघ्या 18 व्या वर्षी, 11 ऑगस्ट 1908 रोजी त्यांना फाशीची शिक्षा सुनावण्यात आली.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-09.08.2025-शनिवार.
===========================================