ब्लॉकचेन तंत्रज्ञान सुरक्षितता कशी सुनिश्चित करते?-1-

[Atul Kaviraje]

"But How"-
But how does blockchain technology ensure security?

ब्लॉकचेन तंत्रज्ञान सुरक्षितता कशी सुनिश्चित करते? (How Does Blockchain Technology Ensure Security?)

ब्लॉकचेन (Blockchain) हे एक असे तंत्रज्ञान आहे ज्याने डिजिटल जगात क्रांती घडवून आणली आहे, विशेषतः क्रिप्टोकरन्सी आणि डेटा सुरक्षिततेच्या क्षेत्रात. 🔐 हा एक विकेंद्रित (decentralized) आणि अपरिवर्तनीय (immutable) डिजिटल खातेवही (ledger) आहे. चला, आपण याला १० प्रमुख मुद्द्यांमध्ये सविस्तर समजून घेऊ.

1. ब्लॉक्स आणि चेनची संकल्पना (Concept of Blocks and Chains) 🔗
कार्य: ब्लॉकचेन, नावाप्रमाणेच, "ब्लॉक" नावाच्या डेटाच्या लहान तुकड्यांनी बनलेला असतो. हे ब्लॉक्स एका साखळीत (chain) एकमेकांशी जोडलेले असतात.

उदाहरण: कल्पना करा की ब्लॉक एक डायरीचं पान आहे, ज्यावर व्यवहारांची (transactions) माहिती लिहिलेली असते. जेव्हा एक पान भरतं, तेव्हा त्याला पुढच्या पानाशी जोडलं जातं.

सिंबल: 📦➡️📦➡️📦

2. क्रिप्टोग्राफीचा वापर (Use of Cryptography) 🔒
कार्य: प्रत्येक ब्लॉकमध्ये क्रिप्टोग्राफिक "हॅश" नावाचा एक डिजिटल फिंगरप्रिंट असतो. हा एक अनोखा कोड असतो जो ब्लॉकच्या आतील माहितीवर आधारित असतो.

उदाहरण: हा एक सिक्रेट कोड सारखा आहे जो हे सुनिश्चित करतो की डेटा सुरक्षित राहील.

इमोजी: 🔑➡️🔐

3. अपरिवर्तनीयता (Immutability) ✍️
कार्य: एकदा कोणताही ब्लॉक साखळीमध्ये जोडला गेला की, त्याला बदलता किंवा काढता येत नाही. जर तुम्ही ब्लॉकमध्ये काही बदल केला, तर त्याचा हॅश कोड बदलेल.

उदाहरण: एकदा डायरीचं पान लिहिलं गेलं की, तुम्ही त्यावरील शाई मिटवू शकत नाही.

सिंबल: 🖊�➡️🚫🔄

4. प्रत्येक ब्लॉकला मागील ब्लॉकचा हॅश (Each Block Has Previous Block's Hash) 🖇�
कार्य: प्रत्येक नवीन ब्लॉकमध्ये मागील ब्लॉकचा हॅश असतो. ही एका साखळीसारखी असते. जर तुम्ही एखाद्या जुन्या ब्लॉकमध्ये बदल केला, तर त्याचा हॅश बदलेल, ज्यामुळे साखळी तुटेल आणि याचा शोध लागेल.

उदाहरण: हे एका साखळीतील प्रत्येक कडीला मागील कडीशी जोडण्यासारखं आहे. जर एक कडी तुटली, तर संपूर्ण साखळी तुटते.

5. विकेंद्रीकरण (Decentralization) 🌍
कार्य: ब्लॉकचेन एकाच सर्वर किंवा व्यक्तीद्वारे नियंत्रित होत नाही. तिच्या प्रती जगभरातील अनेक कंप्यूटर्सवर (नोड्स) साठवलेल्या असतात.

फायदा: जर एखादा कंप्यूटर हॅक झाला, तर इतर कंप्यूटर्सवरील डेटा सुरक्षित राहतो.

सिंबल: 🌐➡️💻💻💻

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-18.08.2025-सोमवार.
===========================================