संत सेना महाराज-वेळ आता व्याधी छळी अंत होय-1

[Atul Kaviraje]

                          "संत चरित्र"
                         ------------

        संत सेना महाराज-

समाजात पवित्रवृत्तीने वागण्याच्या दृष्टीने सेनाजी म्हणतात, परस्त्री ही माते समान मानण्याचे व्रत सांभाळा, चोरी, चुगली करू नये. मनुष्य संसारात गुरफटून प्रयत्नांनी सुख मिळविण्याचा प्रयत्न करतो. परंतु अशांच्या पदरी शेवटी मोठे दुःख येते. कारण प्रापंचिक माणसाला प्रपंच आवडतो. त्यामध्ये त्याला सुख समाधान मिळते. पण ईश्वरी चिंतनापासून तो दुरावतो.

"वेळ आता व्याधी छळी अंत होय।

वाटेकरी न होय दूर राहो।"

संत सेना महाराज यांचा अभंग –
"वेळ आता व्याधी छळी अंत होय। वाटेकरी न होय दूर राहो॥"

🔷 आरंभ (प्रस्तावना):

संत सेना महाराज हे वारकरी संप्रदायातील महान संत होते. ते पेशाने नाई (केस कापणारे) होते, पण त्यांच्या जीवनात परमेश्वरभक्तीचं स्थान सर्वोच्च होतं. त्यांनी अनेक अभंगांच्या माध्यमातून आध्यात्मिक शिक्षण, समाजातील दांभिकतेवर प्रहार, आणि निर्भय भक्तीची शिकवण दिली आहे.

वरील अभंगात त्यांनी मृत्यूपूर्व अवस्थेतील अंतिम आत्मस्थिती व त्यावेळी येणाऱ्या अध्यात्मिक अनुभवाचे वर्णन केले आहे.

🕉� अभंग:

"वेळ आता व्याधी छळी अंत होय।
वाटेकरी न होय दूर राहो॥"

🔸 प्रत्येक कडव्याचा अर्थ (Pratyek Kadvayacha Arth):
१. "वेळ आता व्याधी छळी अंत होय।"

अर्थ:
आता माझ्या जीवनाचा अंत जवळ आलाय. शरीरात रोग आहे, व्याधींनी घेरलं आहे, परंतु मी या देहाच्या छळापलीकडे गेलेलो आहे. मृत्यूची वेळ जवळ आली आहे.

भावार्थ:
ही फक्त शारीरिक स्थिती आहे; आत्मा मात्र शांत, सजग आणि भगवंताच्या स्मरणात तल्लीन आहे. देह संपणार आहे पण आत्मा मोकळा होणार आहे.

२. "वाटेकरी न होय दूर राहो॥"

अर्थ:
आता मी या संसाराच्या वाटेचा प्रवासी नाही. हे जग, नातेसंबंध, मोह-माया यापासून मी दूर झालो आहे.

भावार्थ:
हे जग हे प्रवासासारखं आहे. पण आता मी त्या प्रवासाचा भाग नाही. मी या भौतिक वाटेपासून दूर जात आहे. आता माझं ध्येय केवळ भगवंतच आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-18.08.2025-सोमवार.
===========================================