पर्युषण पर्वIरंभ-चतुर्थी पक्ष-जैन- 'पर्युषणचा पावन सण'-

[Atul Kaviraje]

पर्युषण पर्वIरंभ-चतुर्थी पक्ष-जैन-

'पर्युषणचा पावन सण'-

पद १:
पर्युषणचा सण आला, घेऊन आत्म-ज्ञान,
जैन धर्माचे अनुयायी, करतात सर्वांचे कल्याण.
आठ दिवसांची तपस्या, मनाला करते शांत,
विसरून सर्व वैर-भाव, मिळवतो आपण विश्रांत.
अर्थ: पर्युषण सण आत्म-ज्ञान घेऊन आला आहे. जैन धर्माचे अनुयायी सर्वांचे कल्याण करतात. आठ दिवसांच्या तपस्येने मन शांत होते, आणि सर्व वैर-भाव विसरून आपल्याला शांती मिळते.

पद २:
क्षमा, मार्दव आणि आर्जव, उत्तम असो स्वभाव,
सत्य, शौच आणि संयमाने, दूर होवो सर्व दुराभाव.
ब्रह्मचर्य आणि तपस्येने, मिळते खरी शक्ती,
पर्युषण सण आहे, हीच खरी भक्ती.
अर्थ: या सणात क्षमा, मार्दव (नम्रता) आणि आर्जव (सरलता) सारखा उत्तम स्वभाव स्वीकारला जातो. सत्य, पवित्रता आणि संयमाने सर्व वाईट विचार दूर होतात. ब्रह्मचर्य आणि तपस्येने खरी शक्ती मिळते, हीच खरी भक्ती आहे.

पद ३:
सामायिक आणि प्रतिक्रमण, पापांना धुवून टाकते,
स्वाध्यायाने ज्ञानाचा दिवा, मनात जो पेरते.
अहिंसेचे पालन करून, प्रत्येक जीवाला वाचवते,
पर्युषण सण आहे, तोच मार्ग दाखवतो.
अर्थ: सामायिक आणि प्रतिक्रमणाने पाप धुतले जातात. स्वाध्यायाने ज्ञानाचा दिवा मनात पेटतो. अहिंसेचे पालन करून प्रत्येक जीवाचे रक्षण होते, हा सण आपल्याला योग्य मार्ग दाखवतो.

पद ४:
मंदिरांमध्ये प्रवचन होवो, जयघोष दुमदुमो,
आकिंचन्य आणि त्यागाने, सर्वांचा उद्धार होवो.
जगाच्या मोहमायेला सोडून, आत्म्याला ओळख,
खरे सुख तेच आहे, ज्यात नाही अभिमान.
अर्थ: मंदिरांमध्ये प्रवचने होतात आणि जयघोष दुमदुमतो. आकिंचन्य (अपरिग्रह) आणि त्यागाने सर्वांचा उद्धार होतो. बाह्य जगाला सोडून आपल्याला आपल्या आत्म्याला ओळखले पाहिजे. खरे सुख तेच आहे, ज्यात अभिमान नाही.

पद ५:
मिच्छामी दुक्कडम् म्हणून, सर्वांची माफी मागा,
लहान-मोठी प्रत्येक चूक, आजच तुम्ही ओळखा.
क्षमा हाच खरा धर्म, सर्वात मोठा उपकार,
पर्युषण सण आहे, हा प्रेमाचा सार.
अर्थ: 'मिच्छामी दुक्कडम्' म्हणून सर्वांची माफी मागा. आपली प्रत्येक लहान-मोठी चूक ओळखा. क्षमा हाच खरा धर्म आहे आणि सर्वात मोठा उपकार आहे. पर्युषण सण प्रेमाचा सार आहे.

पद ६:
उपवासाची आहे शक्ती, तन मन निर्मळ हो,
कठोर तपस्येने, जीवनात बळ मिळो.
मोहमायेचे बंधन, आजच तुम्ही सोडा,
आत्म्याला मोक्षाच्या, मार्गाशी तुम्ही जोडा.
अर्थ: उपवासाच्या शक्तीने शरीर आणि मन निर्मळ होतात. कठोर तपस्येने जीवनात बळ मिळते. मोह आणि मायेचे बंधन आजच सोडून द्या आणि आत्म्याला मोक्षाच्या मार्गाशी जोडा.

पद ७:
पर्युषण सण आहे, हा एक अवसर,
स्वतःला सुधारण्याचा, चांगले बनण्याचा.
ज्ञान, तप आणि त्यागाने, जीवनाला सजवा,
प्रत्येक जीवाप्रती, करुणा तुम्ही दाखवा.
अर्थ: पर्युषण सण एक संधी आहे, स्वतःला सुधारण्याची आणि चांगले बनण्याची. ज्ञान, तप आणि त्यागाने आपले जीवन सजवा आणि प्रत्येक जीवाप्रती करुणा दाखवा.

--अतुल परब
--दिनांक-20.08.2025-बुधवार.
===========================================