वराह जयंती: पृथ्वीच्या उद्धारकाचा प्रकाश उत्सव 🙏-

[Atul Kaviraje]

वराह जयंती-

वराह जयंती: पृथ्वीच्या उद्धारकाचा प्रकाश उत्सव 🙏-

1. परिचय आणि धार्मिक महत्त्व:
वराह जयंती, भगवान विष्णूच्या तिसऱ्या अवताराच्या जन्माच्या स्मरणार्थ साजरी केली जाते. हिंदू धर्मात, जेव्हा-जेव्हा पृथ्वीवर संकट येते, तेव्हा भगवान विष्णू धर्माच्या रक्षणासाठी विविध अवतार घेतात. वराह अवतार याच श्रृंखलेतील एक महत्त्वपूर्ण भाग आहे. ही जयंती मानवतेला वाचवण्यासाठी केलेल्या देवाच्या असाधारण प्रयत्नांना समर्पित आहे.

2. वराह अवताराची कथा:
पौराणिक कथेनुसार, एक शक्तिशाली राक्षस, हिरण्याक्ष, याने पृथ्वी चोरून तिला खोल पाण्यात (पाताल लोकात) लपवले होते. यामुळे संपूर्ण पृथ्वी पाण्यात बुडून जीवनावर संकट आले होते. देवता आणि ऋषींनी भगवान विष्णूकडे या संकटातून वाचवण्यासाठी प्रार्थना केली. 🌍

3. पृथ्वीचा उद्धार:
देवतांच्या प्रार्थनेवर, भगवान विष्णूंनी एक विशाल आणि शक्तिशाली वराह (जंगली डुक्कर) चे रूप धारण केले. आपल्या विशाल दातांवर पृथ्वीला संतुलित करून, त्यांनी तिला पाण्यातून बाहेर काढले आणि तिच्या योग्य जागी पुन्हा स्थापित केले. हे देवाच्या शक्तीचे आणि पृथ्वीवरील त्यांच्या असीम प्रेमाचे प्रतीक आहे.

4. हिरण्याक्षाचा वध:
वराह अवताराचा उद्देश केवळ पृथ्वीला पाण्यातून बाहेर काढणे नव्हता, तर तिला चोरणाऱ्या अहंकारी राक्षस हिरण्याक्षाचा वध करणे देखील होता. भगवान वराहांनी हिरण्याक्षासोबत एक भयानक युद्ध केले आणि शेवटी त्याचा नाश करून धर्माची स्थापना केली. 🗡�

5. मूर्तिकला आणि प्रतीकात्मकता:
हिंदू मंदिरांमध्ये, भगवान वराहांच्या मूर्तींमध्ये त्यांना अनेकदा एका विशाल वराहाच्या रूपात दर्शविले जाते, ज्याच्या दातांवर पृथ्वी एका चेंडूसारखी ठेवलेली आहे. ही प्रतिमा देवाचे संरक्षक स्वरूप आणि पृथ्वीसोबतचे त्यांचे खोल नाते दर्शवते. हे आपल्याला हे देखील शिकवते की पृथ्वीची रक्षा करणे आपले कर्तव्य आहे.

6. पूजा-विधी आणि धार्मिक विधी:
वराह जयंतीच्या दिवशी, भक्तगण भगवान विष्णूच्या या अवताराची विशेष पूजा करतात.

उपवास: अनेक भक्त या दिवशी उपवास करतात आणि दिवसभर विष्णू सहस्रनामाचे पठण करतात.

अभिषेक: भगवान वराहांच्या मूर्तींना दूध, दही आणि मधाने अभिषेक केला जातो.

मंत्र जप: 'ॐ नमो भगवते वराहरूपाय' या मंत्राचा जप केला जातो.

7. भक्ती आणि समर्पणाचा संदेश:
वराह अवताराची कथा आपल्याला सांगते की खरी भक्ती आणि विश्वासामुळेच ईश्वराची कृपा मिळते. ज्याप्रमाणे देवतांच्या प्रार्थनेवर भगवान वराहांनी अवतार घेतला, त्याचप्रमाणे खऱ्या मनाने केलेल्या प्रार्थना नेहमी ऐकल्या जातात. हे आपल्याला बिनशर्त समर्पणाचे महत्त्व शिकवते. 🙏

8. पर्यावरण संरक्षणाशी संबंध:
वराह अवताराच्या कथेचा आधुनिक संदर्भही आहे. ही कथा पृथ्वीला वाचवण्याबद्दल आहे, जी आजच्या काळात पर्यावरण संरक्षणाचा एक मजबूत संदेश देते. हे आपल्याला शिकवते की पृथ्वी आपली माता आहे आणि आपल्याला तिची रक्षा केली पाहिजे. 🌿

9. उदाहरणे आणि उपदेश:

'एका दातावर पृथ्वी': हे एक दृश्य उदाहरण आहे जे दाखवते की देव एका लहान दातावर संपूर्ण पृथ्वीचा भार उचलून घेऊ शकतात. हे आपल्याला विश्वास आणि धैर्य देते की जेव्हा आपण धर्माच्या मार्गावर असतो तेव्हा देव नेहमी आपल्या सोबत असतो.

अहंकाराचा नाश: हिरण्याक्षाचा अहंकारच त्याच्या नाशाचे कारण बनला. ही कथा आपल्याला सांगते की अहंकार सर्व दुःखांचे मूळ आहे आणि त्याचा त्याग करणे आवश्यक आहे.

10. संदेश आणि संकल्प:
वराह जयंतीचा संदेश आहे की आपण आपल्या पृथ्वीचा सन्मान केला पाहिजे आणि तिचे रक्षण केले पाहिजे. चला, आपण या दिवशी हा संकल्प करूया की आपण पर्यावरणाचे रक्षण करू, सत्य आणि धर्माच्या मार्गावर चालू आणि आपल्या जीवनात करुणा आणि अहिंसा स्वीकारू.

इमोजी सारांश:
🐷 वराह अवतार
🌍 पृथ्वीचा उद्धार
🌊 खोल सागर
✨ दिव्य शक्ती
🔥 वाईटाचा नाश
❤️ देवाचे प्रेम
🌿 पर्यावरण संरक्षण

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-25.08.2025-सोमवार.
===========================================