ज्येष्ठा गौरी पूजन: भक्ती, श्रद्धा आणि उत्साहचा सण 💖🙏-1-🏡➡️🔔💖➡️👸👑✨➡️🙏🎶

[Atul Kaviraje]

ज्येष्ठा गौरी पूजन-

ज्येष्ठा गौरी पूजन: भक्ती, श्रद्धा आणि उत्साहचा सण 💖🙏-

आज, सोमवार, 1 सप्टेंबर 2025, च्या शुभ दिवशी आपण सर्वजण ज्येष्ठा गौरी पूजनाचा पावन सण साजरा करत आहोत. हा सण महाराष्ट्रात आणि भारतातील इतर काही भागांमध्ये, विशेषतः महाराष्ट्रात गणेश चतुर्थीच्या दरम्यान, अत्यंत श्रद्धा आणि भक्तीने साजरा केला जातो. हा सण माता गौरीच्या स्वागत, पूजा आणि विसर्जनाचा तीन दिवसांचा उत्सव आहे, जो आपल्या जीवनात सुख, समृद्धी आणि सौभाग्य घेऊन येतो. चला, या अनुपम उत्सवाला भक्तीभावाने जाणून घेऊया. ✨🏡

1. ज्येष्ठा गौरी पूजन: परिचय आणि महत्त्व 👑
ज्येष्ठा गौरी पूजन, ज्याला 'गौरी आवाहन' आणि 'गौरी पूजा' असेही म्हणतात, भाद्रपद महिन्यात गणेश चतुर्थीनंतर येते. या सणाचा मुख्य उद्देश माता गौरीला आपल्या घरात आमंत्रित करणे आहे जेणेकरून त्या आपल्या भक्तांच्या जीवनात सुख-शांती आणि सौभाग्याचा आशीर्वाद देऊ शकतील. हा सण प्रामुख्याने तीन दिवसांचा असतो:

पहिला दिवस: गौरी आवाहन (बोलावणे) 🏡

दुसरा दिवस: ज्येष्ठा गौरी पूजन (मुख्य पूजा) ✨

तिसरा दिवस: गौरी विसर्जन (निरोप) 👋

2. पौराणिक कथा: गौरीच्या आगमनाची कहाणी 📖
पौराणिक कथांनुसार, एकदा असुरांच्या अत्याचाराने पृथ्वी त्रस्त झाली होती. तेव्हा, असुरांचा संहार करण्यासाठी माता पार्वतीने विविध रूपांमध्ये अवतार घेतला. गौरी मातेला माता लक्ष्मी आणि माता सरस्वतीचे रूप मानले जाते, ज्या आपल्या भक्तांच्या घरात समृद्धी आणि ज्ञान घेऊन येतात. असे मानले जाते की भाद्रपद महिन्यात त्या आपल्या आई पार्वतीसोबत माहेरी येतात, आणि या काळात त्यांची पूजा-अर्चा केली जाते. हा सण आई आणि मुलीच्या प्रेमाचे प्रतीक देखील आहे.👩�👧💖

3. तीन दिवसांचा उत्सव: गौरी आवाहन, पूजन आणि विसर्जन 🗓�
हा उत्सव तीन प्रमुख टप्प्यांमध्ये पूर्ण होतो आणि प्रत्येक टप्प्याचे स्वतःचे विशेष महत्त्व आहे:

पहिला दिवस (गौरी आवाहन): या दिवशी, घरातील महिला पारंपरिक पद्धतीने गौरी मातेच्या मूर्ती किंवा चित्रांची स्थापना करतात. जल आणि अक्षत भरलेल्या कलशाजवळ मूर्ती ठेवून त्यांचे स्वागत करण्याची ही एक रीत आहे. या दिवशी घरात विशेष सजावट केली जाते. 🔔🖼�

दुसरा दिवस (ज्येष्ठा गौरी पूजन): हा उत्सवाचा सर्वात महत्त्वाचा दिवस आहे. या दिवशी मातेची विधिवत पूजा केली जाते. महिला पारंपरिक पोशाख परिधान करून गौरीसमोर विविध प्रकारच्या पदार्थांचे नैवेद्य अर्पण करतात आणि आरती करतात. हा दिवस भक्ती, उत्साह आणि सामुदायिक भावनेने भरलेला असतो. 🙏🎶

तिसरा दिवस (गौरी विसर्जन): तिसऱ्या दिवशी गौरी मातेला निरोप दिला जातो. विसर्जनापूर्वीही पूजा-अर्चा केली जाते. भक्त पुढील वर्षी पुन्हा त्यांच्या आगमनाची कामना करून त्यांना निरोप देतात. हा क्षण थोडा भावुक असतो, जसे घरातील मुलीला निरोप दिला जात आहे. 👋🌸

4. गौरीची दोन रूपे: ज्येष्ठा आणि कनिष्ठा 👸👸
परंपरेनुसार, गौरी माता दोन बहिणींच्या रूपात येतात:

ज्येष्ठा (मोठी बहीण): यांना मुख्य गौरी मानले जाते, ज्या घरात सुख आणि समृद्धी आणतात. त्यांच्या मूर्तीला विशेष प्रकारे सजवले जाते. 👑

कनिष्ठा (धाकटी बहीण): ही बहीण ज्येष्ठासोबत येते. या दोन्ही बहिणींच्या मूर्ती एकत्र स्थापित केल्या जातात. ही जोडी कुटुंबातील प्रेम आणि सलोख्याचे प्रतीक आहे. 💕

5. गौरीच्या आगमनाची तयारी आणि स्वागत 🏡✨
गौरी आवाहनाच्या दिवसापासूनच घरांमध्ये विशेष उत्साह सुरू होतो.

स्वच्छता आणि सजावट: घर चांगल्या प्रकारे स्वच्छ केले जाते आणि रांगोळी, फुले आणि दिव्यांनी सजवले जाते. 🎨💡

कलश स्थापना: गौरी मातेचे आवाहन करण्यासाठी घराच्या प्रवेशद्वाराजवळ किंवा पूजास्थळी एक कलश स्थापित केला जातो. हे पवित्रता आणि समृद्धीचे प्रतीक आहे. 🏺🌺

पावलांचे ठसे: गौरीच्या स्वागतासाठी पिठापासून बनवलेले पावलांचे ठसे घराच्या प्रवेशद्वारापासून पूजास्थळापर्यंत बनवले जातात, जे माता घरात प्रवेश करत असल्याचे दर्शवतात. 👣

🏡➡️🔔💖➡️👸👑✨➡️🙏🎶🍲➡️👋🌸➡️🫂💖

अनुवाद: घराची स्वच्छता आणि तयारी (🏡) -> गौरीला बोलावणे (🔔) -> त्यांचे स्वागत (💖) -> गौरीची दोन रूपे (👸👑) -> मुख्य पूजा (✨) -> भक्ती (🙏) -> गाणी (🎶) -> विशेष पदार्थ (🍲) -> निरोप (👋) -> फुलांसह (🌸) -> आणि सामाजिक सलोखा (🫂)।

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-01.09.2025-सोमवार.
===========================================