जैन धर्म:✨ मराठी कविता: अहिंसेचा मार्ग ✨-

[Atul Kaviraje]

❄️❄️
🌎 विश्वकोश - जैन धर्म: एक प्राचीन भारतीय धर्म जो अहिंसा आणि तपस्येवर भर देतो 🧘�♀️-

✨ मराठी कविता: अहिंसेचा मार्ग ✨-

पहिला चरण (First Stanza) 🖋�

भारताच्या भूमीवर, एक धर्म आहे निराळा,
अहिंसाच ज्याचा, सर्वात मोठा नारा.
महावीरांनी दिला, ज्ञानाचा प्रकाश,
जैन धर्म आहे, शांतीचा संरक्षक.

अर्थ: भारताच्या भूमीवर एक अनोखा धर्म आहे, ज्याचे सर्वात मोठे तत्त्व अहिंसा आहे. भगवान महावीरांनी ज्ञानाचा प्रकाश पसरवला आणि जैन धर्म शांतीचा रक्षक आहे.

दुसरा चरण (Second Stanza) 🖋�

सम्यक दर्शन, ज्ञान, चरित्राची तीन रत्ने,
यातच लपलेले आहे, जीवनाचे ध्येय.
जो कोणी यांना मनाने स्वीकारतो,
त्याला मोक्षाचा मार्ग सापडतो.

अर्थ: सम्यक दर्शन (खरा विश्वास), सम्यक ज्ञान (खरे ज्ञान) आणि सम्यक चरित्र (खरे आचरण) ही तीन जीवनाची अमूल्य रत्ने आहेत. जो कोणी यांना स्वीकारतो, त्याला मोक्षाचा मार्ग मिळतो.

तिसरा चरण (Third Stanza) 🖋�

अहिंसा परमो धर्म, हेच आहे सर्वांचे सार,
न मनात कोणतीही हिंसा, न कोणताही विकार.
न बोलावे वाईट, न करावे वाईट,
प्रत्येक प्राण्यात पाहा तुम्ही, एकच विचार.

अर्थ: अहिंसा सर्वात मोठा धर्म आहे, हे सर्व तत्त्वांचे सार आहे. मनात हिंसेचा विचार नसावा, आणि कोणासाठीही वाईट बोलू किंवा करू नये. प्रत्येक प्राण्यात आपल्याला एकच आत्मा दिसला पाहिजे.

चौथा चरण (Fourth Stanza) 🖋�

कर्मांचे बंधन आहे, हे जगाचा खेळ,
आत्म्याला करते, हे मळके-गलिच्छ.
तपस्येने सर्व बंधने तोडा,
चला, मुक्तीचा मार्ग जोडा.

अर्थ: या जगात कर्मांचे बंधन आहे, जे आपल्या आत्म्याला घाण करते. तपस्येने आपण ही सर्व बंधने तोडू शकतो आणि मुक्तीच्या मार्गाशी जोडू शकतो.

पाचवा चरण (Fifth Stanza) 🖋�

पांढऱ्या वस्त्रांत श्वेतांबर,
आकाशाला वस्त्र मानतो दिगंबर.
वेगळे मार्ग, पण एकच ध्येय,
मोक्षाकडे, दोघांचीही वाट आहे.

अर्थ: या चरणात जैन धर्माच्या दोन प्रमुख संप्रदायांचे, श्वेतांबर (जे पांढरे वस्त्र परिधान करतात) आणि दिगंबर (जे वस्त्र परिधान करत नाहीत) चे वर्णन आहे. दोघांचे मार्ग वेगळे आहेत, पण ध्येय एकच आहे: मोक्ष प्राप्त करणे.

सहावा चरण (Sixth Stanza) 🖋�

मंदिरांची शोभा, कळस उंच,
सत्याची कहाणी प्रत्येक दगडाकडून ऐकते.
वास्तुकलेतही ज्ञानाचा ठसा,
अहिंसेचा प्रत्येक अंश.

अर्थ: जैन मंदिरे खूप सुंदर असतात आणि त्यांचे उंच कळस सत्याची कहाणी सांगतात. त्यांच्या वास्तुकलेतही ज्ञान आणि अहिंसेची भावना दडलेली आहे.

सातवा चरण (Seventh Stanza) 🖋�

साधे जीवन, दयाळूपणाची भावना,
जैन धर्माचा हाच स्वभाव.
नसावा कोणताही द्वेष, नसावे कोणतेही पाप,
फक्त मनात असावी, शांतीची भावना.

अर्थ: जैन धर्म साधे जीवन जगण्यावर, दया आणि करुणेची भावना ठेवण्यावर भर देतो. या धर्मात कोणताही द्वेष किंवा पाप नाही, फक्त मनात शांती आणि शुद्धता असते.

--अतुल परब
--दिनांक-10.09.2025-बुधवार.
===========================================