११ सप्टेंबर १९७६0मुरली कार्तिक: भारतीय क्रिकेटमधील एक अष्टपैलू व्यक्तिमत्व 🏏-1-

[Atul Kaviraje]

मुरली कार्तिक   ११ सप्टेंबर १९७६   भारतीय क्रिकेटर, वर्तमानात कमेंटेटर-

मुरली कार्तिक: भारतीय क्रिकेटमधील एक अष्टपैलू व्यक्तिमत्व 🏏-

1. परिचय 📝
मुरली कार्तिक, ज्यांचा जन्म ११ सप्टेंबर १९७६ रोजी झाला, ते भारतीय क्रिकेटमधील एक असे नाव आहे ज्याने आपल्या डावखुऱ्या फिरकी गोलंदाजीने आणि उपयुक्त फलंदाजीने एक काळ गाजवला. भारतीय संघात त्यांना फारसे सातत्यपूर्ण स्थान मिळाले नसले तरी, प्रथम श्रेणी क्रिकेटमध्ये त्यांनी प्रचंड यश मिळवले. सध्या ते एक यशस्वी क्रिकेट समालोचक म्हणून ओळखले जातात, जिथे त्यांच्या क्रिकेटच्या सखोल ज्ञानामुळे त्यांची चर्चा होते. कार्तिक हे केवळ एक गोलंदाज नव्हते, तर खालच्या फळीत उपयुक्त फलंदाजी करणारे अष्टपैलू खेळाडूही होते. 🌟

2. प्रारंभिक क्रिकेट कारकीर्द 🏟�
मुरली कार्तिकने आपल्या क्रिकेट कारकिर्दीची सुरुवात प्रथम श्रेणी क्रिकेटमधून केली. १९९६-९७ मध्ये त्यांनी रेल्वे संघाकडून पदार्पण केले. डावखुऱ्या फिरकी गोलंदाजीसाठी ते सुरुवातीपासूनच ओळखले जात होते. त्यांचा चेंडू नियंत्रित गतीने टाकण्याची आणि फलंदाजाला चकमा देण्याची क्षमता वाखाणण्याजोगी होती. प्रथम श्रेणी क्रिकेटमध्ये त्यांनी अनेकवेळा उत्कृष्ट गोलंदाजी करत संघाला विजय मिळवून दिला. त्यांची गोलंदाजी केवळ विकेट्स मिळवण्यापुरती मर्यादित नव्हती, तर ती फलंदाजांना दबावाखाली ठेवण्यातही यशस्वी ठरत होती. फलंदाजीमध्येही त्यांनी अनेक वेळा कठीण प्रसंगात संघाला आधार दिला, ज्यामुळे ते एक पूर्ण अष्टपैलू खेळाडू म्हणून उदयास आले. 🏆

3. आंतरराष्ट्रीय पदार्पण आणि भारतीय संघातील स्थान 🇮🇳
मुरली कार्तिकला भारतीय कसोटी संघात पदार्पण करण्याची संधी नोव्हेंबर २००० मध्ये दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध मिळाली. त्यानंतर एकदिवसीय क्रिकेटमध्ये त्यांनी २००२ मध्ये वेस्ट इंडिजविरुद्ध पदार्पण केले. मात्र, अनिल कुंबळे आणि हरभजन सिंग यांच्यासारख्या दिग्गजांच्या उपस्थितीमुळे त्यांना भारतीय संघात सातत्यपूर्ण स्थान मिळवणे कठीण गेले. असे असले तरी, जेव्हा जेव्हा त्यांना संधी मिळाली, तेव्हा त्यांनी आपली छाप पाडण्याचा प्रयत्न केला. त्यांची गोलंदाजी नेहमीच विरोधी संघासाठी आव्हान राहिली. दुर्दैवाने, त्यांना मिळालेल्या संधींचे सोने करता आले नाही किंवा त्यांना पुरेशा संधी मिळाल्या नाहीत, ज्यामुळे त्यांची आंतरराष्ट्रीय कारकीर्द मर्यादित राहिली. 💪

4. गोलंदाजीची वैशिष्ट्ये 🎯
कार्तिकची गोलंदाजी पारंपारिक डावखुऱ्या फिरकीवर आधारित होती, ज्यात अचूकता आणि चेंडूवरील नियंत्रण हे त्यांचे मुख्य बलस्थान होते. ते केवळ चेंडू फिरवत नव्हते, तर त्यात विविधता आणून फलंदाजाला गोंधळात पाडत होते. त्यांचा फ्लाइटेड चेंडू आणि वेगातील बदल हे त्यांचे वैशिष्ट्य होते, ज्यामुळे अनेक दिग्गज फलंदाजांनाही त्यांना खेळणे अवघड जात असे. त्यांनी अनेक महत्त्वाच्या सामन्यांमध्ये संघासाठी मोलाचे विकेट्स घेतले आणि संघाला विजय मिळवून दिला. विशेषतः, २००४ मध्ये ऑस्ट्रेलियाविरुद्धच्या मुंबई कसोटीत त्यांची ८-७६ अशी अविस्मरणीय कामगिरी आजही स्मरणात आहे, जिथे त्यांनी भारताला विजय मिळवून दिला. 🕸�🌀

5. फलंदाजीचे योगदान 🏏
मुरली कार्तिक हे केवळ गोलंदाज नव्हते, तर खालच्या फळीतील उपयुक्त फलंदाज म्हणूनही त्यांनी आपली ओळख निर्माण केली. अनेकदा त्यांनी कठीण परिस्थितीत संघासाठी धावा जमवल्या आणि महत्त्वाच्या भागीदारी केल्या. त्यांची फलंदाजी तांत्रिकदृष्ट्या फारशी मजबूत नसली तरी, योग्य वेळी आवश्यक धावा काढण्याची त्यांची क्षमता होती. गोलंदाजांसोबत फलंदाजी करत त्यांनी अनेकवेळा संघाला अडचणीतून बाहेर काढले आणि धावसंख्या वाढविण्यात मदत केली. त्यांचे हे अष्टपैलू कौशल्य त्यांना संघासाठी अधिक महत्त्वाचे बनवत असे. 🤝💯

6. मुख्य ऐतिहासिक घटना आणि विक्रम 📜
मुरली कार्तिकने आपल्या कारकिर्दीत अनेक महत्त्वाचे क्षण अनुभवले आहेत.

२००४ मधील ऑस्ट्रेलियाविरुद्धची मुंबई कसोटी: या सामन्यात त्यांनी ८ गडी बाद करत भारताला ऐतिहासिक विजय मिळवून दिला. ही त्यांची कारकिर्दीतील सर्वात सर्वोत्तम कामगिरी मानली जाते.

प्रथम श्रेणी क्रिकेटमधील वर्चस्व: त्यांनी प्रथम श्रेणी क्रिकेटमध्ये ८०० हून अधिक विकेट्स घेतले आहेत, जे त्यांची फिरकी गोलंदाजीची गुणवत्ता दर्शवते.

आंतरराष्ट्रीय स्तरावर कमी सामने खेळले असले तरी, जेव्हा संधी मिळाली तेव्हा त्यांनी आपली गुणवत्ता सिद्ध केली.
त्यांच्या विक्रमांपेक्षाही त्यांचे मैदानावरील समर्पण आणि संघभावना अधिक महत्त्वाची ठरते. 🏅📈

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-11.09.2025-गुरुवार.
===========================================