१६ सप्टेंबर १९७१-प्रसून जोशी: शब्दांचा जादूगार आणि विचारांचा शिल्पकार-1-🎶📜🏆❤️

[Atul Kaviraje]

प्रसून जोशी   १६ सप्टेंबर १९७१   गीतकार, पटकथा लेखन, जाहिरात साहित्य लेखक

प्रसून जोशी: शब्दांचा जादूगार आणि विचारांचा शिल्पकार-

दिनांक: १६ सप्टेंबर

१. प्रस्तावना 📝🎤🎬✍️🌟
भारतीय कला आणि साहित्य विश्वातील एक अष्टपैलू व्यक्तिमत्त्व म्हणजे प्रसून जोशी. १६ सप्टेंबर १९७१ रोजी जन्मलेले प्रसून जोशी हे केवळ एक गीतकार नाहीत, तर ते एक यशस्वी पटकथा लेखक, संवाद लेखक आणि जाहिरात क्षेत्रातील एक धुरंधर व्यावसायिक आहेत. त्यांच्या शब्दांमध्ये एक वेगळी जादू आहे, जी थेट मनाला भिडते आणि विचारांना नवी दिशा देते. त्यांनी आपल्या प्रतिभेने भारतीय चित्रपट, संगीत आणि जाहिरात क्षेत्राला एक अविस्मरणीय योगदान दिले आहे. त्यांच्या शब्दांनी अनेक पिढ्यांना प्रेरणा दिली आहे आणि भारतीय संस्कृतीचा गौरव केला आहे.

२. बालपण आणि शिक्षण 🏔�📚👨�👩�👧�👦🌱
प्रसून जोशी यांचा जन्म उत्तराखंड राज्यातील अल्मोडा येथे झाला. त्यांचे बालपण आणि प्राथमिक शिक्षण उत्तराखंडच्या शांत आणि निसर्गरम्य वातावरणात झाले. त्यांच्यावर त्यांच्या आई-वडिलांचा खूप प्रभाव होता. त्यांची आई एका सरकारी शाळेत शिक्षिका होती, तर वडील पी.सी. जोशी हे प्रादेशिक शिक्षण विभागाचे अतिरिक्त संचालक होते. त्यांच्या घरात नेहमीच साहित्यिक वातावरण होते, ज्यामुळे प्रसून यांना लहानपणापासूनच कविता आणि साहित्याची आवड निर्माण झाली. त्यांनी विज्ञान आणि व्यवस्थापनात पदवी प्राप्त केली असली, तरी त्यांचे मन नेहमीच शब्दांशी जोडलेले होते. या सुरुवातीच्या संस्कारांमुळेच ते पुढे एक संवेदनशील लेखक बनले.

३. जाहिरात क्षेत्रातील प्रवास 📺💡🏷�📈
प्रसून जोशी यांनी आपल्या कारकिर्दीची सुरुवात जाहिरात क्षेत्रात केली. 'ओगिल्वी अँड मॅथर' (Ogilvy & Mather) आणि 'लिओ बर्नेट' (Leo Burnett) सारख्या आंतरराष्ट्रीय जाहिरात कंपन्यांमध्ये त्यांनी उच्च पदे भूषवली. जाहिरात क्षेत्रात त्यांनी अनेक मैलाचे दगड रोवले. त्यांच्या काही गाजलेल्या जाहिरात टॅगलाईन्स (Taglines) आजही लोकांच्या स्मरणात आहेत, जसे की "ठंडा मतलब कोका कोला" (Thanda Matlab Coca-Cola). या टॅगलाईनने कोका कोला ब्रँडला भारतीय घराघरात पोहोचवले. त्यांच्या जाहिरातींमध्ये भारतीय संस्कृती, लोकभावना आणि साधेपणा यांचा अप्रतिम संगम दिसून येतो, ज्यामुळे त्या थेट प्रेक्षकांच्या हृदयाला भिडतात. त्यांच्या सर्जनशीलतेमुळे जाहिरात क्षेत्रात त्यांना एक वेगळी ओळख मिळाली.

४. गीतलेखनातील प्रभुत्व 🎶📜🏆❤️
प्रसून जोशी यांची खरी ओळख त्यांचे गीतलेखन आहे. त्यांनी हिंदी चित्रपटसृष्टीला अनेक अविस्मरणीय गाणी दिली आहेत. त्यांच्या गीतांमध्ये साधेपणा, खोली आणि भावनिक ओलावा असतो. 'रंग दे बसंती' (Rang De Basanti), 'तारे जमीन पर' (Taare Zameen Par), 'दिल्ली ६' (Delhi 6), 'ब्लॅक' (Black) आणि 'भाग मिल्खा भाग' (Bhaag Milkha Bhaag) यांसारख्या चित्रपटांतील त्यांची गाणी प्रचंड लोकप्रिय झाली. 'मां' (Taare Zameen Par) आणि 'लुका छुपी' (Rang De Basanti) या गाण्यांसाठी त्यांना राष्ट्रीय पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे. त्यांच्या गीतांनी प्रेक्षकांना हसविले, रडविले आणि विचार करण्यास प्रवृत्त केले.

५. पटकथा लेखन आणि संवाद 🎥🗣�🖋�🌟
गीतलेखनासोबतच प्रसून जोशी यांनी काही चित्रपटांसाठी पटकथा आणि संवाद लेखनही केले आहे. 'दिल्ली ६' आणि 'भाग मिल्खा भाग' या चित्रपटांसाठी त्यांनी लिहिलेले संवाद खूप गाजले. त्यांच्या संवादांमुळे चित्रपटातील पात्रे अधिक जिवंत वाटू लागतात आणि कथेला एक वेगळी धार प्राप्त होते. 'भाग मिल्खा भाग' या चित्रपटासाठी त्यांना सर्वोत्कृष्ट पटकथा आणि संवादासाठी राष्ट्रीय पुरस्कार मिळाला. त्यांच्या लेखणीतून केवळ शब्दच नाही, तर भावना आणि जीवनाचे अनुभवही साकार होतात.

६. सेन्सॉर बोर्डाचे अध्यक्ष 🎬 censor ⚖️🧐
भारतीय चित्रपट परिनिरीक्षण मंडळाचे (CBFC - Central Board of Film Certification) अध्यक्ष म्हणून प्रसून जोशी यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. या भूमिकेत त्यांनी चित्रपट आणि समाजातील संतुलन राखण्याचा प्रयत्न केला. कलात्मक स्वातंत्र्य आणि सामाजिक जबाबदारी या दोन्ही गोष्टींचा आदर करत त्यांनी अनेक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतले. त्यांच्या कार्यकाळात चित्रपट निर्माते आणि प्रेक्षक या दोघांसाठीही एक पारदर्शक आणि न्यायपूर्ण वातावरण निर्माण करण्याचा प्रयत्न केला गेला, ज्यामुळे चित्रपटसृष्टीत त्यांचे स्थान अधिक दृढ झाले.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-16.09.2025-मंगळवार.
===========================================