श्री स्वामी समर्थ आणि त्यांचे 'वर्तमान ज्ञान' प्रवचन- स्वामींची वाणी-

[Atul Kaviraje]

श्री स्वामी समर्थ आणि त्यांचे 'वर्तमान ज्ञान' प्रवचन-

वर्तमान ज्ञान: स्वामींची वाणी-

(१)
स्वामी समर्थांची वाणी आहे निराळी,
प्रत्येक शब्दात भरलेली आहे दिवाळी.
सांगितला त्यांनी जीवनाचा सार,
जो प्रत्येक हृदयाची आहे थाळी.

अर्थ: हे चरण सांगते की स्वामी समर्थांची वाणी अनोखी आहे, जी जीवनाच्या साराने भरलेली आहे आणि प्रत्येक हृदयात आनंद भरते.

(२)
मन आपले भूतकाळात भटकते,
किंवा भविष्याच्या वाटांकडे पाहते.
ना शांती इथे, ना सुख तिथे,
जीवन व्यर्थच असे जाते.

अर्थ: या चरणात सांगितले आहे की आपले मन नेहमी भूतकाळात किंवा भविष्यात भटकत राहते, ज्यामुळे आपल्याला शांती मिळत नाही आणि जीवन व्यर्थ जाते.

(३)
म्हणाले स्वामी, 'आता जागा हो',
वर्तमानालाच तू ओळख.
याच क्षणात आहे जीवनाचा रस,
हेच आहे खरे ज्ञान.

अर्थ: हे चरण स्वामींच्या उपदेशाचे दर्शन घडवते, जिथे ते आपल्याला जागे होण्याचे आणि याच क्षणाला ओळखण्याचे आवाहन करतात, कारण खरे ज्ञान यातच आहे.

(४)
'भिऊ नकोस, मी तुझ्या पाठीशी आहे',
हे शब्द प्रत्येक भीतीला दूर करतात.
हे फक्त एक वचन नाही,
हे वर्तमानाची शक्ती सांगतात.

अर्थ: या चरणात स्वामींच्या प्रसिद्ध वचनाचा उल्लेख आहे, जे आपल्याला हे सांगते की गुरूंची शक्ती वर्तमानातच आपल्यासोबत आहे आणि ती आपली भीती दूर करते.

(५)
प्रत्येक कर्म जेव्हा तू करतोस,
पूर्ण जागरूकतेने भरून.
तेव्हा प्रत्येक क्षण एक पूजा बनते,
देवाला मनात धरून.

अर्थ: हे चरण सांगते की जेव्हा आपण आपले प्रत्येक कार्य पूर्ण जागरूकतेने करतो, तेव्हा ते एक पूजा बनते, ज्यामुळे आपण प्रत्येक क्षणी देवाशी जोडलेले असतो.

(६)
शांतीचा सागर मनात येतो,
जेव्हा वर्तमानात राहायला शिकतो.
परम सत्य तेव्हाच मिळते,
जेव्हा मोहाच्या बंधनातून मन सुटते.

अर्थ: या चरणात वर्तमानात राहिल्याने मिळणाऱ्या शांतीचे वर्णन आहे, जी आपल्याला खऱ्या ज्ञानाकडे आणि मोक्षाकडे घेऊन जाते.

(७)
गुरूंचे हे ज्ञान आहे अमूल्य,
जीवनाला देतो नवा अर्थ.
जो ओळखतो या क्षणाचे मोल,
तोच मिळवतो परम सत्याचा बोल.

अर्थ: हे अंतिम चरण सांगते की स्वामी समर्थांचे हे ज्ञान अमूल्य आहे, जे जीवनाला एक नवा अर्थ देते. जो या क्षणाचे महत्त्व ओळखतो, तोच परम सत्य जाणू शकतो.

--अतुल परब
--दिनांक-18.09.2025-गुरुवार.
===========================================