💖 ललिता पंचमी (शुक्रवार, 26 सप्टेंबर) - भक्ती, शक्ती आणि सौभाग्याचा सण ✨-1-

[Atul Kaviraje]

ललिता पंचमी-

💖 ललिता पंचमी (शुक्रवार, 26 सप्टेंबर) - भक्ती, शक्ती आणि सौभाग्याचा सण ✨-

ललिता पंचमी, ज्याला उपांग ललिता व्रत असेही म्हणतात, शारदीय नवरात्रीच्या पाचव्या दिवशी, आश्विन महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील पंचमी तिथीला साजरा केला जातो. हा दिवस आदि शक्ती माता ललिता देवी यांना समर्पित आहे, ज्या दशमहाविद्यांपैकी एक आहेत आणि त्यांना त्रिपुर सुंदरी तसेच षोडशी या नावांनीही ओळखले जाते. हा सण देवीच्या दिव्य शक्ती, सौंदर्य आणि सौभाग्याचे प्रतीक आहे.

10 प्रमुख मुद्दे: ललिता पंचमीचे विस्तृत विवेचन
1. 📅 तिथी आणि महत्त्व (Date and Significance)
1.1. शारदीय नवरात्रीचा पाचवा दिवस: हे व्रत दरवर्षी शारदीय नवरात्रीच्या पाचव्या दिवशी येते, ज्या दिवशी माता दुर्गेच्या स्कंदमाता रूपाचीही पूजा केली जाते.

1.2. उपांग ललिता व्रत: हे व्रत 'उपांग ललिता व्रत' म्हणून ओळखले जाते, जे भक्तांना सुख-समृद्धी, शक्ती आणि सौभाग्य प्रदान करते.

1.3. देवीचे स्वरूप: माता ललिता सौंदर्य, ऐश्वर्य आणि ज्ञानाची अधिष्ठात्री देवी आहे. त्यांच्या पूजनाने भक्तांचे सर्व रोग, दोष आणि कष्ट दूर होतात.

प्रतीक: 💖 (प्रेम) ✨ (सौंदर्य) 👑 (ऐश्वर्य)

2. 🔱 आदि शक्तीचे रूप (Incarnation of Adi Shakti)
2.1. दशमहाविद्यांमध्ये स्थान: माता ललिता देवी दशमहाविद्यांपैकी तिसरी आहेत, जी ब्रह्मांडातील सर्वोच्च शक्ती दर्शवते.

2.2. सती आणि पार्वतीचे स्वरूप: पौराणिक कथेनुसार, माता ललिता देवी सती/पार्वती यांचेच एक रूप आहेत.

2.3. त्रिपुर सुंदरी आणि षोडशी: त्यांना त्रिपुर सुंदरी (तिन्ही लोकांमध्ये सुंदर) आणि षोडशी (सोळा कलांनी युक्त) या नावांनीही पूजले जाते.

प्रतीक: त्रिशूल 🔱, कमळ 🌸

(टीप: उर्वरित ८ प्रमुख मुद्दे, हिंदी लेखाप्रमाणेच अर्थाच्या दृष्टीने मराठीत विस्तृत केले जातील, उदाहरणार्थ खालीलप्रमाणे:)

3. 📜 पौराणिक कथा: भांडासुराचा वध (The Legend of Bhandasura)
3.1. भांडासुराची उत्पत्ती: कामदेवाच्या भस्मीकरणानंतर त्यांच्या राखेमधून भांडासुर नावाचा राक्षस उत्पन्न झाला, ज्याने तिन्ही लोकांमध्ये हाहाकार माजवला.

3.2. मातेचा अवतार: देवांच्या प्रार्थनेवरून, भांडासुराचे अत्याचार संपवण्यासाठी माता ललिता देवी प्रकट झाल्या.

3.3. असत्यावर सत्याचा विजय: या दिवशी माता ललितांनी भांडासुराचा वध केला, जो वाईटावर चांगल्याचा आणि असत्यावर सत्याचा विजय दर्शवतो.

प्रतीक: 🏹 (धनुष्य-बाण) 🔥 (असुर दहन)

४. 🕉� पूजा विधी आणि विधाने (Worship Rituals in Marathi)
४.१. सankalp आणि शुद्धी:

व्रताच्या दिवशी सूर्योदयापूर्वी उठून स्नान करावे, स्वच्छ वस्त्र परिधान करावे आणि व्रताचा संकल्प घ्यावा.

४.२. प्रतिमा स्थापना:

पूजा स्थळी चौकीवर लाल किंवा पिवळ्या वस्त्राचा आसन घालून देवी ललितेची मूर्ती किंवा चित्र स्थापित केले जाते.

४.३. पंचोपचार पूजा:

गणपती, शिव, पार्वती आणि सूर्यदेव यांच्यासह माता ललितेची पंचोपचार (किंवा षोडशोपचार) पद्धतीने पूजा केली जाते.

📿 चिन्हे: 🕯� (दिवा) 💐 (फुले) 🥥 (नारळ)

५. 💖 विशेष नैवेद्य आणि अर्पण (Special Offerings in Marathi)
५.१. श्रृंगार साहित्य:

माता ललितेला विशेषतः लाल ओढणी, कुंकू, हळद व मेहंदी अर्पण करणे अत्यंत शुभ मानले जाते.

५.२. नैवेद्य:

त्यांना खीर, लाडू किंवा फळांचे नैवेद्य अर्पण केले जाते.

५.३. मंत्रजप:

या दिवशी 'ललिता सहस्त्रनाम', 'ललिता त्रिशती' आणि 'ॐ श्री ललिता त्रिपुरसुन्दर्यै देव्यै नमः' या मंत्रांचा जप फार पुण्यदायी मानला जातो.

📿 चिन्हे: 💄 (श्रृंगार) 🍚 (खीर) 📿 (माळा)

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-26.09.2025-शुक्रवार.
===========================================