🙏 श्री लाहिरी महाशय पुण्यदिन (शुक्रवार, 26 सप्टेंबर) 🕉️-1-

[Atul Kaviraje]

श्री लाहिरी महाशय पुण्यदिन-

🙏 श्री लाहिरी महाशय पुण्यदिन (शुक्रवार, 26 सप्टेंबर) 🕉�-

श्री श्री श्यामाचरण लाहिड़ी महाशय (30 सप्टेंबर 1828 – 26 सप्टेंबर 1895) हे भारतीय आध्यात्मिक इतिहासातील महान संतांपैकी एक मानले जातात. 26 सप्टेंबर हा त्यांचा महासमाधी (जागृत अवस्थेत नश्वर देहाचा त्याग) दिवस आहे, जो त्यांचे भक्त पुण्यदिन म्हणून साजरा करतात. त्यांनी क्रिया योगाची प्राचीन विद्या सामान्य माणसांपर्यंत पोहोचवणारे गृहस्थ योगी (Householder Yogi) म्हणून आत्म-साक्षात्कार प्राप्त करण्याचा आदर्श घालून दिला.

10 प्रमुख मुद्दे: लाहिरी महाशयांचे जीवन आणि क्रिया योगाचे पुनरुज्जीवन
1. 🏡 जन्म आणि गृहस्थ जीवन (Birth and Householder Life)
1.1. जन्म आणि काशी आगमन: त्यांचा जन्म 30 सप्टेंबर 1828 रोजी बंगालमधील घुरनी गावात झाला. बालपणीच त्यांचे कुटुंब वाराणसी (काशी) येथे स्थलांतरित झाले, जी त्यांची कर्मभूमी बनली.

1.2. आदर्श गृहस्थ: ते एक सुसंस्कृत ब्राह्मण होते. त्यांनी विवाह केला आणि ब्रिटिश भारत सरकारच्या सैन्य अभियांत्रिकी विभागात (Military Engineering Department) लेखापाल (Accountant) म्हणून काम केले.

1.3. दुर्मिळ उदाहरण: त्यांनी सिद्ध केले की सर्वोच्च आध्यात्मिक पूर्णता मिळवण्यासाठी संसाराचा त्याग (संन्यास) करणे आवश्यक नाही, तर अनासक्ती (Detachment) महत्त्वाची आहे.

प्रतीक: 👶 (जन्म) 🏠 (गृहस्थ) 💼 (कर्मयोगी)

2. ⛰️ महावतार बाबाजींशी भेट (Meeting with Mahavatar Babaji)
2.1. निर्णायक क्षण: 1861 मध्ये, नोकरीच्या निमित्ताने त्यांची बदली रानीखेतजवळच्या हिमालयाच्या पायथ्याशी झाली. तिथे एका डोंगरावर त्यांना एका अदृश्य आवाजाने बोलावले.

2.2. गुरु-शिष्य पुनर्मिलन: त्या ठिकाणी त्यांची भेट महावतार बाबाजींशी (Mahavatar Babaji) झाली, जे त्यांचे मागील जन्मांतील गुरु होते.

2.3. दिव्य दीक्षा: बाबाजींनी एका भव्य सुवर्ण महालात (Golden Palace) लाहिड़ी महाशयांना क्रिया योगाची प्राचीन आणि पवित्र तंत्रे शिकवून दीक्षा दिली. हा क्षण क्रिया योगाच्या पुनरुज्जीवनाची सुरुवात ठरला.

प्रतीक: ⛰️ (हिमालय) ** गुरु** (बाबाजी) ✨ (दिव्य दीक्षा)

3. 🔑 क्रिया योगाचे पुनरुज्जीवन (Revival of Kriya Yoga)
3.1. क्रिया योगाचे रहस्य: क्रिया योग ही एक प्राचीन, वैज्ञानिक ध्यान पद्धत आहे जी श्वास-नियंत्रण (प्राणायाम) आणि ऊर्जा-नियंत्रणाद्वारे त्वरित आत्म-साक्षात्काराकडे नेते.

3.2. बाबाजींचा आदेश: बाबाजींनी लाहिड़ी महाशयांना ही गुप्त विद्या केवळ संन्याशांसाठी नाही, तर संसारात राहणाऱ्या सर्व प्रामाणिक साधकांसाठी सुलभ करण्याचे निर्देश दिले.

3.3. योगाचा अवतार: परमहंस योगानंदांनी त्यांना योगावतार (Incarnation of Yoga) म्हटले, कारण त्यांनी योगाची गुंतागुंत सोपी करून सामान्य लोकांच्या आवाक्यात आणली.

प्रतीक: 🔑 (क्रिया योग) 🧘�♂️ (पुनरुज्जीवन) 🌐 (जागतिक प्रसार)

4. 🤝 सर्वधर्म समभाव (Non-Sectarianism)
4.1. सार्वभौमिकता: लाहिड़ी महाशयांनी कोणत्याही जात, पंथ किंवा धर्माचा भेद न करता, सर्व sincere साधकांना क्रिया योगाची दीक्षा दिली.

4.2. स्वतःच्या धर्माचा आदर: त्यांनी आपल्या शिष्यांना त्यांच्या स्वतःच्या धर्माच्या तत्त्वांचा आदर करत क्रिया योगाचा अभ्यास जोडण्यासाठी प्रोत्साहित केले.

4.3. एकतेचा संदेश: त्यांचे मत होते की सर्व धर्म एकाच सत्याकडे नेतात. त्यांच्या भक्तांमध्ये हिंदू, मुस्लिम, ख्रिश्चन आणि इतर धर्मांचे अनुयायी होते.

प्रतीक: 🤝 (समभाव) 🕌 ⛪ 🛕 (धार्मिक ऐक्य)

5. 📜 गीतेची आध्यात्मिक व्याख्या (Spiritual Interpretation of the Gita)
5.1. शास्त्रांवर भाष्य: त्यांनी केवळ क्रिया योग शिकवला नाही, तर श्रीमद्भगवद्गीता, वेद, सांख्य, योगदर्शन आणि इतर संहितांवर सखोल आध्यात्मिक भाष्ये (Commentaries) लिहिली.

5.2. क्रिया योगाचा आधार: त्यांच्या व्याख्यांनी सिद्ध केले की प्राचीन ग्रंथ, विशेषत: गीता, क्रिया योगाची गरज आणि तंत्र दर्शवतात.

5.3. 'योगा'चा सार: कर्म, ज्ञान आणि भक्ती यांचा सार क्रिया योगात सामावलेला आहे, असे त्यांनी सांगितले.

प्रतीक: 📜 (गीता) 📖 (व्याख्या) 🎯 (सार)

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-26.09.2025-शुक्रवार.
===========================================