हादगा (भोंडला): निसर्ग आणि नारी शक्तीचा पावन उत्सव 🙏🐘-✨🐘💖🍚🌸🙏🕉️💃🎶🤝😊

[Atul Kaviraje]

हादगा (भोंडला): निसर्ग आणि नारी शक्तीचा पावन उत्सव 🙏🐘-

कविता: हादगा (भोंडला)-

चरण 01: सगुण आगमन
नवरात्रीचे आगमन झाले, हस्त नक्षत्र आले आहे ।
आंगणात बघा आज, भोंडला इथे आला आहे ।
पाट मांडून हत्ती सजला, कुमारिकांचे मन हर्षले आहे ।
सौभाग्य आणि समृद्धीचा, हा पावन सण आला आहे ।

मराठी अर्थ: नवरात्रीची सुरुवात झाली आहे आणि हस्त नक्षत्र आले आहे, म्हणून आज अंगणात भोंडला उत्सव आला आहे. चौकीवर हत्ती सजलेला आहे आणि कुमारिकांचे मन आनंदी झाले आहे. हा सौभाग्य आणि समृद्धी घेऊन येणारा पवित्र सण आहे.
प्रतीक/इमोजी: 📅✨🐘💖

चरण 02: हत्तीचे पूजन
तांदूळ, हळद, खडू सोबत, गजराजाची आकृती झाली ।
हार, फुले, चंदन लावून, भक्तीची ज्योत तेवली ।
पर्जन्याच्या देवतेचा मान, कृषीचे वरदान आहे ।
भुलाबाई, पार्वती माते, शक्तीचे आवाहन आहे ।

मराठी अर्थ: तांदूळ, हळद आणि खडूने हत्तीचे चित्र काढले आहे. हार, फुले आणि चंदनाने पूजा करून भक्तीची ज्योत प्रज्वलित केली आहे. हा पावसाच्या देवतेचा मान आणि शेतीचे वरदान आहे. भुलाबाई, पार्वती मातेच्या रूपात शक्तीला आवाहन केले आहे.
प्रतीक/इमोजी: 🍚🌸🙏🕉�

चरण 03: फेर आणि गाणे
छुम-छुम पाऊले वाजतात, मधुर गळ्यांतून गाणी निघती ।
फेरा धरून हात हाती, आनंदाचे प्राण स्फुरती ।
'ऐलमा पैलमा' च्या तालावर, बालपण सारे झुलले ।
संसाराचे धडे शिकले, दुःख-वेदना विसरले ।

मराठी अर्थ: पायांतील पैंजण छुम-छुम वाजतात आणि गोड आवाजातून गाणी निघतात. हातात हात धरून फेर धरल्याने आनंदाचे स्पंदन होते. 'ऐलमा पैलमा' च्या तालावर त्यांचे सर्व बालपण डोलू लागले आहे. गाण्यांतून संसाराचे धडे शिकले आणि सर्व दुःख विसरले.
प्रतीक/इमोजी: 💃🎶🤝😊

चरण 04: गाण्यांतील जीवन
सासरे, सासू, नणंद-भावजयीचे, किस्से यातून गायले जातात ।
माहेरच्या गोड आठवणी, परदेशात (सासर) आठवतात ।
संस्कारांची शिकवण मिळते, रूढी-परंपरा समजावतात ।
दिवसेंदिवस वाढून, खिरापतचे भेद सांगितले जातात ।

मराठी अर्थ: सासू-सासरे, नणंद-भावजयीचे किस्से गाण्यांतून गायले जातात. सासरी असताना माहेरच्या सुंदर आठवणी येतात. गाण्यांमधून संस्कारांचे शिक्षण मिळते आणि रूढी-परंपरा समजावून सांगितल्या जातात. दिवस पुढे सरकतात तसतसे खिरापत (प्रसाद) चे नाव ओळखण्याचे खेळ होतात.
प्रतीक/इमोजी: 🏡💖👵👧

चरण 05: खिरापतचे रहस्य
पदार्थांचा सुगंध पसरला, विविध प्रकारचे व्यंजन आहेत ।
झाकून ठेवले ताटात, हे गोड, नमकीन सज्जन आहेत ।
जी मुलगी नाव सांगेल, तीच विजयाची हक्कदार ठरेल ।
हा स्वादाचा खेळ अनोखा, परंपरेची शोभा वाढवेल ।

मराठी अर्थ: विविध पदार्थांचा सुगंध पसरला आहे, अनेक प्रकारचे खाद्यपदार्थ तयार आहेत. ताटात झाकून ठेवलेले हे गोड आणि नमकीन पदार्थ आहेत. जी मुलगी अचूक नाव सांगेल, तीच जिंकण्याची हक्कदार ठरेल. हा चवीचा अनोखा खेळ परंपरेची सुंदरता वाढवतो.
प्रतीक/इमोजी: 🥣😋❓🏆

चरण 06: कामना आणि आशीर्वाद
प्रत्येक मुलीचे जीवन शुभ असो, तिला उत्तम आशीर्वाद मिळो ।
धन-धान्याने घर भरले जावो, मान आणि सन्मान मिळो ।
प्रत्येक पावलावर यश असो, दूर होवो प्रत्येक संकट-बाधा ।
शेती समृद्ध होवो, आनंदी राहो, हीच आमची आराधना ।

मराठी अर्थ: प्रत्येक मुलीचे आयुष्य शुभ असावे, तिला चांगले वरदान मिळावे. तिचे घर धन-धान्याने भरले जावे आणि तिला मान-सन्मान मिळावा. प्रत्येक टप्प्यावर तिला यश मिळावे आणि सर्व संकटे दूर व्हावीत. शेती समृद्ध होवो आणि सर्वत्र आनंद नांदो, हीच आमची प्रार्थना आहे.
प्रतीक/इमोजी: 🙏🌟💰🌻

चरण 07: उत्सवाचा समारोप
दसरा किंवा पौर्णिमेपर्यंत, हे मंगल-गायन घुमणार ।
पुढच्या वर्षी पुन्हा येण्याचे, वचन हे मनातून पुजणार ।
भूलाबाई, हत्ती, निरोप घ्या, निरोप घ्या सर्व मुलींनो ।
संस्कृतीची ही नाळ अभेद्य आहे, खुश राहो सर्व मुलींनो ।

मराठी अर्थ: हे शुभ आणि पवित्र गाणे दसरा किंवा कोजागिरी पौर्णिमेपर्यंत गुंजत राहील. हा उत्सव मनातून पुढील वर्षी पुन्हा येण्याचे वचन घेतो. भुलाबाई, हत्ती आणि सर्व मुली आता निरोप घेतात. संस्कृतीची ही नाळ कधीही न तुटणारी आहे आणि सर्व मुली नेहमी आनंदी राहोत.
प्रतीक/इमोजी: 👋💖🇮🇳👧

--अतुल परब
--दिनांक-28.09.2025-रविवार.
===========================================