कोल्हापूरचा दिव्य 'ज्योतिर्लिंग जागर'-२९ सप्टेंबर, २०२५ (सोमवार)-1-🔱 🌸 🔔 🐘

[Atul Kaviraje]

ज्योतिर्लिंग जागर-कोल्हापूर-

मराठी लेख: कोल्हापूरचा दिव्य 'ज्योतिर्लिंग जागर' (Marathi Article: The Divine 'Jyotirlinga Jagara' of Kolhapur)

दिनांक: २९ सप्टेंबर, २०२५ (सोमवार)
विषय: भक्ति भावपूर्ण ज्योतिर्लिंग (ज्योतिबा) जागर (Bhakti-Purna Jyotirlinga (Jyotiba) Jagara)

कोल्हापूर जवळच्या ज्योतिबा डोंगरावर (वाडी रत्नागिरी) असलेले श्री ज्योतिबा मंदिर महाराष्ट्रातील सर्वात पूजनीय ठिकाणांपैकी एक आहे. भगवान ज्योतिबा यांना स्वतः ब्रह्मा, विष्णू आणि महेश यांचे एकत्रित रूप मानले जाते, ज्यांनी देवी महालक्ष्मीच्या मदतीसाठी अवतार घेतला. हा 'जागर' (रात्रीचे जागरण) भक्तांच्या अखंड श्रद्धेचे, पवित्रतेचे आणि शौर्याचे प्रतीक आहे. 🙏🔱

प्रतीक   विवरण
🔱   त्रिमूर्ती (ब्रह्मा, विष्णू, महेश)
🐘   गज (शक्ती आणि राजेशाही वैभव)
🌸   गुलाल (भक्ती आणि आनंद)
🔔   जागरण (रात्रभर स्तुती)

१० प्रमुख मुद्दे (10 Major Points)

१. ज्योतिर्लिंगाच्या (ज्योतिबा) जागरचा अर्थ आणि महत्त्व
अ. जागरचा अर्थ: 'जागर' म्हणजे रात्रीचे जागरण. ही रात्रभर जागून ईश्वराची स्तुती, भजन-कीर्तन आणि भक्तीमध्ये लीन राहण्याची परंपरा आहे.

ब. महत्त्व: हे भक्तांच्या अटल श्रद्धेचे प्रतीक आहे, जिथे ते देवाच्या शक्तीचे आवाहन करतात आणि त्याचे निरंतर स्मरण करतात. 🪔

२. ज्योतिबा: त्रिमूर्ती स्वरूप
अ. दिव्य स्वरूप: भगवान ज्योतिबा यांना केदारेश्वर-केदारलिंग असेही म्हटले जाते आणि ते ब्रह्मा, विष्णू आणि शिवाद्वारे निर्मित आहेत.

ब. महालक्ष्मीला मदत: आख्यायिकेनुसार, त्यांनी करवीर निवासिनी महालक्ष्मीच्या मदतीसाठी या डोंगरावर आपले राज्य स्थापन केले आणि तिचे रक्षण केले.

३. जागरची वेळ आणि धार्मिक आयोजन
अ. नवरात्रीतील जागर: विशेषतः नवरात्रीदरम्यान, सप्तमी तिथीला 'ज्योतिबाचा जागर' साजरा केला जातो, जिथे लाखो भाविक जमतात.

ब. खुले मंदिर: या दिवशी मंदिर रात्रभर खुले असते, जेणेकरून भक्त रात्रभर दर्शन आणि पूजा करू शकतील. 🔔

४. 'गुलाल' आणि हर्षोल्हास
अ. गुलालाची वृष्टी: जागरच्या दिवशी आणि विशेषत: चैत्र पौर्णिमेला, भक्त गुलालाची (गुलाबी रंगाची पवित्र पूड) मोठी वृष्टी करतात. 🌸

ब. प्रतीकवाद: गुलाल भक्तीची उर्मी, विजय आणि शुभतेचे प्रतीक आहे. संपूर्ण डोंगर गुलाबी रंगात रंगणे हे एक अद्भुत दृश्य असते.

५. सासन काठीचे महत्त्व
अ. सासन काठी: उत्सवात भक्तांद्वारे खांद्यावर उचलल्या जाणाऱ्या ५० फुटांपर्यंतच्या उंच, सजवलेल्या बांबूच्या काठ्या.

ब. शौर्याचे प्रतीक: ही विजय, स्वातंत्र्य आणि भगवान ज्योतिबांशी भक्तांच्या खोल संबंधांचे प्रतीक मानली जाते. 🚩

EMOJI सारांंश (Emoji Summary)
🔱 🌸 🔔 🐘 🙏 💪 🚩 ✨

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-29.09.2025-सोमवार. 
===========================================