प्रतीमा बरुआ पांडे: कवितेची राणी (३ ऑक्टोबर १९३५)-🎶👩‍🎤👑➡️🌾❤️➡️🐘🛶➡️💔➡️🏆➡

[Atul Kaviraje]

प्रतीमा बरुआ पांडे: कवितेची राणी (३ ऑक्टोबर १९३५)-

🎶 प्रस्तावना: प्रतीमा बरुआ पांडे, लोकसंगीताची राणी. त्यांचा जन्म, त्यांची गाणी आणि त्यांचा साधेपणा यावर आधारित ही कविता...

पहिली कडवी:
आसामच्या मातीत जन्मले एक गीत,
निसर्गाची भाषा, जिथे प्रेम आणि प्रीत.
महालाचे जीवन सोडून मातीशी जुळली,
प्रतीमाच्या कंठातून एक वेगळीच बोली.

अर्थ: आसामच्या भूमीवर एका गाण्याचा जन्म झाला, जे गाणे निसर्गाची भाषा बोलते. राजघराणे सोडून त्यांनी मातीशी नाते जोडले आणि त्यांच्या गळ्यातून एक अनोखी, वेगळीच भाषा (संगीत) बाहेर आली.

दुसरी कडवी:
गावागावात फिरली, लोकांची दुःख पाहिली,
त्या दुःखाच्या कहाण्या त्यांनी गाण्यात गुंफल्या.
सोन्याच्या पिंजऱ्यातून उडून मुक्त झाली,
हत्ती आणि नावाड्यांची कहाणी जगाला ऐकवली.

अर्थ: त्या खेड्यापाड्यांमध्ये फिरल्या आणि त्यांनी लोकांचे दुःख अनुभवले. त्या दुःखाच्या कहाण्या त्यांनी आपल्या गाण्यांमध्ये समाविष्ट केल्या. सोन्याच्या पिंजऱ्यातून (राजघराणे) बाहेर पडून त्यांनी हत्ती आणि नावाड्यांच्या जीवनावरील गाणी जगाला ऐकवली.

तिसरी कडवी:
'ओ मूर हातीर गन', एक हृदयस्पर्शी गाणे,
हत्ती आणि मानवाचे त्यात सुंदर नाते.
'मोरानो' गाण्यात दुःख होते खोल,
ज्याने गाणे ऐकले, तो झाला अनमोल.

अर्थ: 'ओ मूर हातीर गन' हे एक गाणे खूपच भावस्पर्शी आहे. यात हत्ती आणि मानवाच्या नात्याचे वर्णन आहे. 'मोरानो' या गाण्यात खोल दुःख होते, ज्याने हे गाणे ऐकले, तो त्या भावनांनी समृद्ध झाला.

चौथी कडवी:
शास्त्रीय संगीताला त्यांनी दूर ठेवले,
गोलपारीया लोकसंगीताला जवळ केले.
आवाज त्यांचा जणू मातीचाच सूर,
ज्यांनी ऐकला तो झाला आनंदात चूर.

अर्थ: त्यांनी औपचारिक शास्त्रीय संगीत शिकले नाही, उलट त्यांनी गोलपारीया लोकसंगीताचा स्वीकार केला. त्यांचा आवाज मातीप्रमाणे नैसर्गिक होता, तो ऐकून लोक आनंदाने भारावून जायचे.

पाचवी कडवी:
सत्यजित रे यांनी त्यांची कला ओळखली,
आपल्या चित्रपटात त्यांना संधी दिली.
हा मान होता त्यांचा, कलेचा सन्मान,
ज्याने वाढवला लोकसंगीताचा मान.

अर्थ: महान दिग्दर्शक सत्यजित रे यांनी त्यांच्या कलेची पारख केली आणि आपल्या चित्रपटात गाण्याची संधी दिली. हा मान केवळ प्रतीमा यांचाच नव्हता, तर लोकसंगीताचाही होता.

सहावी कडवी:
पद्मश्री पुरस्कार, सन्मान आणि कीर्ती,
सारे काही मिळाले, पण नाही झाली स्फूर्ती.
साधेपणाने जगल्या, विनम्रतेने वागल्या,
लोकसंगीताची ज्योत मनामनात जागवल्या.

अर्थ: त्यांना पद्मश्री सारखे अनेक पुरस्कार आणि सन्मान मिळाले, परंतु त्यामुळे त्यांच्या स्वभावात कोणताही बदल झाला नाही. त्या नेहमीच साधेपणाने आणि नम्रतेने राहिल्या, आणि आपल्या गाण्यातून लोकसंगीताचा प्रकाश सर्वदूर पसरवला.

सातवी कडवी:
आजही त्यांचा आवाज कानात घुमतो,
हत्तींचा गजर आणि नाविकांचा सूर उमटतो.
प्रतीमा बरुआ, एक गाणे, एक भावना,
तुम्ही लोकसंगीताची राणी, तुमची आठवण कधीच पुसेना.

अर्थ: आजही त्यांचा आवाज ऐकला की हत्तींचा आवाज आणि नावाड्यांच्या गाण्याचे सूर कानात घुमतात. प्रतीमा बरुआ या केवळ एक गायिका नसून, एक भावना आहेत, ज्यांची आठवण कधीच पुसली जाणार नाही.

कविता सारांश:
🎶👩�🎤👑➡️🌾❤️➡️🐘🛶➡️💔➡️🏆➡️🙏✨

--अतुल परब
--दिनांक-03.10.2025-शुक्रवार.
===========================================