धम्मचक्र प्रवर्तन दिन-☸️ 🐘 🤝 ज्ञानाचे चक्र, समतेचे प्रतीक 📖🙏

[Atul Kaviraje]

धम्मचक्र प्रवर्तन दिन-

धम्मचक्र प्रवर्तन दिन (Dhammachakra Pravartan Din)-

☸️ 🐘 🤝 ज्ञानाचे चक्र, समतेचे प्रतीक 📖🙏

('धम्म' की नई राह) - (ज्ञानाचे चक्र फिरले)-

चरण   कविता (04 ओळी)   मराठी अर्थ (Short Meaning)

01.   नागपूरच्या पावन भूमीवर, ज्ञानाचे चक्र फिरले।   नागपूरच्या पवित्र भूमीवर, ज्ञानाचे (धम्माचे) चक्र गतिमान झाले.
अंधाराचे बंधन तुटले, नवी पहाट मिळाली।   अज्ञान आणि बंधनाचे अडथळे तुटले, नवी सकाळ प्राप्त झाली.
बाबासाहेबांनी वाट दाखवली, प्रत्येक मनाला ही शपथ मिळाली।   बाबासाहेबांनी रस्ता दाखवला, आणि प्रत्येकाला ही शपथ मिळाली.
मानवतेच्या मार्गावर चालून, दुःखाचे मूळ हलले।   मानवतेच्या मार्गावर चालल्याने, दुःखाचा पाया डळमळला.

02.   बुद्धाला शरण मी जातो, धम्माला शरण मी जातो।   मी बुद्धाच्या आश्रयाला जातो, मी धम्माच्या आश्रयाला जातो.
संघाला शरण मी जातो, हेच मुक्तीचे नामी (प्रसिद्ध) आहे।   मी संघाच्या आश्रयाला जातो, हेच मुक्तीचे प्रसिद्ध नाव आहे.
प्रज्ञा, शील आणि करुणा, जीवनाचे हेच आधार आहे।   ज्ञान, सदाचार आणि दया, जीवनाचे हे तीन आधार आहेत.
तर्क आणि समतेची वाणी, आहे ही जगाची स्वामी।   तर्क आणि समानतेचे बोल, जगातील सर्वात महत्त्वाचे आहेत.

03.   अशोकाची दशमी पुन्हा आली, इतिहासाने घेतली कलाटणी।   सम्राट अशोकाची विजयादशमी पुन्हा आली, ज्यामुळे इतिहासाला कलाटणी मिळाली.
दीक्षाभूमी आज बोलावते, सोडा मनातील द्वेष, तिरस्कार।   दीक्षाभूमी आज आपल्याला बोलावते आहे, की मनातील द्वेष सोडून द्या.
बावीस प्रतिज्ञांची शक्ती, जीवनात असो जबरदस्त।   बावीस प्रतिज्ञांची शक्ती, जीवनात खूप प्रभावी असावी.
अष्टांगिक मार्गावर चालून, मिटेल प्रत्येक अडचण।   आर्य अष्टांगिक मार्गावर चालल्याने, प्रत्येक समस्या दूर होऊ शकते.

04.   शिक्षणाला ज्याने स्वीकारले, त्याने गर्जना केली ज्ञानाने।   ज्याने शिक्षणाचा स्वीकार केला, त्याने ज्ञानाच्या बळावर गर्जना केली.
स्वाभिमानाची ज्योत पेटवली, अपमान दूर झाला।   स्वाभिमानाची ज्योत पेटवली, ज्यामुळे अपमान दूर झाला.
अधिकारांची गोष्ट शिकवली, प्रत्येक व्यक्ती सन्मानाने जगेल।   अधिकारांची माहिती दिली, जेणेकरून प्रत्येक व्यक्ती सन्मानाने जगेल.
अंधश्रद्धेचे जाळे तुटले, जगायचे आहे आता मानाने।   अंधश्रद्धेचे बंधन तुटले, आता आपल्याला सन्मानाने जगायचे आहे.

05.   सत्याची वाट आहे कठीण, पण ध्येय आहे सोपे।   सत्याचा मार्ग कठीण आहे, पण त्याचे फळ (ध्येय) सोपे आहे.
चार आर्य सत्ये समजून घ्या, दुःखाचे करा निवारण।   बुद्धांची चार आर्य सत्ये समजून घ्या, आणि दुःखाचे समाधान करा.
भेदभावाची भिंत पाडून टाका, सर्व मानव व्हा एक।   भेदभावाची भिंत पाडून टाका, सर्व मनुष्य एक व्हावेत.
बुद्धांच्या धम्माचा झेंडा, फडकवावा या जगात।   भगवान बुद्धांच्या धर्माचा झेंडा, या संपूर्ण जगात फडकवावा.

06.   करुणा आणि मैत्रीची भावना, जीवनात असो सखोल।   दया आणि मित्रत्वाची भावना, जीवनात खोलवर रुजलेली असावी.
माणूस-माणूस एकसमान, मिटून जावेत सर्व बंधने।   सर्व मनुष्य एकसमान आहेत, सर्व प्रकारची बंधने संपावीत.
समतेचे जे बीज पेरले, त्याचे फळ असो सोनेरी।   समानतेचे जे बीज पेरले आहे, त्याचे फळ खूप चांगले असो.
ज्ञान-सूर्याच्या तेजाने, दूर होवो प्रत्येक अंधार।   ज्ञान-सूर्याच्या प्रकाशाने, जीवनातील प्रत्येक अंधार दूर व्हावा.

07.   वंदना करू बुद्धांची, वंदना करू धम्माची।   आम्ही भगवान बुद्धांना नमन करतो, आम्ही धर्माला नमन करतो.
वंदना करू संघाची, वंदना या कर्माची।   आम्ही समुदाय (संघाला) नमन करतो, आम्ही या चांगल्या कार्याला नमन करतो.
न्याय मिळावा प्रत्येक जीवाला, हीच आहे धर्माची इच्छा।   प्रत्येक प्राण्याला न्याय मिळावा, हीच धर्माची खरी इच्छा आहे.
जय भीम! जय बुद्ध! जय हो, या धम्मचक्र प्रवर्तनाची।   डॉ. आंबेडकरांचा जय! बुद्धांचा जय! या धम्मचक्र प्रवर्तनाचा जय हो!

--अतुल परब
--दिनांक-02.10.2025-गुरुवार.
===========================================