धम्मचक्र प्रवर्तन दिन-☸️ 🐘 🤝 ज्ञानाचे चक्र, समतेचे प्रतीक 📖🙏-1-

[Atul Kaviraje]

धम्मचक्र प्रवर्तन दिन-

धम्मचक्र प्रवर्तन दिन (Dhammachakra Pravartan Din)-

तारीख: 02 ऑक्टोबर, 2025 (गुरुवार) - 69 वा धम्मचक्र प्रवर्तन दिन

☸️ 🐘 🤝 ज्ञानाचे चक्र, समतेचे प्रतीक 📖🙏

धम्मचक्र प्रवर्तन दिन हे एका ऐतिहासिक आणि सामाजिक क्रांतीचे प्रतीक आहे. हा दिवस 14 ऑक्टोबर 1956 रोजी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी नागपूरच्या दीक्षाभूमीवर आपल्या लाखो अनुयायांसह बौद्ध धम्माची दीक्षा घेतल्याच्या घटनेची आठवण करून देतो. हा उत्सव भारतीय समाजात समता, न्याय, करुणा आणि मानवी प्रतिष्ठा स्थापित करण्यासाठी केलेल्या सर्वात मोठ्या आंदोलनांपैकी एक आहे. हा केवळ धार्मिक बदल नसून, सामाजिक मुक्ती आणि आत्म-सन्मानाची पुनर्स्थापना करण्याचा हा महाउत्सव आहे.

लेखातील 10 प्रमुख मुद्दे (उदाहरणे, प्रतीके आणि इमोजी सह)

1. धम्मचक्र प्रवर्तनाची ऐतिहासिक पार्श्वभूमी (Historical Background) 📅

तारीख आणि ठिकाण: 14 ऑक्टोबर 1956 रोजी नागपूरच्या दीक्षाभूमीवर डॉ. आंबेडकरांनी बौद्ध धम्म स्वीकारला. हा दिवस पारंपरिक विजयदशमी (अशोक विजयादशमी) होता.

अर्थ: धम्मचक्र प्रवर्तन म्हणजे 'धर्माच्या चक्राला गती देणे'.

2. डॉ. आंबेडकरांचा संकल्प (Dr. Ambedkar's Resolve) 🦁

प्रतिज्ञा: 1935 मध्ये त्यांनी 'मी हिंदू म्हणून जन्मलो, पण हिंदू म्हणून मरणार नाही' अशी घोषणा केली.

उद्देश: समानता, मानवता आणि वैज्ञानिक दृष्टिकोन असलेल्या धर्माचा स्वीकार करणे.

3. बौद्ध धर्म निवडण्याचे कारण (Reason for Choosing Buddhism) 🧘

मूल तत्त्वे: बौद्ध धम्म प्रज्ञा (ज्ञान), शील (सदाचार) आणि करुणा (दया) या तीन तत्त्वांवर आधारित आहे.

अंबेडकरांचे मत: हा तर्क आणि बुद्धीवर आधारित असल्याने त्यांनी बौद्ध धर्म निवडला.

4. लाखो अनुयायांचे धर्मांतरण (Mass Conversion) 🫂

सामाजिक क्रांती: 1956 मध्ये डॉ. आंबेडकरांसोबत 5 लाखांहून अधिक लोकांनी बौद्ध धम्माची दीक्षा घेतली.

प्रभाव: या घटनेने दलित समाजाला आत्म-सन्मान आणि ओळख प्राप्त झाली.

5. धम्मचक्र प्रवर्तन दिनाचे महत्त्व (Significance of the Day) 🇮🇳

राष्ट्रीय पर्व: हा दिवस संविधान आणि समतेच्या मूल्यांवर विश्वास ठेवणाऱ्या प्रत्येक भारतीयाचा सण आहे.

अशोक विजयादशमी: याच दिवशी सम्राट अशोकांनी बौद्ध धर्म स्वीकारून धम्म विजयाचा मार्ग अवलंबला होता.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-02.10.2025-गुरुवार.
===========================================