🌕 कोजागिरी/शरद पौर्णिमा: भक्ती, अमृत आणि महालक्ष्मीचा पावन उत्सव-1-🌕🙏💰🪷🎶🍚

[Atul Kaviraje]

कोजागिरी पौर्णिमा/शरद पौर्णिमा-

🌕 कोजागिरी/शरद पौर्णिमा: भक्ती, अमृत आणि महालक्ष्मीचा पावन उत्सव 🪷-

शरद पौर्णिमा (आश्विन महिन्याची पौर्णिमा) हिंदू धर्मात अत्यंत महत्त्वाची आणि पवित्र मानली जाते. तिला कोजागरी पौर्णिमा किंवा रास पौर्णिमा म्हणूनही ओळखले जाते. ही ती रात्र आहे, जेव्हा चंद्र त्याच्या सोळा कलांनी परिपूर्ण होऊन पृथ्वीवर अमृतासारख्या शीतल किरणांचा वर्षाव करतो. हा सण माता महालक्ष्मीचा प्रकटदिन आणि भगवान श्रीकृष्णाच्या महारास लीलेचा साक्षीदार आहे, म्हणूनच तो भक्ती-भाव आणि उत्साहाने भरलेला असतो.

🌙 प्रतीक (Symbols), चित्र (Pictures) आणि इमोजी सारांश (Emoji Summary) 🌟

मुख्य प्रतीक: पूर्ण चंद्र 🌕, महालक्ष्मी 🪷, दूध-तांदुळाची खीर 🍚, बासरी वाजवणारे कृष्ण 🎶

भाव: भक्ती 🙏, समृद्धी 💰, शांती 🧘�♀️, आरोग्य 💪

इमोजी सारांश: 🌕🙏💰🪷🎶🍚🧘�♀️

सविस्तर आणि विवेचनपूर्ण लेख
1. पर्वाचे नाव आणि तिथी 📅

उप-मुद्दा   विवरण
1.1 इतर नावे   कोजागरी पौर्णिमा: 'को जागृति' (कोण जागा आहे?) यावरून आले आहे. या रात्री देवी लक्ष्मी पृथ्वीवर फिरून भक्तांना आशीर्वाद देतात, अशी मान्यता आहे. रास पौर्णिमा: भगवान श्रीकृष्णाच्या महारास लीलशी संबंधित आहे.
1.2 तिथी (2025)   06 ऑक्टोबर, 2025, सोमवार। आश्विन महिना, शुक्ल पक्षाची पौर्णिमा।
1.3 चंद्रोदयाचे महत्त्व   या दिवशी चंद्र त्याच्या सोळा कलांनी परिपूर्ण असतो, जो सौंदर्य, शीतलता आणि पूर्णत्वाचे प्रतीक आहे।

2. धार्मिक आणि पौराणिक महत्त्व 🙏

उप-मुद्दा   विवरण
2.1 महालक्ष्मीचे प्रगटीकरण   पौराणिक कथेनुसार, समुद्र मंथनाच्या वेळी याच दिवशी धन-संपत्तीची देवी माता लक्ष्मी 🪷 प्रकट झाल्या होत्या. म्हणून हा दिवस लक्ष्मी पूजनासाठी अतिशय विशेष आहे।
2.2 श्रीकृष्णाची महारास लीला   वृंदावनात भगवान श्रीकृष्ण यांनी राधा आणि गोपींसोबत महारास रचला होता. ही दिव्य लीला प्रेम, भक्ती आणि आनंद यांचे अद्वितीय प्रतीक आहे। 🎶
2.3 चंद्रदेवाची पूजा   या दिवशी चंद्रदेवाची पूजा करण्याची पद्धत आहे. त्यांच्या किरणांत अमृत असते, असे मानले जाते। 🌕

3. कोजागरी व्रत आणि जागरण 💡

उप-मुद्दा   विवरण
3.1 'को जागृति'चा अर्थ   ही रात्र जागून देवी लक्ष्मीची पूजा, भजन-कीर्तन करण्याची असते. जे भक्त रात्रभर जागून (को जागृति) त्यांची आराधना करतात, त्यांना देवीचा विशेष आशीर्वाद मिळतो।
3.2 पूजा विधी   माता लक्ष्मी आणि भगवान विष्णू/श्रीकृष्ण यांची विधीपूर्वक पूजा करणे. घराच्या दारावर दिवा 🪔 लावणे आणि अक्षत/कवडीची पूजा करणे।
3.3 जागरणाचे फळ   रात्रभर जागरण केल्याने धन, ऐश्वर्य, सुख आणि समृद्धी प्राप्त होते। 💰

4. खीर आणि अमृत वर्षावाचा विधी 🍚

उप-मुद्दा   विवरण
4.1 खीर बनवण्याची परंपरा   या दिवशी दूध, तांदूळ आणि सुका मेवा वापरून बनवलेली खीर 🍚 उघड्या आकाशाखाली चंद्राच्या प्रकाशात 🌕 ठेवली जाते।
4.2 वैज्ञानिक मत   शरद ऋतूमध्ये चंद्राच्या किरणे विशेष शुद्ध आणि पौष्टिक असतात, ज्या आरोग्यासाठी लाभदायक मानल्या जातात।
4.3 अमृत समान प्रसाद   रात्रभर ठेवलेली ही खीर दुसऱ्या दिवशी प्रसाद म्हणून ग्रहण केली जाते, जिला अमृततुल्य मानले जाते आणि ती आरोग्य व रोगमुक्ती देते। 💪

5. आरोग्य आणि स्वास्थ्य लाभ ⚕️

उप-मुद्दा   विवरण
5.1 शीतलता आणि शांती   शरद पौर्णिमेच्या रात्री वातावरणात शीतलता आणि चंद्राची शांत ऊर्जा पसरलेली असते, जी मानसिक शांती 🧘�♀️ देते।
5.2 श्वासोच्छ्वासाचे रोग   आयुर्वेदानुसार, या रात्री खीर खाणे आणि चंद्राच्या प्रकाशात बसणे श्वासोच्छ्वासाच्या विकारांमध्ये फायदेशीर आहे।
5.3 सकारात्मक ऊर्जा   चंद्राच्या किरणे शरीराला सकारात्मक ऊर्जेने भरून टाकतात, असे मानले जाते। ✨

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-06.10.2025-सोमवार. 
===========================================