जी. एन. रामचंद्रन: कविता-

[Atul Kaviraje]

जी. एन. रामचंद्रन: कविता-

पद १

(अर्थ: या पदात जी. एन. रामचंद्रन यांच्या जन्माबद्दल माहिती आहे. ८ ऑक्टोबर १९२२ रोजी त्यांचा जन्म झाला आणि त्यांनी विज्ञान क्षेत्रात एक नवीन दिशा दिली.)

आठ ऑक्टोबर, बावीसची ती शुभ सकाळ,
केरळच्या मातीत जन्मले एक नवे बाळ.
नाव त्यांचे गोपीनाथ, पुढे झाले एक महान ज्ञानी,
विज्ञानाच्या जगात त्यांनी लिहिली, एक नवी कहाणी. 🔬

पद २

(अर्थ: या कडव्यात त्यांच्या शिक्षणाबद्दल आणि त्यांच्या सुरुवातीच्या वैज्ञानिक कार्याबद्दल सांगितले आहे, जे त्यांनी भारतातच सुरू केले.)

मद्रासच्या विद्यापीठात घेतली त्यांनी ज्ञान-दीक्षा,
भौतिकशास्त्राची घेतली त्यांनी खरी परीक्षा.
त्यांच्या बुद्धिमत्तेने, त्यांना मिळाले मोठे बळ,
वैज्ञानिक संशोधनासाठी, ते बनले एक सक्षम पळ. 🎓

पद ३

(अर्थ: हे कडवे त्यांच्या 'रामचंद्रन प्लॉट' या महत्त्वपूर्ण शोधाबद्दल आहे, ज्यामुळे प्रथिने (proteins) आणि त्यांच्या संरचनेचा अभ्यास करणे सोपे झाले.)

प्रथिने आणि त्यांच्या संरचनेचा केला अभ्यास,
आणि जगाला दिला एक नवीन खास 'रामचंद्रन प्लॉट'.
हा प्लॉट होता विज्ञानासाठी एक मैलाचा दगड,
त्यामुळे प्रथिने समजणे झाले सोपे, आले सगळे एकत्र. 🧬

पद ४

(अर्थ: या पदात रामचंद्रन प्लॉटच्या वैज्ञानिक महत्त्वाचे वर्णन आहे, ज्यामुळे प्रथिने कशा प्रकारे वळतात आणि त्यांची रचना कशी असते हे समजले.)

अमिनो ॲसिडच्या रचनेचा केला शोध,
कोणत्या कोनात असतात, याचा केला बोध.
प्रथिनांच्या संरचनेचे गुपित उघडले त्यांनी,
विज्ञानाच्या जगात, त्यांचे नाव झाले खूपच मोठे. 🧪

पद ५

(अर्थ: या कडव्यात कोलॅजन (collagen) आणि त्याच्या त्रि-हेलिक्स संरचनेच्या (triple helix structure) शोधात त्यांनी दिलेल्या योगदानाचा उल्लेख आहे.)

सि.व्ही.रमण यांच्यासोबत केले मोठे काम,
कोलेजनच्या संरचनेला दिले एक वेगळेच नाव.
त्यांच्या ट्रिपल हेलिक्स मॉडेलने, दिले ज्ञान,
जगाला दाखवून दिले, कोलॅजनचे खरे स्थान. 🌀

पद ६

(अर्थ: या कडव्यात, भारतातील वैज्ञानिक संशोधनाच्या विकासासाठी त्यांनी केलेल्या कार्याबद्दल सांगितले आहे.)

भारतात विज्ञानाची ज्योत पेटवली,
अनेक विद्यार्थ्यांना त्यांनी प्रेरणा दिली.
वैज्ञानिक विचारांना त्यांनी दिले एक मोठे बळ,
त्यांच्या मार्गदर्शनाखाली, अनेक शास्त्रज्ञ घडले, आले एकत्र. 👨�🏫

पद ७

(अर्थ: हे शेवटचे कडवे त्यांच्या महान कार्याचा गौरव करते आणि ते एक प्रेरणा म्हणून कसे राहतील हे सांगते.)

त्यांचे नाव विज्ञानात आहे एक सुवर्ण-अक्षर,
कारण त्यांनी केले खूपच मोठे आणि महान कार्य.
त्यांच्या शोधांनी बदलले, विज्ञानाचे भविष्य,
जी. एन. रामचंद्रन, आहेत एक महान वैज्ञानिक आणि एक महान आयुष्य. ✨

--अतुल परब
--दिनांक-08.10.2025-बुधवार.
===========================================