आयम्बील ओळी समाप्ती (नवपद ओळी): आत्म-साधनेचा महाउत्सव-"आयम्बील ओळीची तपस्या"-

[Atul Kaviraje]

आयम्बील ओळी समाप्ती-जैन-

आयम्बील ओळी समाप्ती (नवपद ओळी): आत्म-साधनेचा महाउत्सव-

मराठी कविता: "आयम्बील ओळीची तपस्या"-

चरण 1: नवपदांचे आवाहन 🕉�
आश्विनाची पौर्णिमा आली, तपाचा झाला विधी।
नवपद ओळीचा सण, जैन धर्माची सिद्धी।
अरिहंत, सिद्ध, आचार्य, या तिघांना वंदी।
चला मिळून करू साधना, मोक्षमार्गी गती।
मराठी अर्थ: आश्विन महिन्याची पौर्णिमा आली आहे आणि तपश्चर्येचा विधी पूर्ण झाला आहे. नवपद ओळीचा हा सण जैन धर्माचा गौरव आहे. आपण अरिहंत, सिद्ध आणि आचार्य यांना वंदन करतो आणि आत्म-कल्याणासाठी साधना करतो.

चरण 2: संयमाची कठीण वाट 😷
नऊ दिवसांचे हे कठोर तप, आयम्बील नाव याचे।
सहा रसांचा त्याग इथे, जिभेवर नियंत्रण साचे।
न तेल, न तूप, न गोड, तनुला खूप त्रासण्याचे।
संयमाच्या वाटेवर, तपस्वी आनंद मानण्याचे।
मराठी अर्थ: नऊ दिवसांची ही कठोर तपश्चर्या आयम्बील म्हणून ओळखली जाते. यात सहा प्रकारच्या रसांचा त्याग करून चवीच्या इच्छेवर नियंत्रण ठेवले जाते. तेल, तूप आणि गोड पदार्थ न खाता शरीराला तपावले जाते, आणि तपस्वी या संयमाच्या मार्गावर आनंदित होतात.

चरण 3: कर्मांची हो निर्जरा 🔥
मन-वचन-काया शुद्धी, ध्यानाने होते खरी।
प्रत्येक कणात प्रभू वास, श्रद्धा मनात धरी।
आत्म्यावरील कर्मांचे थर, तपाने झडतात तरी।
निर्जरेच्या शक्तीने, मोक्षाची वाट मोकळी करी।
मराठी अर्थ: मन, वचन आणि शरीराची शुद्धी खऱ्या ध्यानाने प्राप्त होते. मनात श्रद्धा असते की प्रत्येक कणामध्ये देवाचा वास आहे. तपश्चर्येने आत्म्यावर जमलेले कर्मांचे थर गळून पडतात आणि कर्मांच्या क्षयाने (निर्जरा) मोक्षाचा मार्ग खुला होतो.

चरण 4: ज्ञानाचा दीप प्रज्वलित करा 📖
सम्यक् दर्शन, ज्ञान, चारित्र्य, तपाचे हे चार स्तंभ।
यांच्या पूजनाने मिटे, अनंत जन्माचा आरंभ।
शास्त्रांचे अध्ययन करू, गुरूंचा घेऊ आश्रय।
ज्ञानाचा दिवा पेटवून, करू आत्म्याचा विजय।
मराठी अर्थ: सम्यक् दर्शन, ज्ञान, चारित्र्य आणि तप हे चार आधार आहेत. यांच्या आराधनेने अनेक जन्मांचे अंधकार मिटतात. आपण शास्त्रांचे अध्ययन करावे आणि गुरूंचे उपकार घ्यावेत, जेणेकरून ज्ञानाचा दिवा लावून आत्म्याचा उद्धार करता येईल.

चरण 5: नवधा भक्तीचे सार 💖
अरिहंत पदाला वंदन, सिद्धांचा जयजयकार।
आचार्य, उपाध्याय, साधूंना, वारंवार नमस्कार।
नवधा भक्तीचे हे सार, जीवनाला देई आधार।
वीतरागाची वाणी ऐकून, साधू खरा उद्धार।
मराठी अर्थ: अरिहंत पदाला वंदन करा आणि सिद्धांचा जयजयकार करा. आचार्य, उपाध्याय आणि साधूंना वारंवार नमस्कार आहे. नऊ प्रकारच्या भक्तीचे हे सार जीवनाला आधार देते.

चरण 6: 07 ऑक्टोबर समारोपाचा दिवस ✅
आज 07 ऑक्टोबरला, तपाचा झाला समारोप।
पारण्याची शुभ वेळ आली, सफल झाला संकल्प।
मनात शुद्ध भाव भरला, तन-मन निर्लेप।
मुक्तीच्या मार्गावर चालण्याचा, पुन्हा करूया जप।
मराठी अर्थ: आज 07 ऑक्टोबरला तपश्चर्येचा समारोप झाला. उपवास सोडण्याची शुभ वेळ आली आहे आणि आपला संकल्प सफल झाला आहे. मनात पवित्र भावना आणि शरीर-मन शुद्ध झाले आहे. आपण मोक्षाच्या मार्गावर चालण्याचा संकल्प पुन्हा करूया.

चरण 7: शाश्वत सुखाची कामना ∞
तपस्वींना अभिनंदन, संघाचा जयजयकार।
ओळीने दिली शक्ती, आता जीवन होवो भारहीन।
सदैव राहो ही धर्म-भावना, शाश्वत हा विचार।
मोक्ष-मार्गावर वाढूया, मिळू दे खरे सुख सार।
मराठी अर्थ: सर्व तपस्वींचे स्वागत आणि जैन संघाचा जयजयकार असो. या तपश्चर्येने आपल्याला शक्ती दिली आहे, आता आपले जीवन भारमुक्त होवो. ही धार्मिक भावना नेहमी कायम राहो आणि हा विचार शाश्वत असो. आपण मोक्षाच्या मार्गावर पुढे जात राहू आणि खरे सुख प्राप्त करू.

--अतुल परब
--दिनांक-07.10.2025-मंगळवार.
===========================================