कार्तिक स्नानाचा आरंभ: पुण्य, तप आणि भक्तीचा मंगलमय प्रारंभ-2-🌊🪔🙏🌿🪔

[Atul Kaviraje]

कार्तिक स्नानIरंभ-

कार्तिक स्नानाचा आरंभ: पुण्य, तप आणि भक्तीचा मंगलमय प्रारंभ-

तारीख: 07 ऑक्टोबर, 2025 (मंगळवार) पर्व: कार्तिक स्नानारंभ / नवान्न पौर्णिमा / महर्षी वाल्मीकि जयंती-

6. व्रत आणि संयमाचे नियम 🧘�♀️
सात्विकता: कार्तिक महिन्यात ब्रह्मचर्य पाळणे, सात्विक भोजन (डाळी, तांदूळ, मांस, मासे वर्जित) आणि भूमीवर झोपणे हा नियम असतो.

तुळशी दल: या महिन्यात तुळशीचे पान तोडणे वर्जित मानले जाते. ते केवळ पूजेसाठीच वापरले जाते, तेही खूप काळजीपूर्वक.

प्रतीक: संयमाचे कुलूप 🔒, सात्विक भोजन 🍚

7. कार्तिक मासातील प्रमुख सण आणि उत्सव 🎊
करवा चौथ: विवाहित स्त्रिया आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी हे व्रत करतात.

दिवाळी: अमावास्येच्या दिवशी लक्ष्मी पूजनाचा महान सण.

गोवर्धन पूजा: कार्तिक शुक्ल प्रतिपदेला गोवर्धन पर्वत आणि गौ-धनाची पूजा.

तुळशी विवाह: कार्तिक शुक्ल एकादशी (देवउठनी एकादशी) पासून पौर्णिमेपर्यंत तुळशी आणि शालिग्रामचा विवाह होतो.

प्रतीक: सणांची माळ 🥳, विवाहाची माळ 💐

8. स्नानाचे वैज्ञानिक आणि आरोग्य विषयक पैलू 🥶
स्वच्छता: कार्तिक महिन्यात सूर्योदयापूर्वी थंड पाण्याने स्नान केल्यास शरीर स्वच्छ आणि निरोगी राहते.

रोगप्रतिकारशक्ती: बदलत्या ऋतूमध्ये पहाटेचे थंड स्नान शरीराची रोगप्रतिकारशक्ती (Immunity) वाढविण्यात मदत करते. हा एक प्रकारचा नैसर्गिक जल उपचार आहे.

प्रतीक: आरोग्याचे चिन्ह ➕, शक्तीचे प्रतीक 💪

9. दान-पुण्य आणि परोपकार 🤲
दानाचे महत्त्व: कार्तिक महिन्यात अन्न दान, वस्त्र दान आणि दीप दान यांना विशेष महत्त्व आहे.

परोपकार: या महिन्यात भुकेल्याला भोजन देणे, तहानलेल्याला पाणी पाजणे आणि असहाय्य व्यक्तीला मदत करणे हा सर्वात मोठा धर्म मानला जातो.

उदाहरण: प्राचीन काळी राजे-महाराजे या महिन्यात मोठे भंडारे आयोजित करत असत.

प्रतीक: दानाचा हात 🙌, धान्य 🌾

10. आध्यात्मिक जागृती आणि मोक्षाची साधना 💡
निष्कर्ष: कार्तिक स्नानाचा आरंभ आपल्याला बाह्य आणि आंतरिक शुद्धतेकडे घेऊन जातो. हा महिना आत्म-सुधार, तपस्या आणि देवाप्रती अखंड भक्तीसाठी एक सुवर्ण संधी आहे.

अंतिम संदेश: कार्तिक स्नानाच्या संकल्पाने जीवनात धर्म, अर्थ, काम आणि मोक्ष या चतुर्विध फळांची सिद्धी होते.

प्रतीक: ध्यान मुद्रा 🧘, मोक्षाचे द्वार 🚪

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-07.10.2025-मंगळवार.
===========================================