राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज पुण्यतिथी (११ ऑक्टोबर) 🙏🇮🇳🕊️-2-

[Atul Kaviraje]

राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज पुण्यतिथी (११ ऑक्टोबर) -

मराठी लेख - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज पुण्यतिथी (११ ऑक्टोबर) 🙏🇮🇳🕊�-

शीर्षक: गावोगावी गुंजणारी 'ग्रामगीता' चे अमर स्वर: राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराजांना वंदन 💐🚩

६. गुरुकुंज आश्रम आणि गुरुदेव सेवा मंडळाची स्थापना 🏘�

मोझरीचे केंद्र: १९३५ मध्ये अमरावती जिल्ह्यातील मोझरी येथे त्यांनी गुरुकुंज आश्रमाची स्थापना केली, जे त्यांच्या रचनात्मक कार्याचे मुख्य केंद्र बनले.

सेवा मंडळ: त्यांनी अखिल भारतीय श्री गुरुदेव सेवा मंडळाची स्थापना केली, ज्याच्या शाखा आजही देशभर ग्राम-विकास आणि समाजसेवेच्या कार्यात सक्रिय आहेत.

उदाहरण: आश्रमात सामूहिक ध्यान, श्रमदान आणि मोफत शिक्षण यांसारखी कामे होत असत.

७. सामूहिक प्रार्थना आणि ध्यानाचे महत्त्व 🙏

सार्वजनिक उपासना: त्यांनी सामूहिक प्रार्थना आणि ध्यानावर खूप जोर दिला, ज्याला ते आत्मसंयम आणि एकाग्रतेचे माध्यम मानत असत.

सर्वधर्म समभाव: त्यांच्या प्रार्थनेत सर्व धर्मांच्या तत्त्वांचा समावेश होता, जो ऐक्य आणि बंधुभावाचा संदेश देतो.

चित्र/संकेत: 🙏 (सामूहिक प्रार्थना), 🧘 (ध्यान)

८. 'सेवास्वधर्म' आणि कार्य हीच पूजा हे तत्त्वज्ञान ✨

कर्मयोगावर भर: तुकडोजी महाराजांनी नेहमी कर्मयोग आणि सेवेलाच खरा धर्म मानला. त्यांचे 'सेवास्वधर्म' हे तत्त्वज्ञान याच सिद्धांतावर आधारित आहे.

श्रमदानाचे महत्त्व: त्यांनी श्रमदानातून गावांमध्ये रस्ते, विहिरी आणि शाळा बांधण्याचे कार्य केले, ज्यामुळे 'कार्य हीच पूजा' हा सिद्धांत सिद्ध झाला.

उदाहरण: गावोगावी ग्राम-सफाई आणि श्रमदानाची त्यांची मोहीम एक क्रांती होती. (संकेत: 💪 श्रमदान)

९. साहित्य रचना आणि विचार-प्रवाह 📝

विपुल लेखन: 'ग्रामगीता' व्यतिरिक्त त्यांनी 'लहरी की बर्बादी', 'सेवास्वधर्म', 'भजनावली' यांसारख्या ४० हून अधिक ग्रंथांची रचना केली.

सोपी आणि प्रेरणादायी भाषा: त्यांच्या रचनांची भाषा सोपी, सरळ आणि सामान्य माणसाला त्वरित समजून येणारी होती. त्यांनी हिंदी आणि मराठी दोन्ही भाषांमध्ये लेखन केले.

चित्र/संकेत: ✍️ (लेखन), 💡 (ज्ञान)

१०. पुण्यतिथीचे महत्त्व आणि वर्तमान प्रासंगिकता 🕊�

श्रद्धांजली दिवस: ११ ऑक्टोबर हा दिवस त्यांच्या अनुयायांसाठी आणि राष्ट्रप्रेमींसाठी एक श्रद्धांजली दिवस आहे, जेव्हा त्यांच्या विचारांचे आणि कार्याचे स्मरण केले जाते.

आजच्या संदर्भात: त्यांची 'ग्रामगीता' ची तत्त्वे - स्वच्छता, स्वावलंबन आणि सामाजिक समरसता - आजही 'स्वच्छ भारत' आणि 'आत्मनिर्भर भारत' यांसारख्या राष्ट्रीय अभियानांमध्ये पूर्णपणे सुसंगत (प्रासंगिक) आहेत.

अंतिम संदेश: राष्ट्रसंतांचा संदेश होता - "माणूस व्हा! ईश्वर सर्वांमध्ये आहे." हेच त्यांचे अमर तत्त्वज्ञान आहे. (संकेत: ❤️ मानवता)

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-11.10.2025-शनिवार.
===========================================