संत सेना महाराज-ढोंगीपणाचे वास्तव-🗣️🧠✨➡️💔🐍📖❌💖✅☁️☀️👀🚫

[Atul Kaviraje]

        संत सेना महाराज-

     "बोलू जाता संगे ब्रह्मज्ञान गोष्टी।

     अंतरी कपटी बक जैसा"

🌹 संत सेना महाराजांच्या अभंगावर आधारित दीर्घ मराठी कविता 🕊�

थीम (Theme): ढोंगीपणाचे वास्तव (The Reality of Hypocrisy)

१. 🎭 आरंभ

बोलू जाता संगे ब्रह्मज्ञान गोष्टी,
अंतरी कपटी बक जैसा मोठी;
तोंडात वैराग्य, मनात विषयांची आस,
करणी न मिळे, केवळ शब्दांचा घास.

२. 🏞� बगळ्याची उपमा

बगळा उभा शांत, जणू तपस्वी योगी,
एका पायावर ध्यान, दावी विरक्ती भोगी;
परी त्याचे चित्त, मासोळीच्या भक्ष्यी,
तैसे ढोंग त्याचे, जगास फसवून रक्षी.

३. 🪞 मनाची शुद्धता

ज्ञान कशासाठी, जे न उतरे कृतीत?
शुद्ध मन आधी, मग वाचा पवित्र;
शास्त्रांचे भांडार, माथा नको वाहे,
अंतरीचा देव, फक्त साधेपण पाहे.

४. 👑 मानाची भूक

मान-पान लोभासाठी, सारे ज्ञान बोले,
मठी-मंदिरांसाठी, गुरू-पदही घेई;
शिष्यांची गर्दी, हाच त्याचा स्वर्ग,
स्वतःच्या सुखासाठी, मोडी भक्तीचा मार्ग.

५. ☀️ सत्याचा प्रकाश

सत्य कधी लपणार, ढगामागे जैसे?
आज ना उद्या, उघड होईल पैसे;
बाह्य रूप सुंदर, अंतरंग पोकळ,
वृक्ष फळे न देता, व्यर्थ त्याची ओळख.

६. 🛣� खरा साधक

खरा साधक तोची, जो शांतपणे चाले,
कथा नाही करी, कर्म निष्काम केले;
मौन त्याचे ध्यान, नम्रता त्याचे वस्त्र,
अंतरी निर्मळ, चित्त त्याचे स्वस्थ.

७. 🙏 निष्कर्ष

सेना म्हणे देवा, हेच सत्य जाणा,
बोलघेवडे कपटी, नको त्यांच्या सान्निध्या;
हृदयी प्रेम राखा, वाचे नको मोठेपणा,
तोच खरा योगी, जो निर्मळ जगे जीवना!

📝 प्रत्येक पदाचा मराठी अर्थ (Pratyek Padacha Marathi Arth)

पद   मराठी अर्थ (Short Meaning)

🎭 १   ब्रह्मज्ञान केवळ बोलण्यात, आत कपट: केवळ ब्रह्मज्ञानाच्या मोठ्या गोष्टी बोलतो, पण अंतःकरणात कपटी बगळ्यासारखा स्वार्थ असतो. बोलण्यात वैराग्य असते, पण मनात भोगाची इच्छा असते. कृतीत नसलेले ज्ञान केवळ शब्दांचा भुसा आहे.

🏞� २   बगळ्याचे ढोंग आणि फसवणूक: बगळा तपस्वीसारखा एका पायावर उभा असतो, पण त्याचे लक्ष मासोळीवर असते. तसेच हे ढोंग आहे, जे लोकांना फसविण्यासाठी केले जाते.

🪞 ३   शास्त्रांपेक्षा मनःशुद्धी श्रेष्ठ: जे ज्ञान आचरणात येत नाही, त्याचा उपयोग काय? मन आधी शुद्ध असावे लागते. केवळ शास्त्रांचे ओझे वाहू नका; देव साधेपणा आणि आंतरिक शुद्धता पाहतो.

👑 ४   मान-सन्मान व पदाचा लोभ: मान, सन्मान आणि उच्च पद मिळविण्यासाठी हे ब्रह्मज्ञान बोलले जाते. शिष्यांची गर्दी जमवून ते स्वतःचा स्वर्ग बनवतात आणि यामुळे भक्तीचा खरा मार्ग बिघडवतात.

☀️ ५   ढोंग कधीही लपत नाही: ढग सूर्याला जसे जास्त काळ लपवू शकत नाही, तसेच हे कपट कधीतरी उघड होते. बाह्य रूप कितीही आकर्षक असले, तरी अंतःकरण पोकळ असते. फळ न देणाऱ्या वृक्षाची ओळख व्यर्थ ठरते.

🛣� ६   खऱ्या साधकाचे स्वरूप: खरा साधक शांतपणे आणि नम्रतेने वागतो. तो मोठे बोलणे न करता, निष्काम कर्म करतो. त्याचे मौन हेच ध्यान असते आणि त्याची नम्रता हेच वस्त्र. त्याचे अंतःकरण नेहमी निर्मळ आणि स्वस्थ असते.

🙏 ७   सेना महाराजांचा अंतिम संदेश: संत सेना महाराज म्हणतात की, हे सत्य जाणून घ्या. बोलघेवडे आणि कपटी लोकांपासून दूर राहा. हृदयात प्रेम आणि साधेपणा ठेवा, तोंडाने मोठेपणा नको. जो निर्मळ जीवन जगतो, तोच खरा योगी आहे.

🌟 EMOJI सारांश (Emoji Summary)

कडवे   भावना (Emotions)   सारांश

१   🗣�🧠✨➡️💔🐍   ज्ञान बोलणे, पण मनात कपट; केवळ शब्दांचा घास.

२   🦢🧘🎣   बगळ्याचे ध्यान हे मासोळीसाठी; ढोंग फसवण्यासाठी.

३   📖❌💖✅   शास्त्रांपेक्षा मनःशुद्धी महत्त्वाची; देव साधेपणा पाहतो.

४   🏆💰🧑�🤝�🧑   मान-लोभासाठी ज्ञान; शिष्यांची गर्दी, भक्तीचा ऱ्हास.

५   ☁️☀️👀🚫   ढोंग लपत नाही; बाह्य सुंदर, आतून पोकळ.

६   🚶�♂️🔇🕊�   खरा साधक शांत, निष्काम, नम्र आणि निर्मळ.

७   💡❤️➡️🧘�♂️   सेना महाराजांचा उपदेश: प्रेम ठेवा, निर्मळ जीवन जगा.

✅ ही कविता संत सेना महाराजांच्या विचारांना समर्पित असून, ती ढोंगी साधक व खरी साधना यामधील फरक स्पष्ट करते.

--अतुल परब
--दिनांक-18.10.2025-शनिवार.
===========================================