यम तर्पण - पितृ ऋणातून मुक्तीचे पावन अनुष्ठान-👑➡️🍂🌳💦

[Atul Kaviraje]

मराठी निबंध: यम तर्पण - पितृ ऋणातून मुक्तीचे पावन अनुष्ठान-

तारीख: २० ऑक्टोबर २०२५, सोमवार (सोमवती अमावस्या)

१. यम तर्पणाचा अर्थ आणि महत्त्व: यमराज आणि पितर यांना जल अर्पण करून तृप्त करणे. पितृऋणातून मुक्तीचा मार्ग.

२. पौराणिक आधार: कर्णाची कथा - मृत्यूनंतर त्यांना फक्त सोनंच खायला मिळाले कारण त्यांनी पितरांना तर्पण दिले नव्हते. 👑➡️🍂

३. योग्य वेळ आणि पद्धत (मुहूर्त):

कुतुप आणि रोहिण काल: पितृपक्ष अमावस्येच्या दुपारच्या विशिष्ट वेळेत तर्पण. ☀️🕛

पद्धत: काळा तिळ, जल, कुशा, दूध यांचे मिश्रण हातात घेऊन मंत्रमुग्ध तर्पण. 🙏💧

४. वापरातील पदार्थ आणि त्यांचे महत्त्व:

काळा तिळ: यमराजाचे प्रिय, आत्मशांतीचे प्रतीक. 🖤

कुशा: पवित्रता आणि दीर्घायुष्य.

जल: तृप्ती आणि शुद्धीचे प्रतीक. 💧

५. भक्तीभाव: पितरांप्रती कृतज्ञता आणि श्रद्धा. पितृऋण फेडणे. 🌳💦

६. आयुर्वेदिक आणि मानसशास्त्रीय दृष्टीकोन: मानसिक शांती, आत्मिक थेरपी. पिढ्यांचे अदृश्य बंध. 😌

७. सामाजिक आणि पारिवारिक महत्त्व: कौटुंबिक एकता, सामाजिक कर्तव्यबोध. 🤝

८. यम तर्पण आणि सोमवती अमावस्या: दुर्मिळ संयोग. शिवकृपा आणि पितृशांतीचा दुहेरी लाभ. ☀️🌑

९. आधुनिक संदर्भातील सांगता: सांस्कृतिक ओळख, मानसिक समतोल, जीवन-मृत्यूची समज.

१०. निष्कर्ष: संस्कार आणि श्रद्धेचा सार. पूर्वजांप्रती कृतज्ञतेचे कर्तव्य.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-20.10.2025-सोमवार.
===========================================