आयोडीनचे महत्त्व:-2-

[Atul Kaviraje]

विषय: आयोडीनचे महत्त्व: अल्पता विकारांची प्रतिबंधात्मकता ही निरोगी भविष्याची गुरुकिल्ली आहे-

6. प्रतिबंधाचा सर्वात प्रभावी मार्ग: आयोडीनयुक्त मीठ (सर्वात प्रभावी प्रतिबंध उपाय: आयोडीनयुक्त मीठ)🧂

6.1. सार्वत्रिक मीठ आयोडीनीकरण (USI): आयोडीनची कमतरता दूर करण्यासाठी हा सर्वात सोपा, सुरक्षित आणि स्वस्त मार्ग आहे.

6.2. मानक: WHO नुसार, घरगुती वापराच्या मीठामध्ये किमान 15 भाग प्रति दशलक्ष (ppm) आयोडीन असावे.

6.3. सरकारी उपक्रम: भारतासारख्या देशांमध्ये राष्ट्रीय आयोडीन अल्पता विकार नियंत्रण कार्यक्रमांतर्गत (NIDDCP) आयोडीनयुक्त मीठ अनिवार्य केले गेले आहे.

7. आयोडीनचे इतर स्रोत (इतर स्रोत) 🐟🥛

7.1. सागरी अन्न: मासे, समुद्री शैवाल (Seaweed) आणि शेलफिश हे आयोडीनचे उत्कृष्ट नैसर्गिक स्रोत आहेत.

7.2. दुग्धजन्य पदार्थ: दूध, दही आणि पनीरमध्येही आयोडीन चांगल्या प्रमाणात आढळते.

7.3. अंडी: अंड्यातील पिवळा बलक (Yolk) आयोडीनचा आणखी एक चांगला स्रोत आहे.

8. कमतरतेची लक्षणे (कमतरतेची लक्षणे)

8.1. शारीरिक लक्षणे: मानेवर सूज/गाठी (गॉयटर), वजन वाढणे, थंडीची संवेदनशीलता, कोरडी त्वचा, केस गळणे.

8.2. मानसिक/क्रियात्मक लक्षणे: अति थकवा, सुस्तपणा, स्मरणशक्ती कमी होणे, लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण (ADHD चा धोका).

9. जागरूकता आणि शिक्षणाचे महत्त्व (जागरूकता आणि शिक्षणाचे महत्त्व)

9.1. आरोग्य शिक्षण: शाळा, आरोग्य केंद्रे आणि माध्यमांद्वारे आयोडीनच्या महत्त्वावर सतत शिक्षण देणे.

9.2. मीठ चाचणी: घरातील आयोडीनयुक्त मीठ पुरेसे आहे की नाही हे तपासण्यासाठी साध्या चाचणी किटला प्रोत्साहन देणे.

9.3. योग्य साठवण: आयोडीनचे बाष्पीभवन टाळण्यासाठी मीठ कोरड्या आणि हवाबंद डब्यात ठेवण्याचा सल्ला देणे.

10. जागतिक यश आणि पुढील वाटचाल (जागतिक यश आणि पुढील मार्ग)

10.1. प्रगती: जागतिक USI कार्यक्रमांमुळे IDDs च्या प्रसारात लक्षणीय घट झाली आहे. लाखो मुलांना मानसिक अपंगत्वातून वाचवले गेले आहे.

10.2. आव्हाने: आयोडीनची जास्त कमतरता असलेल्या भागात पोहोच सुनिश्चित करणे, जागरूकता टिकवून ठेवणे आणि आहारात बदल (उदा. शाकाहारी आहार) झाल्यामुळे आयोडीनच्या स्थितीवर लक्ष ठेवणे.

10.3. संकल्प: 21 ऑक्टोबर रोजी हा संकल्प घेणे की आपण आयोडीनयुक्त मीठच वापरू आणि इतरांनाही त्याचे महत्त्व पटवून देऊ.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-21.10.2025-मंगळवार.
===========================================