बलफूर घोषणापत्र-बलफूरचा शब्द-✉️ → 👑 + 🕍 → (अरब 😡) → 💥 (संघर्ष) →

[Atul Kaviraje]

बलफूर घोषणापत्र (The Balfour Declaration, 1917)-

🎶 दीर्घ मराठी कविता: बलफूरचा शब्द (The Word of Balfour)-

ही एक सुंदर, अर्थपूर्ण आणि यमक (Rhyme) असलेली दीर्घ मराठी कविता आहे, ज्यात बलफूर घोषणापत्राचे महत्त्व आणि त्याचे परिणाम सांगितले आहेत.

कवितेचे शीर्षक: बलफूरचा शब्द ✉️

कडवे (Stanza)

कविता (Poem)

प्रत्येक पदाचा मराठी अर्थ (Marathi Meaning of each line)

१

१९१७ साल, युद्धाचा तो काळ,

१९१७ वर्ष होतं, जेव्हा महायुद्ध सुरू होतं,

(परिचय)

एका पत्राने केले, इतिहासाचे गाळ.

एका पत्राने (घोषणापत्राने) इतिहासाची मोठी उलथापालथ केली.

🏰🕊�

लंडनमधून निघाले, एक छोटेसे वचन,

लंडन शहरातून, एक छोटेसे आश्वासन निघाले,

पॅलेस्टाईनच्या भूमीवर, दुभंगले जन-मन.

पॅलेस्टाईनच्या भूमीवर, लोकांनी दोन गट पाडले.

२

झायोनिस्टांची होती, जुनी ती तळमळ,

ज्यू लोकांच्या राष्ट्रीय चळवळीची खूप जुनी इच्छा होती,

(आशा)

मायभूमी परतीची, त्यांना होती कवळ.

आपल्या मूळ देशात परत जाण्याची त्यांना खूप ओढ होती.

🕍✨

लॉर्ड बलफूरचा तो, महत्त्वाचा संदेश,

परराष्ट्र सचिव बलफूर यांचा तो एक खूप महत्त्वाचा निरोप होता,

'राष्ट्रीय घर' मिळेल, संपतील सारे क्लेश.

ज्यूंना 'राष्ट्रीय घर' मिळेल आणि त्यांचे सर्व दुःख दूर होतील.

३

शब्द 'घर' वापरला, 'राज्य' टाळले मुद्दाम,

घोषणेमध्ये 'राज्य' (State) ऐवजी 'घर' (Home) हा शब्द हेतुपुरस्सर वापरला,

(राजकारण)

अरबांचे हक्क मात्र, ठेवले त्यांनी शांत.

अरबांचे राजकीय हक्क मात्र ब्रिटिशांनी बोलून दाखवले नाहीत.

🤫⚔️

तीन वचने दिली, तीन भिन्न समूहांना,

एकाच वेळेस तीन वेगवेगळ्या लोकांना ब्रिटनने तीन आश्वासने दिली,

विश्वासघात झाला, जुळणार कशी मने?

त्यामुळे ब्रिटनने विश्वासघात केला आणि आता लोकांमध्ये सलोखा कसा होणार?

४

पॅलेस्टाईनची भूमी, अरबांची ती माय,

पॅलेस्टाईनची जमीन, ही अरब लोकांची पिढ्यानपिढ्यांची मातृभूमी होती,

(विरोध)

त्यांच्या हक्कांवर झाला, हा कसला अन्याय?

त्यांच्या नैसर्गिक हक्कांवर हा कोणता अन्याय झाला?

😠💔

नागरिक हक्क जपले, धार्मिकही सांगितले,

घोषणापत्रात फक्त नागरिकांचे आणि धार्मिक हक्क जपले जातील असे सांगितले होते,

पण 'राष्ट्रीय हक्कांचे', दारे बंद झाले.

पण त्यांचे 'राष्ट्रीय हक्क' (म्हणजे राजकीय हक्क) नाकारले गेले.

५

मॅंडेट आले हाती, ब्रिटीश झाले वाली,

महायुद्धानंतर, ब्रिटिश पॅलेस्टाईनचे प्रशासक बनले (मॅंडेट),

(संघर्ष)

आग लागली तेथे, शांतता हरवली.

त्यामुळे त्या प्रदेशात शांतता नष्ट झाली आणि संघर्षाची आग लागली.

💥🔥

स्थलांतर वाढले, जमीन झाली कमी,

ज्यू लोकांचे स्थलांतर मोठ्या प्रमाणावर वाढले आणि अरबांसाठी जमीन अपुरी पडू लागली,

संघर्षाची कहाणी, आजही न थमी.

हा संघर्षाचा इतिहास आजही थांबलेला नाही.

६

१९४८ साल आले, स्वप्न झाले साकार,

१९४८ हे वर्ष आले, ज्यूंचे राष्ट्रीय घराचे स्वप्न पूर्ण झाले,

(फलित)

इस्रायल राज्याची, झाली जयजयकार.

इस्रायल राज्याची स्थापना झाली आणि ज्यूंनी आनंद व्यक्त केला.

🇮🇱📢

एका गटाचा हर्ष, दुसऱ्याला निर्वासन,

एका समुदायाला (ज्यू) आनंद झाला, पण दुसऱ्या समुदायाला (पॅलेस्टिनी) बेघर व्हावे लागले,

बलफूरच्या शब्दाने, बदलले जग-जीवन.

बलफूरच्या त्या एका शब्दाने जगण्याची पद्धतच बदलून टाकली.

७

इतिहासाचे पान, आजही ते वाचू,

इतिहासाचे हे पान आजही आपण वाचतो,

(समारोप)

भूतकाळातील चुकांवर, नवीन मार्ग काढू.

भूतकाळात झालेल्या चुकांवरून आपण भविष्यात शांततेचा नवा मार्ग शोधू.

🕊�🙏

संघर्ष संपेल कधी? प्रश्न हा गहन,

हा संघर्ष कधी संपेल? हा प्रश्न आजही खूप गंभीर आहे,

न्यायासाठी लढू, हेच खरे अंतिम वचन.

न्यायासाठी आणि शांततेसाठी लढणे हेच आपले अंतिम ध्येय आहे.

कवितेचा सारांश (Short Meaning)
बलफूर घोषणापत्राने १९१७ मध्ये ज्यू लोकांना पॅलेस्टाईनमध्ये 'राष्ट्रीय घर' देण्याचे आश्वासन दिले. हा शब्द ज्यू लोकांसाठी आशेचा किरण ठरला, पण या भूभागावर आधीच राहणाऱ्या अरब लोकांसाठी हा विश्वासघात होता. या एका राजकीय निर्णयामुळे मध्यपूर्वेत आजवर चाललेला इस्रायल-पॅलेस्टाईन संघर्ष सुरू झाला.

📝 कविता सारांश (Poem Emoji Summary)
✉️ → 👑 + 🕍 → (अरब 😡) → 💥 (संघर्ष) → 🇮🇱 (इस्रायल) → 🕊� (शांतीची आशा)

--अतुल परब
--दिनांक-02.11.2025-रविवार.
===========================================