📿 श्री गोरखनाथांचे महन्मंगल पर्व 📿गोरखनाथ 📿, सोमवार 🌙, नाथ संप्रदाय 🧘, अलख

[Atul Kaviraje]

०३ नोव्हेंबर २०२५ (सोमवार) हा दिवस श्री गोरखनाथ प्रकट दिनाच्या जवळ नसला तरी (त्यांचा प्रकट दिवस साधारणपणे मे महिन्यात असतो, पण ०३ नोव्हेंबरला सोम प्रदोष आहे), नाथ संप्रदायाचे आणि गुरु गोरखनाथांचे महत्त्व विशद करणारी, भक्तीभाव पूर्ण सात कडव्यांची सुंदर आणि अर्थपूर्ण मराठी कविता

📿 श्री गोरखनाथांचे महन्मंगल पर्व (मराठी कविता) 📿

पद १
कार्तिक मास, तिथी सोमवारी आली,
नाथ संप्रदायाची गाथा आज गाऊ.
श्री गोरखनाथांचे नामस्मरण करू,
अलख निरंजनची ज्योत मनी लावू. 🔔

मराठी अर्थ (Meaning in Marathi):
कार्तिक महिना आहे आणि तिथी सोमवारी आली आहे (हा दिवस सोम प्रदोष आहे, जो नाथ संप्रदायात महत्त्वाचा असतो).
आज आपण नाथ संप्रदायाचे आणि श्री गोरखनाथांचे गुणगान करूया.
श्री गोरखनाथांचे नामस्मरण करूया.
'अलख निरंजन' (जे दिसत नाही पण सर्वत्र आहे) या स्वरूपाची ज्योत मनात प्रज्वलित करूया.

पद २
गोरख आले, ज्ञान-वैराग्य घेऊन,
हठयोगाचा मार्ग जगाला दाविला.
काया शुद्धीचे महत्त्व सांगितले,
शिष्य होऊन मत्स्येंद्रांना तारिले. 🔥

मराठी अर्थ (Meaning in Marathi):
गुरु गोरखनाथ ज्ञान आणि वैराग्य घेऊन या जगात आले.
त्यांनी जगाला हठयोगाचा (शारीरिक आणि मानसिक शुद्धीचा) मार्ग दाखवला.
शरीराच्या शुद्धीचे महत्त्व सांगितले.
आणि आपल्या गुरुंना (मत्स्येन्द्रनाथांना) मोहमायेतून बाहेर काढले (तारिले).

पद ३
डोईवर जटा, खांद्यावर कांबळी,
कानांत कुंडले, साधकाचे रूप.
योग-सिद्धीचे ते साक्षात प्रतीक,
साधे-सरळ जीवन, जसा निरागस धूप. 🕉�

मराठी अर्थ (Meaning in Marathi):
डोक्यावर जटा आणि खांद्यावर कांबळी (घोंगडी), असा त्यांचा साधकाचा वेष आहे.
कानात कुंडले (मोठ्या रिंगा), हे त्यांचे वैशिष्ट्य आहे.
ते योग आणि सिद्धीचे मूर्तिमंत प्रतीक आहेत.
त्यांचे जीवन साधे-सरळ आणि निरागस धूपाप्रमाणे शांत आहे.

पद ४
भस्म लावुनी देहाला, ध्यान त्यांचे लागे,
कुंडलिनि शक्तीचा मंत्र दिला मोठा.
शून्यातून विश्व पाहण्याची दृष्टी,
भेदभाव विसरुनी, जोडी भक्तीची गाठ. 🧘

मराठी अर्थ (Meaning in Marathi):
अंगाला भस्म लावून ते ध्यानात लीन होतात.
त्यांनी कुंडलिनि शक्ती जागृत करण्याचा महत्त्वाचा मंत्र दिला.
जगाला शून्यातून (अस्तित्वाच्या मूळातून) पाहण्याची दृष्टी दिली.
आणि त्यांनी लोकांना भेदभाव विसरून भक्तीची गाठ जोडायला शिकवले.

पद ५
सिद्ध-योग्यांनी मार्ग हा चालविला,
मठांत-मठांत त्यांचे तेज दिसे.
शिवाचे ते रूप, विष्णूचेही अंशी,
त्रिकाल ज्ञानाची ज्योत सदा वसे. ✨

मराठी अर्थ (Meaning in Marathi):
अनेक सिद्ध योगी याच मार्गावर चालले.
त्यांच्या प्रत्येक मठात गुरु गोरखनाथांचे तेज दिसून येते.
ते शिवाचे रूप आणि विष्णूच्या अंशासारखे आहेत.
त्यांच्याजवळ भूत, वर्तमान आणि भविष्य जाणण्याचे (त्रिकाल ज्ञानाचे) तेज कायम असते.

पद ६
गोरख-बाणीत आहे जीवनाचा सार,
जागृतीचा घोष, सत्याची हाक.
कर्म करी जो, फळाची न चिंता,
त्यालाच लाभे मुक्तीचा निर्वाण. 📜

मराठी अर्थ (Meaning in Marathi):
गोरखनाथांनी सांगितलेल्या उपदेशात (गोरख-बाणी) जीवनाचे संपूर्ण सार आहे.
ती वाणी म्हणजे लोकांना जागे करणारा संदेश आणि सत्यासाठी दिलेली साद आहे.
जो कर्म करतो, पण फळाची चिंता करत नाही.
त्यालाच जन्म-मृत्यूच्या फेऱ्यातून मुक्ती मिळते.

पद ७
श्रावण भक्ती, गुरुचा आधार,
गुरु-शिष्याची परंपरा ही महान.
गोरखनाथांच्या चरणी सदा नमन,
देई आम्हाला शक्ती, देई सद्गुण. 🙇

मराठी अर्थ (Meaning in Marathi):
भक्ती आणि गुरुचा आधार, हीच नाथ संप्रदायाची महती आहे.
गुरु आणि शिष्याची ही परंपरा खूप महान आहे.
श्री गोरखनाथांच्या चरणांना आमचे नेहमी वंदन.
त्यांनी आम्हाला शक्ती आणि चांगले गुण (सद्गुण) द्यावेत.

✨ इमोजी सारांश (Emoji Summary) ✨
गोरखनाथ 📿, सोमवार 🌙, नाथ संप्रदाय 🧘, अलख निरंजन 🌟, हठयोग 💪, ज्ञान 💡, वैराग्य 🏔�, सिद्धी ✨, कुंडलिनि 🐍, सद्गुण 💖, गुरु नमन 🙏

--अतुल परब
--दिनांक-03.11.2025-सोमवार.
===========================================