कबीर दास-🙏 आंतरिक माळ:॥ मनाची माळ ॥-🎭🙏📿🔄✨❤️🧘‍♂️💎

[Atul Kaviraje]

कबीर दास जी के दोहे-

कबिरा माला मनहि की, और संसारी भीख।
माला फेरे हरि मिले, गले रहट के देख॥६॥

🙏 आंतरिक माळ: कबीर दोहा (७ कडवी कविता) 📜

मूळ दोहा:
कबिरा माला मनहि की, और संसारी भीख।
माला फेरे हरि मिले, गले रहट के देख॥६॥

॥ मनाची माळ ॥

१. आरंभ पद (Introduction to True Devotion) 🧘

कबीरजींनी सांगितला, भक्तीचा हा मार्ग खरा;
हात सोडून, मनच व्हावे, देवासाठी स्थिरा।
खरी माळ ती विचारांची, फिरवावी आत;
हाती धरून काय उपयोग, जर मन नाही साथ।

(अर्थ: कबीर म्हणतात, खरी माळ मनाची असते, कारण भक्ती ही आंतरिक विचारांची शुद्धता आहे.)

२. बाह्य दिखावा (External Show) 🎭

हाती धरूनी माळ जपा, हा केवळ दिवाण;
जगाला दाखवण्याचे हे, संसारी भीक जाण।
लोक म्हणतील भक्त थोर, हेच मोठे सुख;
परि आतल्या देवासाठी, हे सारे नुसते दुःख।

(अर्थ: हातात माळ घेऊन फिरवणे म्हणजे जगाकडून प्रशंसा मिळवण्यासाठी केलेली दिखाऊ 'भीक' (ढोंग) आहे.)

३. रहटाचे उदाहरण (The Example of Rahat) 🎡

माळेनेच जर हरि मिळे, तर रहाटाकडे पहा;
गळ्यात सतत फिरते साखळी, न थांबता वाहा।
त्याने जपला जन्मभर, यंत्राचा तो नेम;
तरीही नाही भेटला, त्याचा परमेश्वर-प्रेम।

(अर्थ: जर माळ फिरवल्याने देव भेटत असेल, तर विहिरीवरील रहाटाकडे बघा, जो दिवसभर माळेप्रमाणे फिरतो.)

४. निर्जीव क्रिया (Lifeless Action) ⚙️

क्रिया झाली यंत्रवत, नाही त्यात भाव;
प्रेम, श्रद्धा नाही जिथे, व्यर्थ सारा दाव।
देवाचे नाम मुखात, परी चित्त चंचल फिरे;
ती माळ केवळ लाकडी, नाही शांती तरे।

(अर्थ: रहाटाप्रमाणेच, भावना आणि एकाग्रता नसलेले माळ जपणे हे केवळ एक निर्जीव कर्म आहे.)

५. आंतरिक जप (Inner Chanting) 💖

खरी माळ विचारांची, मणी शुद्धतेचे धारा;
दया, क्षमा, शांती, प्रेम, ह्याची माळ करा।
जेव्हा मन होईल एकाग्र, ध्येयावरती ठसे;
तेव्हाच नामस्मरण फळे, देवाच्या चरणी वसे।

(अर्थ: देवाचे खरे नामस्मरण तेव्हाच फळते, जेव्हा मन एकाग्र आणि शुद्ध होते.)

६. मनाचा नियमन (Control of the Mind) 🧭

संसारी भीक सोडूनिया, धरा आत्म-विवेक;
मनच तुमचे मंदिर व्हावे, तेथेच ध्यान टेक।
मन माळ फिरवेल जेव्हा, देह स्थिर होईल;
तेव्हाच खऱ्या शांतीचे रहस्य कळेल।

(अर्थ: जगाचा देखावा सोडून आत्मज्ञान मिळवा, तेव्हाच मन स्थिर होऊन शांती प्राप्त होईल.)

७. समारोप पद (Bhakti Conclusion) 🙏

कबीरजींचा हा संदेश, सोपा आणि मोलाचा;
अंतरंगातून जपा, देव जवळचा।
भीक नको संसाराची, नको बाह्य प्रयत्न;
मनाचीच माळ जपा, हाच भक्तीचा यत्न।

(अर्थ: कबीरांचे म्हणणे आहे की, बाह्य कर्मकांडापेक्षा मनाच्या शुद्धतेने केलेली भक्तीच देवप्राप्तीचा खरा मार्ग आहे.)

💖 Emoji सारांश (Emoji Saransh)
संकल्पना (Concept)   मराठी अर्थ (Marathi Meaning)   Emoji

कबिरा माला मनहि की   आंतरिक भक्ती, मनःशांती   🧘�♂️💎
संसारी भीख   जगाला दाखवण्याचा दिखावा   🎭🙏
माला फेरे   केवळ यांत्रिक जप   📿🔄
गले रहट के देख   निष्फळ परिश्रम (रहाट)   ⚙️❌
हरि मिले   देवप्राप्ती, मोक्ष   ✨❤️

🌼 एकूण सारांश:

हातातील माळ (📿🔄) ही केवळ जगाचा देखावा (🎭🙏) आहे।
देवप्राप्ती (✨❤️) करण्यासाठी, मनाची माळ (🧘�♂️💎) फिरवणे
आणि आंतरिक शुद्धता (✨) जपणे महत्त्वाचे आहे,
केवळ यंत्राप्रमाणे फिरणे (⚙️❌) नव्हे।

--अतुल परब
--दिनांक-04.11.2025-मंगळवार.
===========================================