1944 - फ्रँकलिन डी. रोझवेल्ट पुन्हा अमेरिकेचे अध्यक्ष निवडले गेले-1-

[Atul Kaviraje]

1944 - Franklin D. Roosevelt is Re-elected as U.S. President

Franklin D. Roosevelt was re-elected as President of the United States for a fourth term, becoming the only U.S. president to serve more than two terms.

1944 - फ्रँकलिन डी. रोझवेल्ट पुन्हा अमेरिकेचे अध्यक्ष निवडले गेले-

फ्रँकलिन डी. रोझवेल्ट यांना अमेरिकेचे अध्यक्ष म्हणून चौथ्या कार्यकाळासाठी पुन्हा निवडले गेले, आणि ते दोनपेक्षा अधिक कार्यकाळ सेवा करणारे एकमेव अमेरिकी अध्यक्ष बनले.

📜 १९४४ चा अमेरिकन अध्यक्षीय निवडणुकीचा ऐतिहासिक निर्णय 📜
मराठी लेख

दिनांक: ७ नोव्हेंबर, १९४४ (निवडणुका झाल्या तारीख; निकाल जाहीर होण्याची अंदाजे तारीख)

🧭 परिचय (Introduction)
इतिहासात असे काही क्षण असतात, जे केवळ एका व्यक्तीचा विजय दर्शवत नाहीत, तर एका राष्ट्राच्या नशिबाचा आणि संपूर्ण जगाच्या दिशेचा निर्णय घेतात. ७ नोव्हेंबर १९४४ हा असाच एक निर्णायक दिवस होता. फ्रँकलिन डी. रूझवेल्ट (FDR) यांनी अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष म्हणून चौथ्या कार्यकालासाठी विजय मिळवला. हा केवळ एक राजकीय विजय नव्हता, तर एका अशा नेत्यावरील देशाचा विश्वास होता, जो महामंदी आणि द्वितीय विश्वयुद्ध या दोन महाविपत्तींमधून देशाला मार्गदर्शन करत होता. ही निवडणूक युद्धाच्या निकडीत झाली तरी, अमेरिकन जनतेने दिलेला हा अभूतपूर्व मतदानाने निर्णय होता, ज्याने एक नवा इतिहास निर्माण केला.

🧠 माइंड मॅप चार्ट: FDR च्या चौथ्या अध्यक्षीय कार्यकाळाचे प्रमुख घटक

फ्रँकलिन डी. रोझवेल्ट यांची १९४४ मधील चौथी निवडणूक - मन-नकाशा
घटनेचे स्वरूप

ऐतिहासिक विजय: फ्रँकलिन डी. रोझवेल्ट (FDR) यांची अमेरिकेच्या अध्यक्षपदी चौथ्यांदा निवड, हा विक्रम आजपर्यंत अबाधित आहे.

कालखंड: दुसरे महायुद्ध (१९३९-१९४५) ऐन भरात होते.

पक्ष: डेमोक्रॅटिक पक्ष (Democratic Party).

FDR चे उपाध्यक्ष (VP) उमेदवार: हॅरी एस. ट्रुमन (Harry S. Truman).

विरोधी उमेदवार: थॉमस ई. डेवी (Thomas E. Dewey), रिपब्लिकन पक्ष (Republican Party).

निवडणुकीची तारीख: ०७ नोव्हेंबर १९४४ (निकाल ०६ नोव्हेंबरच्या रात्री/०७ नोव्हेंबरला जाहीर).

निवडणुकीचे प्रमुख संदर्भ

१. युद्ध व्यवस्थापन: युद्धात नेतृत्वाची continuity (सातत्य) आवश्यक आहे, यावर FDR चा भर.
२. युद्धकालीन नेतृत्व: अमेरिकेचे यशस्वी युद्धकालीन नेतृत्व (Commander-in-Chief) म्हणून त्यांची प्रतिमा.
३. दोन कार्यकाळाची मर्यादा: या घटनेमुळे २२ वी घटनादुरुस्ती (Twelfth Amendment - १९५१) झाली, ज्यामुळे भविष्यात कोणत्याही अध्यक्षाला दोनपेक्षा जास्त कार्यकाळ मिळू शकणार नाही.
४. निवडणुकीतील आव्हान: FDR च्या प्रकृतीच्या समस्यांबद्दल सार्वजनिक चर्चा होती.
५. रिपब्लिकनचा मुद्दा: रिपब्लिकनने FDR यांच्या वाढत्या वयावर आणि "एकाधिकारशाही" (Dictatorship) च्या शक्यतेवर लक्ष केंद्रित केले.

निवडणुकीतील मुख्य मुद्दे

१. 'न्यू डील' धोरणे: महामंदीच्या काळात सुरू केलेल्या 'न्यू डील' (New Deal) सामाजिक आणि आर्थिक धोरणांचे समर्थन.
२. लोकप्रीयता: 'न्यू डील' (New Deal) धोरणांमुळे गरीब आणि कामगार वर्गात त्यांची जबरदस्त लोकप्रियता.
३. परराष्ट्र धोरण: युद्धातून बाहेर पडल्यानंतर संयुक्त राष्ट्रे (United Nations) स्थापन करण्याची योजना.
४. युद्धात बदल नको: युद्ध निर्णायक टप्प्यावर असताना नेतृत्वात बदल करणे अमेरिकेला धोक्याचे वाटले.
५. अमेरिकेची जागतिक भूमिका: FDR च्या नेतृत्वाखालील या विजयामुळे अमेरिकेने जागतिक महासत्तेची आणि संयुक्त राष्ट्राच्या स्थापनेत मध्यवर्ती भूमिका घेतली.
६. प्रभावी प्रचार: हॅरी ट्रुमन यांनी 'न्यू डील' आणि कामगार वर्गामध्ये केलेला प्रभावी प्रचार.
७. पक्षाचे वर्चस्व: यामुळे डेमोक्रॅटिक पक्षाचे अमेरिकेच्या राजकारणावर असलेले वर्चस्व सिद्ध झाले.

रोझवेल्ट यांच्या विजयाची कारणे

युद्ध व्यवस्थापन आणि नेतृत्वातील सातत्य.

न्यू डील धोरणांमुळे वाढलेली लोकप्रियता.

ट्रुमन यांचा उदय: निवडणुकीनंतर काही महिन्यांतच (एप्रिल १९४५) FDR यांचे निधन झाले आणि उपाध्यक्ष हॅरी एस. ट्रुमन अध्यक्ष झाले, ज्यांनी युद्ध जिंकण्यासाठी महत्त्वाचे निर्णय घेतले.

युद्धाच्या निर्णायक टप्प्यावर नेतृत्व बदलण्याचा धोका टाळणे.

परिणाम आणि महत्त्व

FDR यांनी थॉमस ई. डेवी यांना इलेक्टोरल कॉलेज (Electoral College) आणि लोकप्रिय मतांमध्ये (Popular Vote) सहज पराभव केला.

२२ वी घटनादुरुस्ती (Twelfth Amendment): ही १९५१ मध्ये लागू झाली, ज्यामुळे दोन कार्यकाळांची मर्यादा निश्चित झाली. १९४४ च्या वेळी अशी मर्यादा नव्हती.

FDR चे निधन: रोझवेल्ट यांचा चौथा कार्यकाळ सुरू झाल्यानंतर केवळ ८२ दिवसांत, १२ एप्रिल १९४५ रोजी त्यांचे निधन झाले.

ट्रुमन (Truman): अध्यक्षपदाचा कार्यभार स्वीकारल्यानंतर दुसऱ्या महायुद्धात जपानवर अणुबॉम्ब टाकण्याचा महत्त्वाचा निर्णय घेतला.

टीप:

निवडणुकीतील चर्चा मुख्यतः FDR च्या आरोग्याच्या समस्या, युद्धाच्या निर्णायक काळात नेतृत्व बदलण्याची शक्यता आणि रिपब्लिकन पक्षाचा "एकाधिकारशाही" या मुद्द्यावर लक्ष केंद्रित करण्यात आली होती.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-06.11.2025-गुरुवार.
===========================================