1973 - योम किप्पूर युद्ध थांबवण्याचा करार-4-

[Atul Kaviraje]

1973 - The Yom Kippur War Ceasefire

A ceasefire agreement was signed to end the Yom Kippur War between Israel, Egypt, and Syria, after heavy casualties and international pressure.

1973 - योम किप्पूर युद्ध थांबवण्याचा करार-

६. वळण: इस्रायलचा जोरदार प्रतिहल्ला 🔄
सैन्य एकत्रीकरण: प्रारंभीचे आश्चर्य संपल्यानंतर, इस्रायलने त्वरीत आपले सैन्य एकत्र केले आणि जोरदार प्रतिहल्ला सुरू केला.

स्वेज कालवा ओलांडणे: इस्रायलच्या सैन्याने, जनरल अरिएल शॅरॉन यांच्या नेतृत्वाखाली, स्वेज कालवा ओलांडून इजिप्तमध्ये शिरकाव केला आणि इजिप्तच्या तिसऱ्या सैन्याला वेढ्यात अडकवले .

सीरियन पराभव: गोलन हाइट्सवर, इस्रायली सैन्याने सीरियन सैन्याला मागे हटवले आणि सीरियाची राजधानी दमास्कसकडे वाटचाल सुरू केली .

७. युद्धविराम: जागतिक शांततेचा धोका ☮️
संयुक्त राष्ट्रांचे ठराव: युद्ध थांबवण्यासाठी संयुक्त राष्ट्र संघटनेने ठराव ३३८, ३३९, आणि ३४० मंजूर केले, ज्यामध्ये ताबडतोब युद्धविराम आणि वाटाघाटीस सुरुवात करण्याचा आदेश होता .

अणुसंकट: जेव्हा इस्रायलने युद्धविराम मानला नाही, तेव्हा सोव्हिएत युनियनने एकतर्फी हस्तक्षेपाची धमकी दिली. प्रतिसाद म्हणून अमेरिकेने आपल्या सैन्याला विश्वयुद्ध ३ साठी सज्ज केले. हा क्युबन संकटानंतरचा सर्वात मोठा अणुसंकट होता .

युद्धविराम जाहीर: शेवटी, २५ ऑक्टोबर १९७३ रोजी युद्धविराम जाहीर करण्यात आला आणि लढाई थांबली .

८. तात्काळ परिणाम: एक जटिल शांतता ✅
डिसेंगेजमेंट करार: १९७४ मध्ये इस्रायल आणि इजिप्तने सैन्य वेगळे करण्याचा करार केला, ज्यामुळे इस्रायलने सिनाईमधील काही भाग रिकामा केला आणि इजिप्तने स्वेज कालव्याच्या पूर्व किनाऱ्यावरील सैन्य कमी केले . इस्रायल आणि सीरियामध्ये देखील असाच करार झाला .

इस्रायलमध्ये राजकीय भूकंप: या युद्धात झालेल्या मोठ्या संख्येने होतालने इस्रायलमधील सरकारविरुद्ध नाराजी निर्माण केली. पंतप्रधान गोल्डा मेयर यांनी १९७४ मध्ये राजीनामा दिला .

९. दीर्घकालीन परिणाम: मध्यपूर्वेचे नवे समीकरण 🌍
कैम्प डेव्हिड करार: या युद्धाने इस्रायल आणि इजिप्त यांच्यातील संवादाचा मार्ग मोकळा केला. १९७९ मध्ये, अमेरिकेच्या मध्यस्थीत, दोन्ही देशांनी शांतता करार केला. इस्रायलने संपूर्ण सिनाई प्रदेश इजिप्तला परत दिला . हा कोणत्याही अरब देशासोबत झालेला इस्रायलचा पहिला शांतता करार होता.

तेल संकट: अरब तेल निर्यात देशांनी इस्रायलला मदत करणाऱ्या देशांवर तेल बंदी आणली. यामुळे जगभरात तेलसंकट निर्माण झाला आणि जागतिक अर्थव्यवस्थेला एक मोठा धक्का बसला .

१०. निष्कर्ष: एक ऐतिहासिक वेध 🏆
योम किप्पूर युद्ध हे केवळ एक सैन्यिक संघर्ष नव्हता, तर एक रणनीती, राजकारण आणि कूटनीती यांचे जटिल मिश्रण होते. यात इस्रायलचा सैन्यदृष्ट्या विजय झाला, पण इजिप्तने आपले राजकीय उद्दिष्ट साध्य केले. या युद्धाने जगाला हे दाखवून दिले की इस्रायलला पराभूत करता येऊ शकते आणि मध्यपूर्वेतील समस्यांचे निराकरण केवळ युद्धाने न होता, वाटाघाटीनेही शक्य आहे. आजही गोलन हाइट्स आणि पॅलेस्टाईन प्रश्नावर चालू असलेला संघर्ष या युद्धाच्या पार्श्वभूमीवरच समजून घेतला जाऊ शकतो.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-07.11.2025-शुक्रवार.
===========================================