1989 - बर्लिन भिंत पडली-1-🥳🤝❤️🚧➡️🚪🧱🧱🧱👨‍👩‍👧‍👦➡️🚶‍♂️

[Atul Kaviraje]

1989 - Fall of the Berlin Wall

The Berlin Wall, which had divided East and West Germany for nearly three decades, was opened, symbolizing the end of the Cold War and leading to German reunification.

1989 - बर्लिन भिंत पडली-

बर्लिन भिंत, जी सुमारे तीन दशके पूर्व आणि पश्चिम जर्मनीला विभाजित करत होती, उघडली गेली, शीत युद्धाच्या समाप्तीचा आणि जर्मनीच्या एकतेचा प्रतीक ठरला.

प्रस्तावना:
९ नोव्हेंबर, १९८९ हा दिवस जगाच्या इतिहासातील एक सुवर्णाक्षरानी कोरला गेला आहे. ह्या दिवशी केवळ एक भिंत पडली असे नाही, तर एक विचार, एक विभाजन आणि एक युध्द संपुष्टात आले. बर्लिन भिंत हे केवळ काँक्रिटचे एक संरचना नव्हती, तर लोकशाही आणि साम्यवाद, स्वातंत्र्य आणि नियंत्रण यांच्यातील फूटपरिघाचे प्रतीक होती. तिचे पडणे हा केवळ जर्मनीच्या एकीकरणाचा नव्हे, तर संपूर्ण मानवतेसाठी स्वातंत्र्याच्या विजयाचा दिवस ठरला.

९ नोव्हेंबर, १९८९: बर्लिन भिंतीचे पडणे - एक विस्तृत विवेचन
१) ऐतिहासिक पार्श्वभूमी: दुसऱ्या महायुद्धानंतरचे जग

जर्मनीचे विभाजन: दुसऱ्या महायुद्धानंतर विजेते राष्ट्रांनी (अमेरिका, ब्रिटन, फ्रान्स, USSR) जर्मनीचे चार भागात विभाजन केले.

पूर्व आणि पश्चिम: पश्चिम जर्मनी लोकशाही बनला तर सोव्हिएत संघाने त्याच्या ताब्यातील भागात पूर्व जर्मनी (जर्मन डेमोक्रॅटिक रिपब्लिक - GDR) हे साम्यवादी राष्ट्र स्थापले. 🗺�➡️🔄

शीत युद्ध: हे विभाजन शीत युद्धाचे मूर्त रूप बनले.

२) बर्लिन भिंत का उभारली?: लोकांच्या पळापळीवर अडथळा

बर्लिनची विलक्षण स्थिती: पश्चिम बर्लिन हे पूर्व जर्मनीमधील एक "बेट" बनले, जेथे लोकशाही आणि समृध्दी होती.

"ब्रेन ड्रेन": पूर्व जर्मनीतील लोक पश्चिम बर्लिनमार्गे पश्चिम जर्मनीमध्ये सुटून जाऊ लागले. १९६१ पर्यंत ही संख्या ३५ लाखांवर पोहोचली. 👨�👩�👧�👦➡️🚶�♂️

भिंत उभारणी: या पळापळीवर अडथळा म्हणून १३ ऑगस्ट, १९६१ रोजी पूर्व जर्मनीने एका रात्रीत काँक्रिटची भिंत उभारण्यास सुरुवात केली. 🧱🧱🧱

३) भिंतीचे स्वरूप: "आयर्न कर्टन"चे वास्तव्य

"डेथ स्ट्रिप": ही भिंत एकाच नव्हे तर दोन भिंतींची मालिका होती. त्यामधील मोकळ्या जागेला "डेथ स्ट्रिप" म्हटले जाई, जिथे सीमारक्षकांना "गन्शॉट ऑर्डर" होता.

निरोधक प्रणाली: काँक्रिटच्या भिंती, काँट्यांची तारे, खोल खंदक, अलार्म सिस्टीम आणि गन टावर्सनी ही सीमा बंदिस्त केली होती. ⚠️🔫

बलिदान: ही सीमा ओलांडण्याच्या प्रयत्नात किमान १४० जणांना प्राण द्यावे लागले.

४) १९८९ चे वातावरण: बदलाची वाऱ्याची लहर

ग्लासनोस्त आणि पेरेस्त्रोइका: सोव्हिएत नेते मिखाईल गोर्बाचोव्ह यांच्या सुधारणावादी धोरणांमुळे पूर्व युरोपातील साम्यवादी राजवटीना आधार कोसळू लागला. 🇷🇺🔄

सामूहिक निर्गम: इतर साम्यवादी देशांमार्गे पश्चिम जर्मनीला जाणाऱ्या पूर्व जर्मन नागरिकांची संख्या वाढली.

नागरी प्रतिकार: लायपझिग सहित अनेक शहरांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर नियमित निदर्शने सुरू झाली. "वी आर द पीपल!" (आम्हीच लोक!) हा घोष गाजू लागला. ✊📢

५) घटनाक्रम: एक गोंधळलेले घोषणापत्र

वर्तमानपत्र परिषद: ९ नोव्हेंबर, १९८९ रोजी संध्याकाळी एक वर्तमानपत्र परिषद झाली.

गुंटर शाबोव्स्की: पूर्व जर्मन नेता गुंटर शाबोव्स्की यांनी एक नवीन प्रवास नियम जाहीर केला, ज्यामुळे खास परवानगीशिवाय पश्चिम बर्लिनला जाणे शक्य होणार होते.

"तत्काळ प्रभावाने": जेव्हा एका पत्रकाराने हे नियम केव्हापासून लागू होतील असे विचारले, तेव्हा शाबोव्स्की यांनी गोंधळून जाऊन "जसे मला कळवण्यात आले आहे, ते तत्काळ प्रभावाने" असे उत्तर दिले. 🎤❓

६) भिंत उघडली जाते: लोकशक्तीचा विजय

वृत्त ब्रेक: जगभरातील वृत्तसंस्थांनी ही बातमी प्रसारित केली की पूर्व जर्मनीने आपली सीमा उघडली आहे.

लोकांची हजेरी: ही बातमी ऐकून हजारो बर्लिनवासी भिंतीकडे धावले.

सीमारक्षकांची दिलदारी: गोंधळात पडलेल्या सीमारक्षकांना, लोकांच्या दाटीमुळे आणि कोणत्याही स्पष्ट आदेशाशिवाय, भिंतीचे दार उघडण्याशिवाय पर्याय उरला नाही. 🚧➡️🚪

साजरे केलेले एकीकरण: पूर्व आणि पश्चिम बर्लिनवासी एकमेकांच्या मिठी मारू लागले, साजरे करू लागले आणि भिंतीवर चढून तिच्या पाडण्यास सुरुवात केली. 🥳🤝❤️

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-09.11.2025-रविवार.
===========================================