1928 - पहिला अ‍ॅनिमेटेड आवाज असलेला कार्टून शोधला-1-

[Atul Kaviraje]

1928 - The invention of the first animated sound cartoon

The first synchronized sound cartoon, "Steamboat Willie," starring Mickey Mouse, premiered, revolutionizing the animation industry.

1928 - पहिला अ‍ॅनिमेटेड आवाज असलेला कार्टून शोधला-

पहिला समक्रमित आवाज असलेला कार्टून "स्टिमबोट विल्ली", ज्यात मिकी माउस होते, प्रीमियर झाला, ज्याने अ‍ॅनिमेशन उद्योगात क्रांती केली.

प्रस्तावना:
१० नोव्हेंबर, १९२८ हा दिवस जगभरातील करमणुकीच्या इतिहासात एक सुवर्णाक्षरानी कोरला गेला आहे. ह्या दिवशी केवळ एक छोटासा कार्टूनच प्रदर्शित झाला नाही, तर चलचित्रकथेच्या एका नव्या युगाचा पाया घातला गेला. "स्टीमबोट विली" या कार्टूनने पहिल्यांदाच चित्रफितीतील पात्रांना आवाज दिला आणि एका अशास्त्र, उंदीर दिसणाऱ्या पात्राने संपूर्ण जग जिंकून टाकले. मिकी माउसचा हा जन्मदिवस केवळ डिझनीच्या इतिहासातील नव्हे, तर संपूर्ण अ‍ॅनिमेशन क्षेत्रातील सर्वात महत्त्वाचा दिवस ठरला.

१० नोव्हेंबर, १९२८: 'स्टीमबोट विली'चा प्रीमियर - एक विस्तृत विवेचन
१) ऐतिहासिक पार्श्वभूमी: मूक अ‍ॅनिमेशनचे युग

मूक चित्रपट: १९२० च्या दशकात बहुतेक चित्रपट आणि कार्टून मूक होते. पात्रांचे संवाद किंवा कार्यक्रमाचा आवाज पडद्यावर लिहिलेला असायचा.

संगीताचा अभाव: कार्टूनमध्ये संगीत असले तरी ते थेट थिएटरमधील बंदिस्त बाजावाजे किंवा पियानोवादक देत असत. 🎹🎭

वॉल्ट डिझनीची स्थिती: त्यावेळी वॉल्ट डिझनीचा "ऑस्वाल्ड द लकी रॅबिट" हा पात्र त्यांच्या हातातून गेला होता आणि त्यांना एक नवीन, यशस्वी पात्र निर्माण करण्याची गरज भासत होती.

२) नवीन शोध: समक्रमित आवाजाचे तंत्रज्ञान

"आवाजाचा चित्रपट": वॉर्नर ब्रदर्सनी १९२७ मध्ये पहिला यशस्वी आवाजाचा चित्रपट "द जॅझ सिंगर" प्रदर्शित केला होता. 🎤🎬

डिझनीची दूरदृष्टी: वॉल्ट डिझनी यांना कार्टूनमध्ये समक्रमित आवाज आणण्याची कल्पना आवडली. त्यांना असे वाटले की आवाजाने अ‍ॅनिमेशनला एक नवे जीवन प्राप्त होईल.

Cinephone प्रणाली: डिझनी आणि त्यांचे सहकारी उब आयवर्क्स यांनी आवाज समक्रमित करण्यासाठी Cinephone नावाची एक प्रणाली विकसित केली.

३) मिकी माउसचा जन्म: एक जागतिक ख्यातनाम पात्र

मूळ कल्पना: वॉल्ट डिझनी यांनी मिकी माउसची कल्पना ऑस्वाल्ड रॅबिट गमावल्यानंतर ट्रेनमधून प्रवास करताना मांडली. 🐭🚂

डिझाइन: अ‍ॅनिमेटर उब आयवर्क्स यांनी मिकी माउसचे डिझाइन तयार केले. सुरुवातीला मिकीचे नाव "मोर्टिमर माउस" ठेवण्यात आले होते, पण वॉल्ट डिझनीच्या पत्नीने "मिकी" नाव सुचवले.

वैशिष्ट्य: मिकी माउसचा आवाज स्वतः वॉल्ट डिझनी यांनीच दिला होता.

४) "स्टीमबोट विली": कथानक आणि वैशिष्ट्ये

कथानक: मिकी माउस एका स्टीमबोटवर कॅप्टनची मदत करतो. तो विविध प्राण्यांना वाद्ये वाजवून संगीत निर्माण करतो आणि एका बोकडाला वाद्य म्हणून वापरतो. 🚢🐐

प्रेरणा: कथानक बस्टर कीटनच्या "स्टीमबोट बिल जूनियर" या मूक चित्रपटावरून प्रेरित होते.

आवाजाचे समक्रमण: कार्टूनमधील प्रत्येक कृती आणि संगीत यांचा आवाज अगदी तंतोतंत जमत होता. उदाहरणार्थ, मिकी टॉप्सच्या फिरवल्यावर त्याचा आवाज येतो आणि बोकडाच्या दातांवर वाजवल्यावर संगीत येते.

५) ऐतिहासिक प्रीमियर: १० नोव्हेंबर, १९२८

ठिकाण: न्यू यॉर्क शहरातील कॉलोनी थिएटर. 🎭🎟�

प्रतिसाद: प्रेक्षकांनी हा कार्टून खूप गाजवला. आवाज आणि चित्र यांचे समक्रमण पाहून ते दंग झाले.

यश: "स्टीमबोट विली" लगेचच एक यशस्वी आणि लोकप्रिय कार्टून ठरला.

६) तंत्रज्ञानाचे कौतुक: आवाज आणि चित्र यांचे नाच

समक्रमण: हे या कार्टूनचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य होते. प्रत्येक आवाज, संगीताचा सूर, पात्रांच्या हालचालीशी अगदी जमून होता.

संगीत: कार्टूनमध्ये "टर्की इन द स्ट्रॉ" आणि "स्टीमबोट बिल" सारख्या लोकप्रिय गाण्यांचा वापर करण्यात आला होता.

ध्वनी प्रभाव: वेगवेगळ्या वस्तूंचे आवाज निर्माण करण्यासाठी अ‍ॅनिमेटर्सनी खूप परिश्रम घेतले.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-10.11.2025-सोमवार.
===========================================