१५ नोव्हेंबर १९८५: स्पेस शटल 'अटलांटिस'चे पहिले उड्डाण (STS-51-J)-2-

[Atul Kaviraje]

The Launch of the Space Shuttle Atlantis (1985): The Space Shuttle Atlantis was launched on its first mission, STS-51-J, on November 15, 1985.

स्पेस शटल अटलांटिस चे उड्डाण (1985): 15 नोव्हेंबर 1985 रोजी स्पेस शटल अटलांटिसने त्याच्या पहिल्या मिशन, STS-51-J ला उड्डाण केले.

१५ नोव्हेंबर १९८५: स्पेस शटल 'अटलांटिस'चे पहिले उड्डाण (STS-51-J)-

६. 'चॅलेंजर' आपत्तीचा काळ (The Period of the Challenger Disaster) 🚨

आव्हान: अटलांटिसच्या पहिल्या उड्डाणानंतर लवकरच, २८ जानेवारी १९८६ रोजी 'चॅलेंजर' (Challenger) शटलची दुर्घटना झाली.
अ) तात्पुरता स्थगिती: या दुर्घटनेमुळे अटलांटिससह संपूर्ण शटल कार्यक्रमाला २ वर्षांसाठी तात्पुरती स्थगिती मिळाली.
ब) पुनरागमन: सुरक्षिततेच्या सुधारणांनंतर, अटलांटिसनेच १९८८ मध्ये STS-27 मिशनद्वारे शटल कार्यक्रमाची यशस्वी पुनर्सुरवात केली.

७. आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकासाठी योगदान (Contribution to the International Space Station - ISS) 🏗�

बिल्डर: अटलांटिसने आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानक (ISS) तयार करण्यात सिंहाचा वाटा उचलला.
अ) डॉकिंग मॉड्यूल: तिने 'मीर' (Mir) स्पेस स्टेशनसाठी महत्त्वपूर्ण डॉकिंग मॉड्यूल (Docking Module) वितरित केले.
ब) ISS चे बांधकाम: ISS चे मोठे घटक (Modules) वाहून नेऊन त्यांना जोडण्याचे कार्य अटलांटिसने अनेक वेळा केले.

८. 'हबल' दुर्बिणीचे मिशन (The Hubble Telescope Mission) 🔭

वैज्ञानिक कार्य: अटलांटिसने हबल स्पेस टेलिस्कोपशी संबंधित अनेक महत्त्वाची मिशन पार पाडली.
अ) देखभाल: हबलची देखभाल आणि दुरुस्ती करण्यासाठी अटलांटिसचा उपयोग केला गेला.
ब) अंतिम मिशन: २००९ मध्ये हबलच्या दुरुस्तीचे शेवटचे यशस्वी मिशन (STS-125) अटलांटिसनेच पूर्ण केले.

९. अंतिम उड्डाण आणि निवृत्ती (Final Flight and Retirement) 👋

निरोप: अटलांटिसने २१ जुलै २०११ रोजी आपले अंतिम उड्डाण (STS-135) पूर्ण करून शटल कार्यक्रमाचा समारोप केला.
अ) समारोप: शटल कार्यक्रमाच्या ३० वर्षांच्या इतिहासातील हे शेवटचे मिशन होते.
ब) वारसा: तिने एकूण ३३ मिशन, ३०७ दिवस अंतराळात आणि पृथ्वीभोवती ४,८४८ परिक्रमा पूर्ण केल्या.

१०. समारोप आणि अंतराळ संशोधनाचा वारसा (Conclusion and Legacy of Space Research) 💡

प्रेरणा: १५ नोव्हेंबर १९८५ चा दिवस अटलांटिसच्या गौरवशाली सेवेची सुरुवात होती.
अ) नवीन पिढी: अटलांटिसने तिच्या कार्यकाळात अंतराळ संशोधनाच्या एका पिढीला जन्म दिला.
ब) भविष्यातील प्रेरणा: अटलांटिस आज केनेडी स्पेस सेंटर येथे प्रदर्शनासाठी ठेवली आहे, जी भविष्यातील अंतराळवीरांना प्रेरणा देत राहील.

निष्कर्ष (Nishkarsha)

१५ नोव्हेंबर १९८५ रोजी स्पेस शटल अटलांटिसने घेतलेली पहिली झेप केवळ एका अंतराळयानाचे उड्डाण नव्हते, तर ती अमेरिकेच्या अंतराळ तंत्रज्ञान आणि राष्ट्रीय सुरक्षेच्या बांधिलकीचे प्रतीक होती.
तिच्या ३३ यशस्वी मिशनमध्ये, तिने आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानक (ISS) तयार करण्यात आणि हबल दुर्बिणीची देखभाल करण्यात अतुलनीय योगदान दिले.
अटलांटिसचा हा प्रवास मानवी जिद्द, वैज्ञानिक प्रगती आणि अज्ञात अंतराळात सतत संशोधन करण्याच्या उत्साहाचे जिवंत उदाहरण आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-15.11.2025-शनिवार.
===========================================