नात्यांचे खरे मोल 🙏 चाणक्य नीती - द्वितीय अध्याय, श्लोक ४-👨‍👩‍👦‍👦 💖 🤝 👑

[Atul Kaviraje]

चाणक्य नीति द्वितीय अध्याय -

तन्मित्रंयत्रविश्वासःसा भार्या यत्र नितिः ।।४।।

🙏 चाणक्य नीती: नात्यांचे खरे मोल 🙏

चाणक्य नीती - द्वितीय अध्याय, श्लोक ४ (स पुत्रो यः पितुर्भक्तः स पिता यस्तु पोषकः। तन्मित्रं यत्र विश्वासः सा भार्या यत्र नितिः।।)

📜 कविता: संबंधांची कसोटी 💖

१. पुत्राची निष्ठा आणि कर्तव्य 👨�👦

पुत्र तोच खरा, जो पित्याचा भक्त होय,
पित्याच्या आज्ञेचे कधी न उल्लंघन तो सोय।
आदर आणि निष्ठा, हेच त्याचे भूषण,
असा पुत्रच ठरतो कुटुंबाचे रक्षण।

(अर्थ: जो पुत्र आपल्या वडिलांशी निष्ठावान असतो, तोच खरा पुत्र.)

२. पित्याचे खरे कर्तव्य 🛡�

पिता तोच खरा, जो पुत्राला पोषतो,
केवळ अन्न नाही, संस्कारांची शिदोरी देतो।
शिक्षणाने घडवतो, जीवनाची वाट,
तोच पिता, जो देई मार्गदर्शनाची साथ।

(अर्थ: जो पिता मुलांचे योग्य पालनपोषण करतो, तोच खरा पिता.)

३. मैत्रीचा आधार: विश्वास 🤝

मित्र तोच खरा, ज्यावर विश्वास ठेवावा,
मनातील गुपित त्याला मनमोकळे सांगावा।
संकटात उभा जो, नसे स्वार्थाची गाठ,
तोच मित्र दाखवी जीवनाची वाट।

(अर्थ: ज्यावर आपण डोळे झाकून विश्वास ठेवू शकतो, तोच खरा मित्र.)

४. पत्नी: शांती आणि समाधान 🏡

पत्नी तीच खरी, जिच्यामुळे सुख मिळे,
जीच्या संगतीत मन शांत आणि जुळे।
घरात नांदते शांती, धर्म आणि निती,
तीच भार्या, जी देई जीवनाला गती।

(अर्थ: जी पत्नी पतीला मानसिक शांती आणि सुख देते, तीच खरी पत्नी.)

५. नात्यांची खरी परीक्षा ✨

रक्ताच्या नात्याने नाती जोडली जातात,
पण गुण आणि कर्माने ती परीक्षा देतात।
कर्तव्य, निष्ठा आणि प्रेम ज्यांत वसे,
त्याच नात्यांत चाणक्याचे तत्त्व दिसते।

(अर्थ: नात्यांची खरी ओळख कर्तव्यातून आणि गुणांतून होते.)

६. संबंधांचे सत्य आणि महत्त्व ⚖️

विश्वास नसेल तर मैत्री अपूर्ण ठरते,
सन्मान नसेल तर पुत्रत्त्वही विरते।
पोषण नसेल तर पितृत्वही गौण,
सुख नसेल तर संसार होतो दीन।

(अर्थ: प्रत्येक नात्यात आवश्यक गुण नसतील तर ते नाते निरर्थक ठरते.)

७. समारोप: आदर्श जीवनाचा पाया 🌟

म्हणूनी म्हणावे, ही नीतीची शिकवण,
नात्यांमध्ये असावे समर्पण आणि पण।
या चार स्तंभांवर उभे सुखी जीवन,
चाणक्य नीतीचा हा अमूल्य कथन।

(अर्थ: ही नीती सांगते की या चार गुणांवरच सुखी जीवन उभे राहते.)

📝 प्रत्येक पदाचा मराठी अर्थ (Short Meaning) 📖

पद १: जो पुत्र वडिलांचे म्हणणे मानतो आणि निष्ठा ठेवतो, तोच खरा पुत्र.

पद २: जो पिता केवळ भौतिक नाही, तर योग्य संस्कारांनी मुलांचे पालनपोषण करतो, तोच खरा पिता.

पद ३: ज्या मित्रावर आपण पूर्ण विश्वास ठेवू शकतो, तोच खरा मित्र.

पद ४: जी पत्नी पतीला मानसिक शांती, समाधान आणि नैतिक सुख देते, तीच खरी पत्नी.

पद ५: नात्यांची व्याख्या रक्ताने नव्हे, तर कर्तव्यनिष्ठा आणि गुणांनी होते.

पद ६: नात्यातील गुणवत्ताच त्यांना सार्थक बनवते.

पद ७: या चार मूल्यांवर आधारलेले संबंध मानवी जीवनाला परिपूर्णता देतात.

🌟 इमोजी सारांश (Emoji Saransh) 🌟
👨�👩�👦�👦 💖 🤝 👑 ⚖️ 🏡 ✨ 📜 🙏

--अतुल परब
--दिनांक-19.11.2025-बुधवार.
===========================================