🌑 दर्श अमावस्या - १९ नोव्हेंबर २०२५ - बुधवार-🌑 🕯️ 👵👴 💧 🪙 🧘 🕉️ 🌟

[Atul Kaviraje]

दर्श अमावस्या-

१९ नोव्हेंबर २०२५ रोजी येणाऱ्या दर्श अमावस्येच्या निमित्ताने, भक्तिभावपूर्ण, सुंदर आणि अर्थपूर्ण मराठी कविता-

🌑 दर्श अमावस्या - १९ नोव्हेंबर २०२५ - बुधवार
(Bhakti Poem on Darsha Amavasya)

- भक्तिभावपूर्ण कविता 🌺

१. अमावस्येची तिथी आणि तिचे महत्त्व

कार्तिक मासी येते, ती ही दर्श अमावस्या 🌑,
तिथीचा योग मोठा, भक्तीची खरी दशा,
पूर्ण चंद्र नसे गगनी, घनदाट अंधार दाटे,
परी अंतरीच्या ज्योतीला, भक्तीचा प्रकाश भेटे.

अर्थ: कार्तिक महिन्यात येणारी ही दर्श अमावस्या आहे. या तिथीचा मोठा योग असतो. आकाशात चंद्र दिसत नाही, चोहोबाजूंनी गडद अंधार पसरलेला असतो; परंतु भक्तांच्या अंतःकरणातील ज्योतीला भक्तीचा प्रकाश मिळतो.

२. पितरांचे स्मरण आणि श्रद्धा

या दिवशी होते पितरांची 👵👴 आठवण,
श्रद्धापूर्वक केले जाते त्यांचे निस्सीम तर्पण,
कुटुंबासाठी मागितली जाते शांतीची प्रार्थना,
पितृऋणातून मुक्ती, हीच खरी साधना.

अर्थ: या अमावस्येच्या दिवशी आपले दिवंगत पूर्वज (पितर) यांची आठवण केली जाते. अत्यंत श्रद्धेने त्यांना तर्पण (जल अर्पण करणे) केले जाते. कुटुंबात शांती आणि समृद्धीसाठी प्रार्थना केली जाते. पितृदोषातून मुक्त होणे, हीच खरी साधना आहे.

३. पवित्र स्नान आणि दानधर्माचे कर्म

पवित्र नदीत स्नान 💧, मोठे पुण्यकार्य,
दानधर्म करणे 🪙, हेच मानवाचे आर्य,
गरिबांना भोजन, वस्त्रांचे वाटप होई,
निष्काम कर्मातून देवत्व प्राप्त होई.

अर्थ: या दिवशी पवित्र नदीत स्नान करणे खूप पुण्यकारक मानले जाते. गरजू लोकांना दानधर्म करणे, हे माणसाचे श्रेष्ठ कर्तव्य आहे. गरिबांना अन्न आणि वस्त्रे दान केल्याने निष्काम कर्माच्या माध्यमातून देवत्व प्राप्त होते.

४. अंधारात ज्ञानाचा दिवा

अंधाऱ्या रात्रीतही देवाचे 🪔 नाव घ्यावे,
ज्ञानाच्या दिव्याने मन शांत करावे,
मन शांत होताच, ईश्वराचे रूप दिसे,
भक्तीच्या मार्गावर मग दुःख नसे.

अर्थ: अमावस्येच्या अंधाऱ्या रात्रीतही देवाचे नाव घ्यावे आणि ज्ञानाच्या (ध्यान, जप) दिव्याने मन शांत करावे. मन शांत झाल्यावरच ईश्वराचे खरे रूप दिसू लागते, आणि मग भक्तीच्या मार्गावर कोणतेही दुःख जाणवत नाही.

५. शिव 🔱 आणि विष्णूचे पूजन

या तिथीस शिव-विष्णूचे 🕉� पूजन महत्त्वाचे,
दोघांच्या कृपेने साधले जाते जीवन-साचे,
संकटांचे निवारण, मनःशांतीचा लाभ,
देवांच्या आशीर्वादाने जीवनात आनंद नित्य.

अर्थ: दर्श अमावस्येला भगवान शिव आणि विष्णू या दोघांची पूजा करणे महत्त्वाचे मानले जाते. त्यांच्या कृपेने जीवनातील ध्येये साध्य होतात. यामुळे संकटे दूर होतात आणि मनःशांती मिळते. देवांच्या आशीर्वादाने जीवनात नेहमी आनंद राहतो.

६. मौनाचा आश्रय आणि अंतर्मुखता

या दिवशी पाळावे मौन 🧘 शांत चित्ताने,
आत्मपरीक्षण करावे, जगावे नम्रतेने,
अंतर्मुख होऊन, स्वतःशी संवाद साधावा,
जीवन-कर्तव्याचा खरा अर्थ मिळावा.

अर्थ: अमावस्येच्या दिवशी शांत मनाने मौन बाळगावे. स्वतःचे आत्मपरीक्षण करून नम्रपणे जीवन जगावे. स्वतःच्या आत डोकावून पाहिल्यास (अंतर्मुखता) जीवनातील कर्तव्याचा खरा अर्थ समजतो.

७. भक्तीचा आणि कर्माचा अंतिम सार

दर्श अमावस्या देई कर्मयोगाचा 🌟 संदेश,
अंधारावर मात करणे, हाच तिचा उद्देश,
पितरांचे स्मरण, देवांची भक्ती करा,
जीवन यशस्वी करा, आनंदी राहा सदा.

अर्थ: दर्श अमावस्या आपल्याला कर्मयोगाचा संदेश देते. जीवनातील अडचणींवर (अंधारावर) मात करणे, हेच या तिथीचे उद्दिष्ट आहे. पितरांचे स्मरण करून, देवाची भक्ती केल्यास जीवन यशस्वी आणि आनंदी होते.

🖼� प्रतीके (Symbols) आणि सारांश (Emoji Saransh)
संकल्पना (Concept)   भूमिकेचे वर्णन (Role Description)   प्रतीक (Symbol/Emoji)

तिथी   अमावस्या   🌑 नवीन चंद्र
पितर   पूर्वज स्मरण   🕯� स्मरण
पूर्वज   👵👴 स्मरण   👵👴
धर्म   दानधर्म   🪙 दान
साधना   अंतर्मुखता, शांती   🧘 मौन
देवत्व   शिव-विष्णू   🕉� ॐ
कर्मयोग   भक्ती व कर्माचा सार   🌟 प्रकाश

Emoji Saransh (एका ओळीत):
🌑 🕯� 👵👴 💧 🪙 🧘 🕉� 🌟

--अतुल परब
--दिनांक-19.11.2025-बुधवार.
===========================================