कबीर दास जी के दोहे-🙏🧘👤🌳॥ २२ ॥-2-🙏🧘👤🌳🍃⏳💡

[Atul Kaviraje]

कबीर दास जी के दोहे-

दुर्लभ मानुष जन्म है, देह न बारम्बार।
तरुवर ज्यों पत्ती झड़े, बहुरि न लागे डार॥ २२ ॥

💡 सखोल भावार्थ (Deep Meaning/Essence)
हा दोहा मानवी जीवनाची किंमत, त्याचा उद्देश आणि वेळेचे महत्त्व (Time Management) याबद्दल मार्गदर्शन करतो.

जागरूकतेचा संदेश: कबीर आपल्याला जीवन जगताना जागरूक (Aware) राहण्याचा संदेश देतात. आपण भौतिक गोष्टींच्या मागे धावत राहतो, पण ज्या देहामुळे हे सर्व शक्य आहे, त्याची दुर्मिळता विसरतो.

जीवनाचा उद्देश: मनुष्य जन्म हा केवळ खाणे-पिणे आणि झोपणे यासाठी नसून, आत्म-अनुभूती (Self-realization) आणि परमेश्वराची भक्ती यासाठी मिळालेला एक अमूल्य काळ आहे.

क्षणिकता: आयुष्यातील प्रत्येक क्षण आणि मिळालेला प्रत्येक दिवस हा 'गळलेले पान' परत न येण्यासारखा आहे. त्यामुळे वेळेचा अपव्यय करू नये.

उदाहरणासह: एका विद्यार्थ्याला परीक्षेची तयारी करण्यासाठी विशिष्ट कालावधी मिळतो. त्याने या वेळेत अभ्यास केला नाही, तर तो नापास होतो. एकदा वेळ निघून गेल्यावर त्याला पुन्हा ती संधी लगेच मिळत नाही. त्याचप्रमाणे, मनुष्य जन्म हे 'वेळेचे बंधन' आहे.

🔚 समारोप आणि निष्कर्ष (Conclusion and Summary)
समारोप (Conclusion): संत कबीर दास जी स्पष्ट करतात की, मानवी जीवन हे एक दुर्मिळ वरदान आहे. झाडावरून गळून पडलेल्या पानाप्रमाणे एकदा हा देह नष्ट झाला की, तो पुन्हा मिळत नाही. म्हणून या जीवनातील प्रत्येक क्षणाचा उपयोग अध्यात्मिक उन्नतीसाठी करा, केवळ भौतिक सुखांमध्ये अडकून राहू नका.

निष्कर्ष (Inference):

मानवी देह ही ईश्वराची मोठी भेट आहे.

जीवनाची क्षणभंगुरता लक्षात घेऊन परमार्थ साधावा.

वेळ आणि संधीचा अपव्यय न करता आत्म-कल्याणावर लक्ष केंद्रित करावे.

🙏🧘👤🌳🍃⏳💡

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-20.11.2025-गुरुवार.               
===========================================