संत सेना महाराज-संत बंका-कोण भाग्य तया सेना न्हावियाचे-2-🎁🙏🪞👑⭐💖🚩💫

[Atul Kaviraje]

                     "संत चरित्र"
                    ------------

        संत सेना महाराज-

कडवे ४: "बंका म्हणे ज्याचे पवाडे। तो भक्त साकडे वारितसे॥४॥"
प्रत्येक कडव्याचा अर्थ: संत बंका म्हणतात की, ज्याचे पवाडे (महिमा/कृत्ये) इतके मोठे आहेत, तो भक्त (ईश्वराचा भक्त) लोकांचे साकडे (संकटे/अडचणी) दूर करतो.

विस्तृत विवेचन:

या कडव्यात संत बंका संत सेना न्हावी यांच्या भक्तीचा निष्कर्ष सांगतात. 'ज्याचे पवाडे' म्हणजे ज्या भक्ताचा महिमा भगवंताने स्वतःचे रूप घेऊन वाढवला, तो भक्त सामान्य माणसाची संकटे दूर करण्यास समर्थ होतो.

निष्कर्ष: भक्तीची शक्ती इतकी मोठी आहे की, जेव्हा परमेश्वर स्वतः भक्ताच्या अधीन होतो, तेव्हा त्या भक्ताला सामान्य लोकांचे साकडे दूर करण्याचे सामर्थ्य प्राप्त होते. संत हे केवळ स्वतःचा उद्धार करत नाहीत, तर ते त्यांच्या संपर्कात येणाऱ्यांचाही उद्धार करतात.

३. समारोप आणि निष्कर्ष (Samarop ani Nishkarsha):
समारोप: संत बंका यांचा हा अभंग मराठी संत परंपरेतील 'जातपात न मानणाऱ्या' आणि 'कर्मयोगाचे महत्त्व' सांगणाऱ्या मूल्यांना अधोरेखित करतो. या अभंगाचा मुख्य विषय म्हणजे देवाचे भक्तावर असलेले निस्सीम प्रेम आणि भक्ताच्या प्रेमापोटी देव कोणत्याही परिस्थितीत, कोणत्याही रूपात सेवा करायला तयार असतो.

निष्कर्ष (Inference):

भक्तीची ताकद (The Power of Devotion): भक्तीमुळे परमेश्वर स्वतः भक्ताचा सेवक बनतो. देवाला केवळ शुद्ध आणि निस्सीम प्रेम अपेक्षित आहे; त्याला भक्ताचा व्यवसाय किंवा सामाजिक दर्जा महत्त्वाचा नाही.

कर्तव्याचे पावित्र्य (The Sanctity of Duty): सेना न्हावी यांच्या उदाहरणावरून हे स्पष्ट होते की, कोणतेही काम 'नीच' नसते. आपले कर्तव्य प्रामाणिकपणे, परमेश्वराचे स्मरण करत पार पाडणे, हाच खरा कर्मयोग आहे.

संतशक्ती (The Power of Saints): ज्या भक्तासाठी देव स्वतः काम करतो, तो भक्त निश्चितच सामर्थ्यवान बनतो आणि त्यामुळेच तो इतरांच्या समस्या आणि संकटे दूर करू शकतो.

उदाहरण: हा प्रसंग आपल्याला शिकवतो की, जीवनातील आपल्या कामाकडे केवळ उपजीविकेचे साधन म्हणून न पाहता, ईश्वरसेवा म्हणून पाहावे. जसे संत सेना न्हावी हे भगवंताच्या भक्तीत असतानाही आपले कर्तव्य (न्हावी काम) विसरले नाहीत, तसेच आपणही आपल्या दैनंदिन कामात भक्तीभाव जोडून जीवन सार्थक करावे.

🎁🙏🪞👑⭐💖🚩💫

(श्रीसकलसंतगाथा, संत बंका, अ० क्र० ३२) वरील दोन्ही संतांनी सेनामहाराजांच्या संदर्भात गौरवलेले प्रसंग त्यांच्या काळाच्या निर्णयाच्या संदर्भात जसे मदत करणारे वाटतात, तसे सेनामहाराजांच्या संदर्भातही वाटतात. राजाची हजामत, सेवा करणे हे कमी प्रतीचे काम, तरी प्रत्यक्ष विठ्ठल त्यांच्या मदतीसाठी धावून येतो, हे केवढे भाग्य सेनाजींच्या बाबतीत आहे, याचा निर्देश संत बंका करतात.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-21.11.2025-शुक्रवार.
===========================================