वोल्टेयर: ज्ञानयुगाचा प्रखर विचारवंत-प्रज्ञेचा निखारा-🎂✍️🗣️💡⚖️

[Atul Kaviraje]

The Birth of Voltaire (1694): Voltaire, one of France's greatest writers and philosophers, was born on November 21, 1694. He was known for his criticism of the French government and the Catholic Church.

वोल्टेयर यांचा जन्म (1694): फ्रान्सचे महान लेखक आणि तत्त्वज्ञ वोल्टेयर यांचा जन्म 21 नोव्हेंबर 1694 रोजी झाला. ते फ्रेंच सरकार आणि कॅथोलिक चर्चावर टीका करण्यासाठी ओळखले जातात.

वोल्टेयर: ज्ञानयुगाचा प्रखर विचारवंत-

🔥 दीर्घ मराठी कविता (Dirgha Marathi Kavita)

🎇 शीर्षक: प्रज्ञेचा निखारा (The Ember of Wisdom)

१

१६९४ चा तो नोव्हेंबर, पॅरिस नगरीत जन्मला,
एक विचारवंत, जो जगाला नवा अर्थ देऊ शकला.
वोल्टेयर हे नाव झाले, ज्ञानयुगाची ती मशाल,
अंधश्रद्धा, जुलूमशाही, ज्याने केली बेहाल.

२

चर्चची ती सत्ता, राजाचा तो अहंकार,
त्याची लेखणी होती, जणू प्रखर तलवार.
'कॅन्डीड' लिहिले त्याने, उपरोधाचा तो वार,
अन्यायाविरुद्ध लढला, तो प्रज्ञेचा सरदार.

३

'बोलण्याचा हक्क', हाच त्याचा पहिला धर्म,
'मी असहमत, पण लढेन' हेच त्याचे वर्म.
विवेकाचा तो आवाज, जिथे तर्क होता सार,
धार्मिक छळाला, त्याने केला तीव्र नकार.

४

बॅस्टीलचा तो तुरुंग, हद्दपारीचा तो काळ,
विचारांच्या स्वातंत्र्यासाठी, सोसले त्याने हाल.
न्यूटनचा तर्क घेतला, लॉकचा तो विचार,
फ्रेंच भूमीवर पेरले, क्रांतीचे अंकुर.

५

सहिष्णुतेचा विचार, त्याने दिला युरोपाला,
'सत्य आणि न्याय' या शब्दांवर विश्वास ठेवण्याला.
फ्रेडरिक, कॅथरीन राण्या, त्याचे होते दोस्त,
राजांना शिकवले, प्रबुद्ध राज्याचा मस्त.

६

जरी आज तो नसेल, पण त्याचे विचार अमर,
माध्यमांची ती शक्ती, तोच खरा वारसदार.
'Ecraser l'infâme' आजही, मनामनात घुमतो,
जुलूमशाहीला संपवण्या, विचार त्याचा रुजतो.

७

चला, नमन करूया, त्या महान तत्त्वज्ञाला,
२१ नोव्हेंबरचा दिवस, देऊ विचारांच्या ज्योतीला.
प्रत्येक नागरिकाला त्याने, दिली बोलण्याची शक्ती,
अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य, हीच त्याची मोठी भक्ती.

🩵 कवितेचा संक्षिप्त अर्थ (Short Meaning):

वोल्टेयर (२१ नोव्हेंबर १६९४) हा फ्रान्सचा महान लेखक आणि तत्त्वज्ञ होता, ज्याने आपल्या धारदार लेखणीने फ्रेंच राजेशाही आणि कॅथोलिक चर्चच्या धार्मिक कट्टरतेवर आणि निरंकुश सत्तेवर टीका केली.

तुरुंगवास आणि हद्दपारीसारखी संकटे सोसूनही त्याने अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य, धार्मिक सहिष्णुता आणि विवेकवादाचे समर्थन केले.

त्याचे 'कॅन्डीड' सारखे साहित्य फ्रेंच राज्यक्रांतीसाठी प्रेरणास्रोत ठरले आणि आजही तो तर्कशुद्ध विचार आणि स्वातंत्र्याचा जागतिक प्रतीक मानला जातो.

🌟 इमोजी सारांश (Emoji Saransh): 🎂✍️🗣�💡⚖️

--अतुल परब
--दिनांक-21.11.2025-शुक्रवार.
===========================================