🗑️ प्लास्टिक प्रदूषण आणि त्याचे उपाय -🎊 🗑️ ♻️ 🌳 🌊 🌍 ✋ 💚

[Atul Kaviraje]

प्लास्टिक प्रदूषण आणि त्याचे उपाय-

🗑� प्लास्टिक प्रदूषण आणि त्याचे उपाय - दीर्घ मराठी कविता 🌳

हा प्लास्टिक प्रदूषण या गंभीर समस्येवर आणि त्यावरच्या उपायांवर आधारित, सुंदर, अर्थपूर्ण आणि यमकयुक्त, चार-ओळींच्या सात कडव्यांची कविता आहे.

१. पहिले कडवे - प्लास्टिकचे संकट

पाहू नका आता, प्लास्टिकचे हे जाळे,
घेरून टाकले जगाला, झाले किती वाळे.
कचऱ्याच्या ढिगाऱ्यात, प्रदूषणाचे काळे,
जमीन, पाणी, हवा, झाले सारेच खुळे.

अर्थ: आता प्लास्टिकचे हे संकट पाहायला नको.
या प्लास्टिकने संपूर्ण जगाला वेढले आहे आणि कितीतरी वाईट गोष्टी घडवल्या आहेत.
कचऱ्याच्या ढिगाऱ्यामुळे प्रदूषण वाढले आहे आणि
जमीन, पाणी आणि हवा हे सर्व दूषित झाले आहे.

२. दुसरे कडवे - समुद्रातील विळखा

समुद्रात फेकले, मासे खाती ते विष,
जलचरांना लागे, प्लास्टिकचा तो फास.
शांत, सुंदर जलाला, होई त्याचा त्रास,
मातेच्या पोटातील जल, झाले आता उदास.

अर्थ: समुद्रात फेकलेले प्लास्टिक मासे विष म्हणून खातात.
त्यामुळे जलचरांना या प्लास्टिकचा विळखा लागतो.
शांत आणि सुंदर पाण्याला त्याचा त्रास होतो.
समुद्राचे पाणी (जलाची माता) आता या प्रदूषणाने दुःखी झाले आहे.

३. तिसरे कडवे - विघटनाचा अभाव

शेकडो वर्षे प्लास्टिक, मातीत न मिसळे,
भूमीची सुपीकता, हळूहळू ती गळे.
झाडे, वेलींनाही, श्वास घेणे न जमे,
भविष्याची चिंता, आता तरी तू कळेल?

अर्थ: प्लास्टिक शेकडो वर्षे मातीत मिसळत नाही (विघटन होत नाही).
म्हणून जमिनीची सुपीकता हळूहळू कमी होते.
झाडे आणि वेलींनाही श्वास घेणे कठीण होते.
भविष्याची ही चिंता आहे, ही गोष्ट आता तरी तुमच्या लक्षात येईल का?

४. चौथे कडवे - उपायांची सुरुवात

चला, करू निर्धार, 'नको' म्हणू या प्लास्टिकला,
घरी आणू कापडी पिशवी, देऊ पुन्हा मान तिला.
स्टीलचे डबे, काचेच्या बाटल्या, पुन्हा वापरू चला,
पुनर्वापर आणि कमी करणे, हीच खरी कला.

अर्थ: चला, आपण निश्चय करूया की प्लास्टिकला 'नको' म्हणायचे.
बाजारात जाताना कापडी पिशवी घेऊन जाऊ आणि तिला पुन्हा मान देऊया.
स्टीलचे डबे आणि काचेच्या बाटल्या पुन्हा वापरूया.
वस्तूंचा पुनर्वापर करणे आणि त्यांचा वापर कमी करणे, हीच खरी (पर्यावरण रक्षणाची) कला आहे.

५. पाचवे कडवे - प्लास्टिकबंदीची अंमलबजावणी

सिंगल-युज प्लास्टिक, त्वरित बंद करावे,
शासनाने केलेले नियम, कठोर पाळावे.
शहरांनी आता प्लास्टिकमुक्त, स्वच्छ व्हावे,
भविष्याच्या पिढ्यांसाठी, जग सुंदर ठेवावे.

अर्थ: एकदाच वापरले जाणारे प्लास्टिक (सिंगल-युज) ताबडतोब थांबवले पाहिजे.
शासनाने केलेले नियम सर्वांनी कठोरपणे पाळले पाहिजेत.
सर्व शहरांनी आता प्लास्टिकमुक्त आणि स्वच्छ झाले पाहिजे.
आपल्या भावी पिढ्यांसाठी हे जग सुंदर आणि सुरक्षित ठेवले पाहिजे.

६. सहावे कडवे - जन-जागृतीची गरज

घरोघरी, शाळेमध्ये, जागृती पसरवावी,
प्लास्टिकचे दुष्परिणाम, सर्वांनाच सांगावी.
लहान मुलांनाही, सवय चांगली लावावी,
पृथ्वीला वाचवण्याची, मोहीम हाती घ्यावी.

अर्थ: प्रत्येक घरात आणि शाळेत याबद्दल जागरूकता निर्माण केली पाहिजे.
प्लास्टिकचे वाईट परिणाम सर्वांना सांगितले पाहिजेत.
लहान मुलांनाही चांगल्या सवयी लावायला हव्यात.
आपल्या पृथ्वीला वाचवण्याची ही मोहीम आपण हाती घेतली पाहिजे.

७. सातवे कडवे - सुंदर भविष्याचे स्वप्न

स्वच्छ हवा, शुद्ध पाणी, धरती पुन्हा हसणार,
नैसर्गिक जीवनाची, नवी वाट दिसणार.
प्लास्टिकमुक्त जग, हाच आपला आधार,
आपल्या प्रयत्नांनीच, होईल हा उद्धार.

अर्थ: जेव्हा हवा स्वच्छ आणि पाणी शुद्ध होईल, तेव्हा आपली धरती पुन्हा आनंदाने हसेल.
नैसर्गिक आणि आरोग्यपूर्ण जीवनाची नवी दिशा दिसेल.
प्लास्टिकमुक्त जग हाच आपल्यासाठी आधार आहे.
आपल्या सर्वांच्या प्रयत्नांमुळेच हा बदल घडेल आणि पर्यावरणाचा उद्धार होईल.

🎊 कविता सारांश (Emojis) 🎊
🗑� ♻️ 🌳 🌊 🌍 ✋ 💚

--अतुल परब
--दिनांक-22.11.2025-शनिवार.
===========================================