२ डिसेंबर १९७१ – संयुक्त अरब अमिराती (UAE) ची स्थापना:-1-

[Atul Kaviraje]

1971 – The United Arab Emirates (UAE) Formed: The seven emirates, including Dubai and Abu Dhabi, officially united to form the United Arab Emirates, an important milestone in Middle Eastern geopolitics.

Marathi Translation: २ डिसेंबर १९७१ – संयुक्त अरब अमिराती (UAE) ची स्थापना:-

सात अमिराती, ज्यात दुबई आणि अबू धाबी यांचा समावेश होता, त्यांनी औपचारिकपणे एकत्र येऊन संयुक्त अरब अमिरातीची स्थापना केली, जी मध्यपूर्वीच्या भू-राजकीय महत्त्वाचा टप्पा ठरला.

🙏 २ डिसेंबर १९७१: संयुक्त अरब अमिराती (UAE) ची स्थापना: वाळवंटातील नंदनवन आणि जागतिक महाशक्तीचा उदय 🇦🇪-

परिचय (Introduction) 🤝
२ डिसेंबर १९७१ हा दिवस मध्यपूर्वेच्या (Middle East) इतिहासातील एका महत्त्वाच्या राजकीय एकत्रीकरणाचा साक्षीदार आहे. या दिवशी ब्रिटिश संरक्षक राजवटीतून (British Protectorate) मुक्त झालेल्या सात अमिरातींनी (Emirates) एकत्र येऊन संयुक्त अरब अमिराती (United Arab Emirates - UAE) या संघराज्याची (Federation) अधिकृत स्थापना केली. ही घटना केवळ या वाळवंटी प्रदेशासाठीच नव्हे, तर जागतिक ऊर्जा, व्यापार आणि भू-राजकारणासाठी (Geopolitics) एक महत्त्वपूर्ण टप्पा ठरली. दूरदृष्टी असलेल्या नेत्यांच्या नेतृत्वाखाली, या देशाने केवळ पाच दशकांमध्ये तेल-आधारित अर्थव्यवस्था असलेल्या छोट्या राज्याकडून एक जागतिक व्यापार आणि पर्यटन केंद्र म्हणून आपली ओळख निर्माण केली.

विस्तृत आणि विवेचनपर माहिती (Detailed Essay Cum Lekh) ✍️
१. ऐतिहासिक पार्श्वभूमी: संरक्षक राजवटीचा अंत (Historical Context: End of the Protectorate) 🇬🇧
१९ व्या शतकापासून या सात अमिराती 'ट्रुशियल स्टेट्स' (Trucial States) म्हणून ओळखल्या जात होत्या आणि त्या ब्रिटिश संरक्षणाखाली होत्या. १९६० च्या दशकात परिस्थिती बदलली.

१.१. ब्रिटिश धोरण: १९६८ मध्ये ब्रिटनने 'सूएझच्या पूर्वेकडील' (East of Suez) आपल्या सर्व लष्करी आणि राजकीय जबाबदाऱ्या १९७१ पर्यंत समाप्त करण्याची घोषणा केली.

१.२. नवीन गरज: ब्रिटनच्या माघारीमुळे या लहान राज्यांसमोर संरक्षणाचा आणि सार्वभौमत्वाचा (Sovereignty) प्रश्न उभा राहिला. त्यांना एकत्र येऊन एक मजबूत ओळख निर्माण करणे आवश्यक होते.

प्रतीक: 🗺� (नकाशावरील बदल), 🔔 (ब्रिटिश माघारीची घंटा)

२. एकत्रीकरणाचे पहिले प्रयत्न आणि आव्हान (Initial Attempts at Unification and Challenges) 🤝
ब्रिटिश माघारीनंतर सर्व लहान राज्यांमध्ये एकत्रीकरणासाठी चर्चा सुरू झाली, ज्यात केवळ ट्रुशियल स्टेट्सच नव्हे, तर बहरीन (Bahrain) आणि कतारचाही (Qatar) समावेश होता.

२.१. नऊ-राज्यांचा संघ: सुरुवातीला ९ राज्यांनी एकत्र येऊन 'अरब अमिरातींचा संघ' (Federation of Arab Emirates) बनवण्याचा प्रयत्न केला.

२.२. अपयश: बहरीन आणि कतार यांनी राजकीय आणि प्रशासकीय मतभेदांमुळे या संघात सामील न होता, १९७१ मध्ये स्वतंत्र राष्ट्र म्हणून स्वतःला घोषित केले.

प्रतीक: ➖ (वियोग), 🤝 (एकत्रीकरणाचे प्रयत्न)

३. मुख्य नेते आणि दूरदृष्टी (Key Leaders and Vision) 👑
संयुक्त अरब अमिरातीची निर्मिती दोन दूरदृष्टी असलेल्या नेत्यांच्या प्रयत्नांमुळे शक्य झाली:

३.१. शेख झायेद बिन सुलतान अल नाह्यान (Sheikh Zayed, अबू धाबी): त्यांना 'राष्ट्रपिता' (Founding Father) मानले जाते. त्यांची दूरदृष्टी, उदारता आणि समन्वयी भूमिका एकत्रीकरणासाठी निर्णायक ठरली. ते पहिले अध्यक्ष (President) बनले.

३.२. शेख रशीद बिन सईद अल मक्तूम (Sheikh Rashid, दुबई): त्यांनी दुबईला व्यापार आणि पर्यटन केंद्र म्हणून विकसित करण्याची कल्पना केली. ते पहिले उपाध्यक्ष (Vice President) आणि पंतप्रधान बनले.

उदाहरणे: शेख झायेद यांनी अबू धाबीच्या तेल उत्पन्नाचा मोठा भाग गरीब अमिरातींच्या विकासासाठी वापरण्यास संमती दिली, ज्यामुळे एकता शक्य झाली.

प्रतीक: 👨�👧�👦 (राष्ट्रपिता), ✨ (दूरदृष्टी)

४. संयुक्त अरब अमिरातीची स्थापना (The Formation of the UAE) 🗓�
सर्व अडथळे पार करून अखेरीस सहा अमिरातींनी एकत्र येण्याचा निर्णय घेतला.

४.१. सहा अमिराती: अबू धाबी (Abu Dhabi), दुबई (Dubai), शारजा (Sharjah), अजमान (Ajman), उम अल क्वाइन (Umm Al Quwain), आणि फुजैराह (Fujairah) यांनी २ डिसेंबर १९७१ रोजी संघराज्य स्थापन केले.

४.२. रास अल खैमाहचा प्रवेश: रास अल खैमाह (Ras Al Khaimah) सुरुवातीला सामील झाले नाही, परंतु १९७२ मध्ये ते सातवे सदस्य म्हणून संघराज्यात सामील झाले.

प्रतीक: 🇦🇪 (राष्ट्रध्वज), 7️⃣ (सात अमिराती)

५. राज्यघटना आणि प्रशासकीय संरचना (Constitution and Administrative Structure) ⚖️
देशासाठी एक तात्पुरती (Provisional) राज्यघटना तयार करण्यात आली, जी पुढे कायमस्वरूपी झाली.

५.१. सर्वोच्च परिषद (Federal Supreme Council - FSC): ही सर्वोच्च प्राधिकरण संस्था आहे, ज्यात सर्व सात अमिरातीचे शासक सदस्य असतात. धोरण निश्चिती आणि कायद्यांना मान्यता देण्याचे काम FSC करते.

५.२. अध्यक्ष आणि उपाध्यक्ष: FSC सदस्यांमधून अध्यक्ष (President) आणि उपाध्यक्ष (Vice President) निवडले जातात.

५.३. मंत्री परिषद: देशाचे प्रशासकीय कार्य प्रधानमंत्री (Prime Minister) यांच्या नेतृत्वाखालील मंत्री परिषद (Council of Ministers) पाहते.

प्रतीक: 🏛� (प्रशासन), 🥇 (अध्यक्ष - शेख झायेद)

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-02.12.2025-मंगळवार.
===========================================